H7.3 landschappen in soorten en maten

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Bekijk de afbeelding van de Ardennen. Is het een oud of jong gebergte? Leg uit hoe je het ziet.

Wat voor soort landschap is het făgărașgebergte?

1. ingericht landschap
2. natuurlandschap

H7.3 landschappen in soorten en maten

soorten landschappen

ingericht landschap 
Landschap bedacht en aangelegd door mensen 

natuurlandschap

landschap dat door natuur zelf gevormd is 

landschap is het uiterlijk van een gebied

Oostvaardersplassen (Flevoland)

Wat voor soort landschap is de Oostvaardersplassen?

1. ingericht landschap
2. natuurlandschap

făgărașgebergte

Roemenië

gebergten en reliëf

Jonge bergen

• scherpe, spitse toppen
• hoge toppen, diepe dalen

Oude bergen

• afgeronde of vlakke toppen
• minder reliëf

Reliëf is het hoogteverschil in een landschap (tussen toppen en dalen)

Jonge en ouden gebergten zijn allebei ontstaan door de botsing van aardkorstplaten

1. juist
2. onjuist

De toppen van gebergten slijten door weer en wind

1. juist
2. onjuist

Bergen ontstaan aan de rand van een aardkorstplaat

1. juist
2. onjuist

In oude gebergten is het meeste reliëf

1. juist
2. onjuist

Ardennen, België

stenen gaan kapot

Bergtoppen brokkelen af en vallen uit elkaar.

 

Verwering is het afbrokkelen van het gesteente. 

Dit kan op twee manieren gebeuren. 

A. Bevriezen van water

Water komt in spleten in het gesteente. Bij vorst bevriest het water en zet uit. Het ijs drukt de steen uit elkaar.

B. Plantenwortels 

In spleten in het gesteente groeien plantenwortels. Die worden dikker en laten de steen scheuren.

Bergtoppen brokkelen en vallen uit elkaar.

Hoe noem je het afbrokkelen van gesteente?

met de rivier mee 

Stenen die kapot gaan kunnen in een rivier vallen.

Ze worden door de rivier meegenomen. In steile berg-gebieden stromen de rivieren snel. De stenen botsen tegen elkaar. Daardoor worden ze kleiner en minder scherp.

Erosie is dat de bodem van de rivier slijt door het schuren van de stenen. 
Erosie kan ook ontstaan door wind en ijs.  

met de rivier mee 

Als de rivier bijna bij de zee is gebeurt het volgende 
 

• Veel stenen zijn al gezonken, andere zijn verbrokkeld in kleine stukjes zand of klei.
• De rivier stroomt langzaam en het zand en de klei zakken naar de bodem.

Zo ontstaat een vlak gebied, niet hoger dan 200 meter. Dat noem je een laagvlakte. 
Een voorbeeld van een laagvlakte is Nederland.  

Erosie wordt niet alleen veroorzaakt door een stromende rivier. Welke twee andere natuurlijke oorzaken voor erosie zijn er?