Winf 2MH III: 29 januari 2024

Nederlands 29 januari 2024

Wat gaan we vandaag doen?

1  We bespreken de hoofdlijnen van de toets.   

2. We gaan deze periode verder met spelling en grammatica.

3. Je leert 

4. 

De toets

- De vraag goed lezen:

In welke zin staan twee bijwoordelijke bepalingen?

Is het antwoord op deze vraag één of twee zinnen?

- Woordsoorten en zinsdelen

- De vraag beantwoorden zoals gevraagd. Onleesbaar is fout.

- Lees de vragen. Soms staat het antwoord op een vraag verderop of eerder in een andere vraag.

Zinsdelen en woordsoorten

Brigitte geeft Xioa-Si een stomp voor zijn kanis.

Zinsdelen 

Brigitte geeft Xioa-Si een stomp voor zijn kanis.

PV = Brigitte gaf = geeft

OW = Wie/wat geeft = Brigitte

WG = alle werkwoorden in de zin = geeft

LV = Wie/wat + PV/WG +O = Wie/wat geeft Brigitte? = een stomp voor zijn kanis.

MV = Aan/voor wie/wat +PV/WG + O = Aan/voor wie/wat geeft Brigitte een stomp voor zijn kanis? = Xioa-Si.

Zinsdeelstrepen 

Brigitte /geeft/ Xioa-Si /een stomp voor zijn kanis.

PV = Brigitte gaf = geeft

OW = Wie/wat geeft = Brigitte

WG = alle werkwoorden in de zin = geeft

LV = Wie/wat + PV/WG +O = Wie/wat geeft Brigitte? = een stomp voor zijn kanis.

MV = Aan/voor wie/wat +PV/WG + O = Aan/voor wie/wat geeft Brigitte een stomp voor zijn kanis? = Xioa-Si.

BWB = X

Woordsoorten

Brigitte geeft Xioa-Si een stomp voor zijn kanis.

Brigitte = zn = zelfstandig naamwoord (eigennaam)

geeft = ww = werkwoord

een = olw = onbepaald lidwoord

stomp = zn = zelfstandig naamwoord

voor = vz = voorzetsel

zijn = bez.vnw. = bezittelijk voornaamwoord

kanis = zn = zelfstandig naamwoord

Schoolregels herhaald

Tijdens de les zorg je ervoor dat je je spullen bij je hebt: lees-/leerboek, schrift, een schrijvende pen en water/iets te drinken.

Als je een vraag hebt, of iets wil zeggen, steek dan je vinger op en wacht tot je het woord krijgt. 

Afspraken vorige week dinsdag

We hebben naar aanleiding van de week dinsdag afspraken gemaakt:

- Jullie vinden drie uur Nederlands achter elkaar veel. Ik ga vragen of dat aangepast kan worden, maar ik ben bang van niet.

- Jullie willen vaker pauze. Iedere les wijs ik iemand aan die de korte pauzes bepaalt.

- Jullie willen wat meer afwisseling in de les. Dat zal ik doen.

- Verder gelden de gewone regels tijdens de lessen en de persoonlijke ontwikkelpunten die je met de mentor hebt besproken.

Verwijswoorden 2

Verwijswoorden kun je ook gebruiken als je meer informatie wilt geven over een woord in een zin.

Regels:

Die of dat? 

Verwijswoorden 2 - die of dat?

Die of dat? 

DAT:

- onzijdige zelfstandige naamwoorden, enkelvoud. Het boek , dat

DIE:

-  andere zelfstandige naamwoorden: die. 

De vogel die, de leerlingen die

Verwijswoorden 2: persoon of ding?

Met wie of waarmee?  

Met wie verwijst naar een persoon:

Waarmee verwijst naar een ding. 

Op dezelfde manier  gebruik je ook 

op wie/ waarop, 

voor wie/ waarvoor, 

tegen wie/ waartegen

naast wie/ waarnaast

Woordsoorten

Het, een, de zijn .....

Vinden, herinneren, lopen, verkleuren zijn ......

Mijn, zijn, jouw, hun, haar zijn ....

Het boek, de tafel, de zonnestraal, Arnhem zijn ....

Arnhem, Kadriye, Juliana, de Kalverstraat, de Maas zijn ....

Het mooie boek, de groene stad, de gevaarlijke Ijssel zijn...

Oefenen met verschil tussen persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden

Maak oefeningen 1, 2 en 3 van paragraaf 5 van cursus 5. 

Oefenen

Maak oefening 1, oefening 2 en oefening 3 uit Cursus 6 Formuleren, paragraaf 1 van het boek.

Op welke pagina's staan deze oefeningen?

Zinsdelen en woordsoorten

Eva /heeft /gisteren/ de rode appel /enthousiast/ aan Adam/ gegeven.

Eva heeft gisteren de rode appel enthousiast aan Adam gegeven.

heeft = PV

Eva = Onderwerp

WWG = werkwoordelijk gezegde = heeft gegeven

LV = Wie/wat + PV/gezegde +onderwerp = de rode appel.

MW = Meewerkend Voorwerp = Aan  wie/wat +PV/gezegde + Onderwerp + LV

BWB = Bijwoordelijke bepaling = 

 Woordsoorten

Eva /heeft /gisteren/ de rode appel /enthousiast/ aan Adam/ gegeven.

rode = bn

appel = zn

de = lw = blw

Eva, Adam  = zn/eigennaam

gisteren , enthousiast = bw = bijwoorden

ww=heeft, gegeven

aan = vz

persoonsvorm = werkwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord

onderwerp = eigennaam, bezittelijk voornaamwoord

lijdend voorwerp = bezittelijk voornaamwoord, zelfstandig naamwoord, werkwoord.

meewerkend voorwerp = werkwoord, persoonlijk voornaamwoord, zelfstandig naamwoord.

jou of jouw?

Ik geef jou dit prachtige boek cadeau.

Nu is het jouw boek.

Tip: als je niet weet of er een w achter komt, vervang je dan door u.

Ik geef u dit prachtige boek cadeau.

Het is nu uw boek.

Woordsoorten? 

Eva heeft de rode appel aan Adam gegeven.

Hun of hen?

 

Met welk verwijswoord (persoonlijk voornaamwoord) kun je verwijzen naar één meisje/vrouw?

hen

- Met welk verwijswoord kun je verwijzen naar meer personen als je een bezit aan wilt geven?

- Weet je dat je het verwijswoord hen als lijdend voorwerp en na een voorzetsel gebruikt?

- Weet je dat je het verwijswoord hun als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel gebruikt?

4

Met welk verwijswoord kun je verwijzen naar meer dieren/(planten)/dingen?

5

Met welk verwijswoord kun je verwijzen naar meer personen als je een bezit aan wilt geven?

6

zijn

Welk verwijswoord kun je gebruiken als het gaat om iets wat het bezit is van één man?

hij

Met welk verwijswoord (persoonlijk voornaamwoord) kun je verwijzen naar één man?

hen

- Met welk verwijswoord kun je verwijzen naar meer personen?

- Weet je dat je het verwijswoord hen als lijdend voorwerp en na een voorzetsel gebruikt?

- Weet je dat je het verwijswoord hun als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel gebruikt?

DEZE, DIE, DIT, DAT

Dit zijn verwijswoorden.

dezE en diE gebruik je bij dE-woorden

diT en daT gebruik je bij heT-woorden

Zinsdeelstrepen en zinsdelen

Eva / heeft / de rode appel /aan Adam/ gegeven.

PV = zin in andere tijd. Eva had de rode appel ... = heeft.

Wg = Werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.

O = Wie/wat +WG = Wie heeft de rode appel gegeven? = Eva

LV = Wie/wat +WG + O = Wie/wat heeft Eva gegeven? = de rode appel

MV = Aan wie/wat +WG +O +LV = Aan wie/wat +WG+O+LV = ?

Ik roeide op de Amstel.

Als er maar één werkwoord in de zin staat, is dat dan persoonsvorm of werkwoordelijk gezegde of allebei?

Klassikaal gesprek

Beantwoord de volgende vragen eerst stil voor jezelf. Schrijf je antwoorden op. Je krijgt hier vijf minuten voor.

Daarna gaan we klassikaal antwoorden vergelijken.

Je steekt je vinger op als je wat wil zeggen. 

Je steekt ook je vinger op als je wil reageren op wat iemand anders zegt.

Waarom? Omdat we elkaar dan beter kunnen horen.

Nieuwe Nikes gaat over een diefstal. 

Hoe pakt Rolf het aan?

Had je zijn plan meteen door? Hoe kwam dat?

• Rolf wil heel graag merkschoenen. Waarom? Begrijp je waarom Rolf de schoenen steelt? Hoe belangrijk zijn merken voor jou?

• Rolf is bang dat hij zonder die Nikes er niet bij zal horen. Wat

denk je: is dat een terechte angst?

Verwijswoorden

Wat zijn verwijswoorden?

Waar kunnen verwijswoorden naar verwijzen?

Waarom zou je verwijswoorden gebruiken?

Verwijswoorden enkelvoud

Je hebt al geleerd in jaar 1 dat je kunt verwijzen met deze, die, dit en dat.

Je kunt ook verwijzen met persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden.

Mannelijk	Vrouwelijk	Onzijdig
hij hem zijn	zij ze haar	het zijn

Verwijswoorden meervoud

Verwijswoorden meervoud bij personen: zij, ze, hen, hun.

Voorbeeld: Terwijl Luca en Max hun nieuwe vlog opnamen, waren zij verbaasd dat mensen hen herkenden.

Verwijswoorden meervoud bij dieren, dingen: ze, hun.

Voorbeeld: Eekhoorns gebruiken hun staart om in evenwicht te blijven als ze rennen. 

Tekstverband

Een tekstverband zorgt voor samenhang in een tekst.

Een tekstverband kun je vinden op drie plaatsen in een tekst:

- in een zin.

- tussen meerdere zinnen binnen één alinea.

- tussen alinea's.

Signaalwoorden

Wat betekent het woord signaal?

Signaalwoorden helpen je het tekstverband vinden in de tekst.

Tekstverbanden

Tegenstellend tekstverband geeft aan dat zaken worden genoemd die tegengesteld zijn aan elkaar.

Chronologisch tekstverband wordt gebruikt als gebeurtenissen volgens een bepaalde tijdsvolgorde gebeuren of moeten gebeuren.

Vroeger waren boeken heel duur, nu kunnen jongeren gratis boeken lenen bij de bibliotheek.

Opsommend tekstverband: 

Wordt gebruikt als een aantal zaken die bij elkaar horen na elkaar worden genoemd.

Toelichtend tekstverband

wordt gebruikt om extra informatie (een voorbeeld of een uitleg) te geven over een bepaald onderwerp.

Tekstverbanden

Tegenstellend tekstverband

Voorbeeld: Vandaag is het zonnig, maar morgen gaat het regenen.

Chronologisch tekstverband.

Voorbeeld: Vroeger schreef je met griffel op lei, nu schrijf je met een balpen op papier.

Opsommend tekstverband

Voor de fictietoets vulde je de mindmap en je maakte een van de vier andere opdrachten.

Toelichtend tekstverband

Voorbeeld: Je hebt verschillende apparaten om je conditie op peil te houden, zoals een roeimachine, een loopband en gewichten.

Oefenen met tekstverbanden

Maak oefening 1 en oefening 2 van de online Cursus 1 , paragraaf 4 online versie.

Maak oefening 4 van paragraaf vier in het boek.

Maak deze oefeningen zelfstandig en in stilte. 

Je mag je boek erbij houden voor het overzicht met de signaalwoorden.

Als je een vraag hebt, steek je je vinger op.

Nakijken oefeningen 1 en 2

Nieuwsbegrip

Einde van de les

Waarom zit er tekstverband in een tekst?

Wat is de rol van signaalwoorden?

Morgen gaan we verder met het oefenen van tekstverbanden en signaalwoorden. 

We kijken het huiswerk na.

 Tekstdoelen

- Wat is een tekstdoel?

- 

- Noem van ieder leesdoel een voorbeeld.

Stappenplan lezen

1. Bedenk voordat je de tekst gaat lezen, waarom je de tekst leest. 

Wat wil je van de tekst weten? (Alles, ...

2. Als je weet waarom je de tekst leest, dan kun je de volgende stap uit het stappenplan kiezen die daarbij past:

- Stap 1: Oriënterend lezen om het onderwerp van de tekst te vinden

- Stap 2: Globaal lezen om deelonderwerpen van de tekst te vinden. 

- Stap 3: Precies lezen om precies te weten waar de tekst over gaat.

3. Afronding: Onderstreep de hoofdgedachte van de tekst of schrijf die in je eigen woorden op.

De betekenis van onbekende woorden vinden

Woordraadstrategie

Vier woordraadstrategieën

- Een tegenstelling zoeken. (maar, echter, toch, daarentegen).

- Een bekend woorddeel zoeken:

welk deel ken je al?

zit er een voorvoegsel in? On = niet. Onnatuurlijk. her = weer. Hergebruik.

Zit er een achtervoegsel in? Loos = zonder. Naamloos. Rijk = vol

Vol, betekenisvol.

Huiswerk bespreken

Oefening 1 uit paragraaf 3 van cursus 1 Meer dan lezen.

(Dat hadden jullie eerder als huiswerk van Marianne opgekregen).

Oefenen met het stappenplan lezen

Maak oefening 2 digitaal uit Cursus 1 Meer dan lezen over de tekst over de Rotterdamse haven.

Deze oefening maak je zelfstandig. 

Als je vragen hebt, steek dan je vinger op.

Wat heb je vandaag geleerd?

- Uit hoeveel stappen bestaat het stappenplan lezen

- Wat is stap 1?

- Wat is de laatste stap?

Huiswerk volgende week 

Zet ik in Magister.

Een fijne dag verder!

LEZEN

Lezen

Kopen

Oba.nl

Zelf oefenen

Log in in de digitale omgeving van Nieuw Nederlands en maak de oefeningen herhaling uit de cursus Meer dan lezen, paragraaf 1.

Maak de opdrachten 1 tot en met 12 zelfstandig.

Als je eerder klaar bent, kun je iemand helpen.

Boek gekozen?

Als je een boek gekozen hebt, zoek dan uit via oba.nl in welke bibliotheek het boek te lenen is.

Je kan het boek ook kopen.

Zorg ervoor dat je het boek iedere dag bij je hebt op school.

Volgende les

Huiswerk nakijken dat er voor vandaag in stond.

Verder met woordraadstrategieën.