Informele en formele zorg in het verpleeghuis

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Formele en informele zorg

Inhoud van de les

Werken in het verpleeghuis

Formele en informele zorg

Wie zijn je directe collega's?

Welke disciplines werken er in het verpleeghuis

MDO

In de ouderenzorg ben je het grootste deel van de dag bezig met persoonlijke zorg, zoals wassen en aankleden.

Juist

Onjuist

Verpleeghuiszorg valt onder de intramurale zorg. Wat betekent intramurale zorg?

1. Zorg buiten de muren van een instelling
2. Zorg binnen de muren van een instelling

Waar denk je aan bij informele zorg?

De kanteling

Zowel burgers als zorgprofessionals worden geacht in hun verwachtingen en taakopvatting te 'kantelen'; kijk eerst wat burgers zelf kunnen doen of het sociale netwerk voordat een 'dure' professional wordt ingeschakeld. Dit staat ook wel bekend als de Kanteling

Verandering in jouw rol

De rol en taken van de professional zijn veranderd:

  

• Van zorgen voor naar zorgen dat
  
• Van uitvoerend naar faciliterend en ondersteunend
  
• Meer samenwerken
  

De rollen van de mantelzorger

Noem twee activiteiten die ook door een mantelzorger of een vrijwilliger kunnen worden uitgevoerd

Wat kenmerkt mantelzorgers?

59% van de mantelzorgers in Nederland is vrouw

45% van de mantelzorgers is tussen de 45 en 65 jaar

8% van mantelzorgers is tussen de 18 en 24 jaar

18% van de mantelzorgers is ouder dan 65 jaar

43% van alle mantelzorgers is de centrale of belangrijkste verzorger van de hulpbehoevende

mannen helpen vaker bij administratie en vervoer

vrouwen helpen vaker bij het regelen, bij het bezoeken van een arts en bij persoonlijke verzorging

Grenzen:

persoonlijk

relationeel

funtioneel

juridisch

Modellen

SOFA model
 Samenwerken - Ondersteunen - Faciliteren - Afstemmen

WIFA Model

Waarderen-Informeren-Faciliteren - Afstemmen

Coup Model

 Contact leggen, Ondersteunen, Uitnodigen en Participeren

BOB

 Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming

https://www.zorgvoorbeter.nl/zorgvoorbeter/media/documents/thema/informele-zorg/handreiking-wensen-verwachtingen-grenzen-formele-informele-zorg.pdf

De zorg die door informele zorgverleners wordt gegeven maakt een groot deel uit van de zorg die wordt geleverd

1. Juist
2. Onjuist

Informele zorgverleners hebben minder ervaringsdeskundigheid dan formele zorgverleners.

1. Juist
2. Onjuist

Mag een mantelzorger voorbehouden handelingen uitvoeren binnen een zorginstellling?

1. Ja
2. Nee

Professionele zorg

1. Zorg verleend door iemand die opgeleid is
2. Zorg verleend door iemand zonder diploma

Je opa helpen met boodschappen doen is een voorbeeld van

1. Informele zorg
2. Formele zorg
3. Gebruikelijke zorg

Informele zorg is altijd onbetaald!

1. Ja, en een uitzondering is wanneer de mantelzorger uit het pgb wordt betaald
2. Nee, betaald werk
3. Ja, informele zorg is altijd onbetaald werk

Informele zorgverleners hebben minder ervaringsdeskundigheid dan formele zorgverleners.

1. Juist
2. Onjuist

In sommige gevallen mogen mantelzorgers ook verpleegtechnische handelingen uitvoeren

1. Juist
2. Onjuist

Hoe kun je iemand met een kleine sociale cirkel ondersteunen om het netwerk uit te bouwen?

Dilemma: Ben ik een professional als ik toegeef dat iets me niet lukt?

‘Ik krijg mevrouw Keulen niet meer onder de douche. Ik heb al van alles geprobeerd. Met pijn en moeite lukt het me om haar een beetje aan de wastafel te wassen, maar haren wassen lukt echt niet. Ik zie er tegenop om haar dochter te gaan vertellen dat het me niet lukt. Ze heeft toch al geen vertrouwen in onze kwaliteiten; ze zit er de hele tijd bovenop.’

Vragen:

• Is deze situatie herkenbaar?

• Zou jij de dochter om advies vragen in deze situatie? Waarom wel/niet?

• Hoe vind je het om een mantelzorger om advies te vragen? En hoe reageert de mantelzorger hierop?

Bij afstemmen van zorg gaat het om

1. Samenwerking tussen verschillende professionals
2. Afstemmen van inhoud de zorg
3. Beide zijn juist

Dilemma: Wie kan ik inschakelen?

‘Mevrouw Innemee wordt steeds vergeetachtiger en heeft ook als gevolg van haar ouderdomsklachten meer hulp nodig.

Ik maak me zorgen over de situatie en vind dat er meer hulp en toezicht georganiseerd moet worden. Het netwerk van

mevrouw is klein; ze heeft alleen een zoon in Frankrijk met wie ze vooral telefonisch contact heeft. Ik hoor haar ook wel

eens praten over de buurvrouw, bij wie ze soms aanklopt als ze hulp nodig heeft.’

Vragen:

• Wie is/zijn hier volgens jou mantelzorger?

• Met wie ga je in gesprek over jouw zorgen? En met welk doel?

• Hoe pak je het gesprek aan? Zou je het gesprek met haar zoon anders aanpakken dan het gesprek met de buurvrouw?

• Hoe ga je om met het beroepsgeheim?

Dilemma: Contact met de mantelzorger buiten de cliënt om?

‘Mevrouw Zeilen is sinds kort in zorg. Hoewel we in een brief aan de cliënt nadrukkelijk ook de mantelzorger hebben uitgenodigd

voor het intakegesprek, was haar zoon niet aanwezig. Volgens mevrouw Zeilen woont hij ver weg en is hij erg druk.

Ze wil hem niet belasten en vertelt dat hij hier vast ook niet op zit te wachten. Haar netwerk is verder erg klein. We hebben

de indruk dat de gevolgen van de CVA groter zijn dan mevrouw zelf erkent. Mogelijk spelen er nog andere problemen. Wij

willen graag meer inzicht in de situatie van mevrouw en onze indruk bespreken met haar zoon.’

Vragen:

• Wat doe je? Ga je proberen in contact te komen met haar zoon?

• Hoe kom je in contact met hem? Via de cliënt die haar zoon niet wil belasten? Of ga je rechtstreeks contact zoeken?

• Wat is het doel van je gesprek? En hoe ga je dat bereiken?

Dilemma: Hoe ver gaat mijn zorg?

‘Meneer De Vries heeft mij een keer gevraagd of ik wat boodschappen voor hem mee wilde nemen. Dat heb ik toen gedaan.

Maar nu vraagt hij het wekelijks. Ik wil het liever niet doen, maar ik wil hem ook niet teleurstellen. Bovendien weet ik dat

hij geen partner of kinderen heeft waar hij op terug kan vallen.”

Bespreek de vragen met elkaar:

• Als jij in deze situatie komt, wat doe je dan? Wanneer wordt het een probleem?

• Hoe zou je de sociale kaart kunnen gebruiken om meneer De Vries te helpen?

• Hoe trek je één lijn met je collega’s en maak je goede afspraken met elkaar?