H3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

3.1 Wat zijn de kosten (deel 1)

• Kapitaal
  

• -> alle kapitaalgoederen die je langere tijd bij de productie gebruikt, zoals machines, gebouwen en voertuigen.
  

• Arbeid
  

• -> de inspanningen die de mensen bij de productie leveren

• Natuur
  

• -> Bijvoorbeeld de grond, grondstoffen, aardolie en aardgas
  

• Ondernemerschap
  

• -> de activiteiten van de ondernemer, die het productie- proces organiseert en leidt.

Vraag 3

blz 74

3.1 Wat zijn de kosten (deel 1)

• Toegevoegde waarde
  
• Het verschil tussen alle inkopen bij andere bedrijven en de verkoopopbrengst van het product.

Vraag 4

blz 75

3.1 Wat zijn de kosten (deel 1)

Welke kosten maak je bij het maken van kano's?

• Vaste kosten
  

• -> kosten die niet direct veranderen als de productie hoger of lager wordt.
  

• Variabele kosten
  

• -> kosten die direct veranderen als de productie hoger of lager wordt.
  

Vraag 5

blz 75

3.1 Wat zijn de kosten (deel 1)

Wanneer je geen verlies wilt maken, moet je zorgen dat de kostprijs van je product de kosten dekt.

• Kostprijs per product
  

• -> alle kosten die je hebt moeten maken voor het maken van één product
  
• -> (vaste + variabele kosten) : aantal producten

Vraag 7

blz 75

Deze les:

• wat wordt bedoeld met MVO
• wat is investeren
• btw berekenen

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

Gevolgen van productie (buiten het bedrijf)

• Positief 
• -> maatschappelijke opbrengsten (werkgelegenheid, welvaart)
  
• Negatief 
• -> maatschappelijke kosten (geluidshinder, milieuvervuiling)

Gevolgen van productie (buiten het bedrijf)

* maatschappelijke opbrengsten

* maatschappelijke kosten 

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

• Maatschappelijk verantwoord ondernemen MVO
  
• bedrijven houden zoveel mogelijk rekening met de gevolgen van de productie voor mens en milieu

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

Stel je voor dat de indiaan steeds meer kano's gaat verkopen...

• ... dan heeft hij bijvoorbeeld meer ruimte en machines nodig om deze te maken

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

De indiaan gaat investeren

• bedrijven besteden geld aan productie- middelen, zoals kapitaalgoederen

1. uitbereiden
   
2. vervangen

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

De investeringen in kapitaalgoederen worden elk jaar minder waard.

• Afschrijving:
  
• De jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen
  

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

Een voorbeeld:

De indiaan koopt 2 zaagmachines voor elk €2.500. Hij gaat er vanuit dat deze machines 5 jaar mee gaan en een restwaarde hebben van €500. Bereken de totale afschrijving per jaar.

2.500 - 500 = 2.000

2000 / 5 = 400

2 machines -> 400 x 2 = 800

Afschrijving per jaar is € 800 voor beide machines

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

• In het verleden was het kano-bedrijf arbeidsintensief
• Tegenwoordig is het kano-bedrijf kapitaalintensief

arbeidsintensief:

bedrijven met hoge arbeidskosten, omdat de productie daar vooral tot stand komt door menselijke arbeid (vaak dienstverlenende bedrijven)

kapitaalintensief:

bedrijven die in verhouding veel gebruik maken van kapitaalgoederen. Zij hebben ook hoge afschrijvingskosten

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

Bepalen verkoopprijs en consumentenprijs

• inkoopprijs
• brutowinstmarge +
• verkoopprijs
• btw                          +
• consumentenprijs

• 100%
•     9 % +
• 109%

• 100%
•   21 % +
•  121%

3.1 Wat zijn de kosten (deel 2)

Bepalen verkoopprijs

en consumentenprijs 

inkoopprijs
brutowinstmarge +
verkoopprijs
btw                          +
consumentenprijs

• De inkoopprijs van een shirt is €16
• De brutowinstmarge is 50%
• Bereken de verkoopprijs
• Bereken de consumentenprijs

Aan het werk!

Maken t/m opgave 12

Lezen blz. 76 en 77

Vergeet de rekenopgaven niet!