Erfgoed

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Zittesje (Vergane) Glorie?

1960 en het heden!

Sittard 1536

Sittard 2021

De Markt 1905

De Markt 2017

In de vorige dia zagen we telkens twee afbeeldingen twee keer. Een van 1960, een van het heden. Zoek de drie verschillen tussen toen en nu.

Dit is een spotprent over de monumenten van Sittard.
Beschrijf wat je ziet.

Jaren 60 in Sittard:

De tegenstelling:

• Krotten zoals hier afgebeeld 
• Mensen willen de identiteit van hun stad niet verliezen. Geen nieuwbouw! Sittard verliest zijn ziel!

Niets is dus wat het lijkt..

Deze folder kondigt de komst van Vroom & Dreesmann in Sittard aan. Waar in dit artikel vinden we kenmerken van propaganda?

Stadhouder Timmers 1960:

‘Door de bouw van het warenhuis dat geheel anders is van schaal en architectuur, zal niet slechts de Marktwand tussen de Putstraat en de Plakstraat in twee totaal verschillende delen worden opgesplitst, maar zal de harmonie van het gehele marktbeeld worden verstoord.’ 

Citaat Timmers 1960:

Mening stadhouder:

''Wij zien hoe onvervangbare waarden opgeofferd worden aan economisch gewin, hoe lelijke betonblokken schilderachtige en waardevolle stadhoekjes verdringen.’ Timmers benadrukt dat hij van de binnenstad geen openluchtmuseum wil maken. In zijn optiek is het verval begonnen toen de binnenstad zijn woonfunctie verloor. De bewoonbaarheid werd verder geschaad door uit het oogverliezen van de mensenmaat.''

Waarom zijn deze waardevolle stadhoekjes wellicht
wat geromantiseerd door stadhouder Timmers?

Ursulinen?

• Katholieke vrouwelijke kloosterorde
• Gesticht door Angela Merici in 1535
• Gewijt aan beschermheilige Sint Ursula

Ursulinen:

Het Ursulinenklooster in Sittard is in 1843 gebouwd. Dit was niet zo maar een normaal klooster. In deze tijd diende dit klooster als opvoedingsinstituut voor jonge meisjes. 

Dit instituut had als doelstelling jonge vrouwen die als ‘’zeer kundig’’ werden omschreven, klaar te stomen voor een toetreding van het hogere burgerleven. De vrouwen konden emanciperen.

Welke historische
begrippen?

Wat is het gevaar van onderwijs gegeven door een religieuze instelling?

Onderwijs:

Vaak vanuit klooster of de Kerk.

Maar ook vanuit weeshuizen werden kinderen opgevangen.

Klooster Abshove:

De abshove werd voornamelijk gebruikt als kindertehuis voor de weeskinderen. Veel kinderen konden door deze hoeve alsnog hun plekje in de maatschappij vinden. Tegenwoordig is deze hoeve een monument dat dient als herinnering aan haar rijke verleden. 

Sint Petrus Kerk: 

Deze Kerk is de grootste en belangrijkste kerk van Sittard. Gebouwd door Politieke motieven van Walram de Rosse. Centrum van bestuur voor Walram. 

Politiek motief:

• De Kerk wordt gebruikt om Walram zijn stad aanzien te geven.
• Machtsmiddel om iedereen als katholiek aan zich te binden.

De Kerk heeft de volgende functies gehad voor Sittard:

• Politieke functies (Sint-Petrus Kerk)

• Onderwijsinstituut (Ursulinenklooster)

• Opvang voor weeskinderen (Abshove)

• Maatschappelijke-religieuze functie (alle overige kerken)

De Kerk heeft altijd centraal gestaan in het gemeenschapsleven van Sittard. Het vormde de gemeenschap en bracht menig traditie voort. Welke tradities zijn tegenwoordig nog steeds populair?

D’n tempel:

Volksverhaal. Vernoemd naar het nabij gelegen gebouw genaamd den Tempel. Volgens de muurankers komt het gebouw uit 1654. Het gebouw laat heel goed zien hoe multifunctioneel historische panden kunnen zijn. Zijn functies waren: stadsboerderij, brouwerij, museum en tegenwoordig, horecabedrijf.

D’n tempel:

De naam van ‘den Tempel’ heeft een mysterieuze afkomst. Over de herkomst is vrijwel niets bekend. Er is geen verband met de orde van de Tempeliers. Zij blijken (uit de archieven) namelijk nooit in Sittard geweest te zijn. Wel komen de tempeliers terug in vele spookverhalen.  Zelfs als de naam ernaar verwijst, niets is dus wat het lijkt!

Orde van de Tempeliers

Stadsboerderij

Horecabedrijf

Gebouw Anno 2020

Sage Spookverhalen in Limburg. 

Gebouw Anno 1654

Geluk:

Geluk is geen kathedraal,

misschien een klein kapelletje.

Geen kermis luid en kolossaal,

misschien een carrouselletje.

Geluk is geen zomer van smetteloos blauw,

maar nu en dan een zonnetje.

Geluk dat is geen zeppelin,

‘t is hooguit ‘n ballonnetje.

Wat zou de gedachte van Toon Hermans achter dit gedicht zijn? (geluk)

Politiek:

Politiek is handjes drukken,

dreigen, sjoemelen en bukken,

katten uit de bomen kijken,

overreden, over-lijken,

schipperen of schaakmat zetten,

lange speeches, korte metten,

witte voetjes, pan uit vegen,

passen, meten, wikken, wegen,

lachjes, dansjes, Judas-kusjes,

loeren draaien, dooie musjes,

veel beloven, vleien, paaien,

de kunst om om iets heen te draaien,

d’r is geen liefde, regelrecht,

en daar is alles mee gezegd.

Het thema van dit project is ‘Niets is wat het lijkt’. Wat heeft dat volgens Toon Hermans te maken met politiek?

1. Volgens Toon Hermans zijn mensen net katten
2. Volgens Toon Hermans zijn mensen in de politiek niet oprecht.
3. Mensen in de politieken beloven veel.
4. Er is veel liefde in de politiek

Masker:

 

Dit is het grote carnaval

van levenloze leuzen

het masker kijkt het masker aan

de dwergen zijn de reuzen

de glitterdomheid loopt voorop

en hupt met ‘n corrupte pop

wat licht lijkt, dat is duisternis

want niets is, wat het waarlijk is

‘t is louter fake en haat en nijd

de dans is leugenachtigheid

doorheen de blije deun van ‘t bal

schijnt ‘n verfomfaaid tranendal

Volgens dit gedicht kijkt Toon Hermans tegen een bepaalde manier naar het leven. Welke van de onderstaan antwoorden komt overeen met de blik van Toon Hermans?

1. Iedereen heeft een masker op!
2. Alles is carnaval!
3. Niets is wat het lijkt!
4. Alle dansers zijn leugenaars!