Inhaalles IT

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Politiek juridisch

Burgerschap

Terugblik

Democratie vs Dictatuur

Constitutionele monarchie

Inspraak (acutaliteit Iran)

Demonstratierecht ('plaktivisme')

Planning

Theorie: De machtenscheiding in Nederland (15 min.)

Zelfstandig werken (25 min.)

Theorie: De rechtsstaat (15 min.)

Video: (10 min.)

Afsluiting (5 min.)

Begrippen

• Je kent de volgende begrippen: machtenscheiding, politieke partij, rechtsstaat, legaliteitsbeginsel, overtreding, misdrijf

Wat is het doel van de machtenscheiding?

Wat zijn de 3 machten in de machtenscheiding?

1. wettelijke macht, bestuurlijke macht, rechterlijke macht
2. wettelijke macht, uitvoerende macht, rechterlijke macht
3. wetgevende macht, uitvoerende macht, rechterlijke macht
4. wetgevende macht, uitvoerende macht, bestuurlijke macht

Voor welke overheid gaan wij in maart naar de stembus?

1. overheid
2. gemeente
3. provincie
4. Europa

Provinciale Statenverkiezingen

Wat is een politieke partij?

Groep mensen met ongeveer dezelfde ideeën over hoe de samenleving eruit moet zien.

Wat is het doel van een politieke partij?

Invloed uitoefenen op het beleid van de overheid.

En hoe proberen ze dat doel te bereiken?

Hoe meer zetels, hoe meer je jouw ideeën kan omzetten in wetten en regels! Dus veel stemmen krijgen bij verkiezingen.

Hoe weet je nu welke partij het beste bij je past?

1 Links, midden, rechts: hoe denk je over de rol van de overheid? 

Moet de overheid zich actief met de mensen bemoeien (links) of zich passiever opstellen (rechts)?

2 Progressief of conservatief? Vooruitstrevend (verandering!) of behoudend (zekerheid!)

3 Politieke stroming: een stroming zegt iets over wat mensen belangrijk vinden, oftewel: waarden. [zie bladzijde 101]

Zelfstandig werken

Kennisvragen 3.1

Kennisvragen 3.2

Wat is het doel van de machtenscheiding in de rechtsstaat?

1. Moet voorkomen dat 1 iemand of groep aan de macht komt
2. Moet voorkomen dat de macht geen verantwoording hoeft af te leggen
3. Moet onrechtvaardigheid voorkomen
4. A, B en C

In Nederland is sprake van een machtenscheiding.
Bij welke macht hoort het Openbaar Ministerie?

1. wetgevende macht
2. uitvoerende macht
3. rechterlijke macht

De rechtsstaat

Een land waarin burgers worden beschermd tegen de macht van de overheid

Kenmerken rechtsstaat

1. Grondrechten
   
2. Machtenscheiding
   
3. Legaliteitsbeginsel
   
4. Onafhankelijke rechtsspraak
   

Onafhankelijke rechtsspraak

Het proces waarin een rechter een oordeel uitspreekt in een rechtszaak

• Bij een conflict of als de wet overtreden is
• Oordeelt op basis van wetten en regels
  [Wie maken die wetten en regels ook alweer?]
• Uitspraak van de rechter is bindend
• Een rechter wordt voor het leven benoemd, kan niet ontslagen worden en heeft een vast salaris

Bespreken symboliek

Wetboek van Strafvordering: de rechtszaak

Als een officier van justitie een misdrijf ernstig genoeg vindt, zal hij de verdachte vervolgen. Er komt dan een rechtszaak, waarin de rechter een uitspraak moet doen. De belangrijkste personen bij een rechtszaak zijn:

• de verdachte, meestal geholpen door een advocaat
  
• de officier van justitie die namens het OM wil bewijzen dat de verdachte schuldig is
  
• de rechter, die beslis of de verdachte schuldig is en zo ja, welke straf hij krijgt.