Cursus 1 §4 tekstdoelen en tekstsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 1

• Herhaling leesvaardigheid
• Leerdoelen 
• Paragraaf 4 --> lezen
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Blader door paragraaf 1, 2 en 3 van cursus 1.
Wat weet je nog?

Met welke manier van lezen vind je het onderwerp van een tekst?

1. Precies lezen
2. Nauwkeurig lezen
3. Oriënterend lezen
4. Begrijpend lezen

Waar let je op als je een tekst oriënterend leest?

Welke vraag stel je ook alweer om achter het onderwerp van een tekst te komen?

1. Wie vertelt de tekst?
2. Hoe veel woorden staan in de tekst?
3. Waar gaat de tekst over?
4. Wie heeft de tekst geschreven?

Wat is de hoofdgedachte van een tekst?

1. Het belangrijkste van een tekst in één zin.
2. Hoe veel woorden er in de tekst staan.
3. Hoe iemand in een tekst ergens over denkt.
4. Wie de tekst heeft geschreven.

Met welke manier van lezen vind je de hoofdgedachte van een tekst?

1. Precies lezen
2. Nauwkeurig lezen
3. Oriënterend lezen
4. Begrijpend lezen

Wat doe je als je een tekst 'precies' leest?

Wat is een synoniem?

1. Een ander woord met dezelfde betekenis.
2. Een ander woord met een andere betekenis
3. Hetzelfde woord met een andere betekenis.

• Je kunt het verschil herkennen tussen activerende, amuserende, informerende, instruerende en overtuigende teksten.
• Je kunt schrijven (en spreken) met een herkenbaar doel.
  
  

Lesdoelen

Tekstdoelen en tekstsoorten

Een schrijver van een tekst wil iets bereiken met zijn tekst. Hij heeft een tekstdoel. In totaal zijn er vijf tekstdoelen: amuseren, informeren, instueren, overtuigen, activeren.

Bepaal wat het belangrijkste is wat de schrijver met de tekst wil bereiken. Zo kom je erachter met welke tekstsoort je te maken hebt. Lees je bijvoorbeeld een nieuwsbericht of een gebruiksaanwijzing?

informeren

• Een schrijver die als doel informeren heeft, wil dat jij iets te weten komt. 
• Denk aan tekstsoorten als nieuwsberichten en schoolboeken en artikelen.

Tekstdoelen en tekstsoorten

instrueren

• Een schrijver die als doel instrueren heeft, wil dat jij leert hoe je iets moet doen.
• Denk aan tekstsoorten als gebruiksaanwijzingen, recepten en spelregels.

Tekstdoelen en tekstsoorten

overtuigen

• Een schrijver die als doel overtuigen heeft, wil dat jij zijn mening overneemt.
• Denk aan tekstsoorten als recensies van een boek of film, een betoog, een ingezonden brief.

Tekstdoelen en tekstsoorten

activeren

• Een schrijver die als doel activeren heeft, wil dat jij iets (wel of niet) gaat doen.
  
• Denk aan tekstsoorten als advertenties, flyers en adviezen.

Tekstdoelen en tekstsoorten

Amuseren

• Een schrijver die als doel amuseren heeft, wil dat je je vermaakt.
• Denk aan tekstsoorten als leesboeken, stripboeken.

Tekstdoelen en tekstsoorten

Welk tekstdoel hoort bij de tekstsoort? 

Sleep de tekstsoorten naar de juiste tekstdoelen.

activeren

amuseren

instrueren

overtuigen

recept

recensie

reclamefolder

roman

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Overtuigen

Informeren

Instrueren

• Wat: Cursus 1 paragraaf 4 opdracht 1 t/m 3 blz. 26/28 maken. Schrijf de antwoorden in je schrift. 
• Hoe: individueel
• Hulp: boek, buren, mevrouw de Vries
• Tijd: 15 min.
• Uitkomst: bespreken
• Klaar: lees verder in je leesboek 

Iedere schrijver heeft een schrijfdoel. Bij elk schrijfdoel horen verschillende tekstsoorten. Sleep het juiste doel naar de bijbehorende tekstsoort.

Activeren

Amuseren

Overtuigen

Informeren

• Herhaling vorige les
• Leerdoelen 
• Opdracht tekstdoelen
• Paragraaf 4 afmaken
• Afsluiting

Sleep de juiste tekstsoorten bij de juiste tekstdoelen.

tekstdoel informeren

tekstdoel overtuigen

tekstdoel instrueren

Een tijdschriftartikel over bosbranden.

Een beoordeling van een spel.

Een recept voor koekjes.

Welke tekstvorm hoort bij het gegeven tekstdoel?

Overtuigen

Amuseren

informeren

Tekstdoel?

• Je kunt het verschil herkennen tussen activerende, amuserende, informerende, instruerende en overtuigende teksten.
• Je kunt schrijven (en spreken) met een herkenbaar doel.
  
  

Lesdoelen

Een dag uit het leven van mevrouw de Vries

(editie: werkdag)

• Wat: Lees de tekst en bekijk de strip over een dag uit het leven van mevrouw de Vries. Noteer in elk tekstvak het tekstdoel waar het over gaat
• Hoe: in tweetallen (zacht overleggen)
• Hulp: boek, buren, mevrouw de Vries
• Tijd: 10 min.
• Uitkomst: bespreken
• Klaar: Maak opdracht 4 en 5 van cursus 1 paragraaf 4 blz. 28 t/m 30.
• daarna: lees verder in je leesboek!

Tekstdoel?

De schrijver van een nieuwsbericht in de krant wil de lezer:

1. informeren
2. amuseren
3. activeren
4. overtuigen

De schrijver van de Donald Duck wil de lezer:

1. informeren
2. amuseren
3. activeren
4. overtuigen

De schrijver van een recensie over een boek wil de lezer:

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

De schrijver van een kookboek wil de lezer:

1. informeren
2. amuseren
3. instrueren
4. activeren