4.2 Stoffen ontleden

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

4.2: Stoffen veranderen door ontleden

Deze les

Vragen huiswerk

Terugblik verbranding en ontleding

Ontleden door warmte: Thermolyse

Ontleden door stroom: Elektrolyse

Ontleden door licht: Fotolyse

Huiswerk afgelopen les

Opgaven 6, 7, 8, 11, 12, 14

Zijn hier nog vragen over?

Terugblik verbranding

Voor verbrandingen kunnen we een reactievergelijking opstellen. Voor de pijl staan de brandstof en zuurstof, na de pijl komen de in ieder geval de reactieproducten water en koolstofdioxide.

Voorbeeld:

Hout (s) + zuurstof (g) -> koolstofdioxide (g) + water (l) + as (s)

Terugblik ontleding

Een ontledingsreactie is een reactie waarbij een beginstof ontleed in verschillende stoffen. Voor de pijl van de reactieschema krijg je dus alleen de beginstof. Na de pijl kunnen er verschillende stoffen ontstaan.

Bij het ontleden van organische stoffen ontstaat er altijd koolstof, witte rook en water.

Voorbeeld:

Brood (s) -> koolstof (s) + water (l) + witte rook (g)

Thermolyse

Er bestaan verschillende vormen van ontleding. Ontleding door stoffen te verwarmen heet thermolyse.

Thermolyse van organische stoffen hebben we de vorige paragraaf al gezien, maar je kan ook thermolyse uitvoeren bij niet organische stoffen.

Wanneer water verhit wordt naar 1500 graden celcius ontleed water. Hierbij ontstaat waterstof gas en zuurstof gas. Geef hiervan het reactie schema:

Thermolyse van water

De reactieschema die hoort bij de thermolyse van water is:

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Let goed op! Waterstof en water zijn twee verschillende stoffen.

Elektrolyse

Behalve met warmte, kunnen stoffen ook ontleed worden door middel van elektrische stroom.

Ontleding met behulp van elektrische stroom heet elektrolyse.

Elektrolyse

Water kan ook door middel van elektrolyse ontleed worden.

 Hierbij ontstaat er ook zuurstof en waterstof.

Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het toestel van hofman.

Er wordt water ontleed door middel van elektrolyse, waarbij er zuurstof en waterstof gas ontstaat. Geef hiervan het reactie schema:

Elektrolyse

Bij elektrolyse van water hoort het volgende reactie schema:

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g)

De reactieschema van thermolyse van water is dus gelijk aan de reactieschema van elektrolyse van water!

Stel de reactievergelijking op van zilverbromide wat door fotolyse uit elkaar valt tot broom en zilver:

Fotolyse

De reactie schema van de fotolyse van zilverbromide is als volgt:

Zilverbromide (s) -> zilver (s) + broom (l)

Huiswerk

Lees paragraaf 4.2 goed door

Maak opgaven: 17, 18, 20, 21, 22 en 24