Les 4 Lymfevatenstelsel en bloedgroepen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Lymfevaten

Grootste lymfevaten:

ductus (buis)

truncus (stam)

Linker + rechter truncus lumbalis: lymfe uit benen en bekkenorganen afvoeren

Truncus intestinalis: lymfe uit buikorganen afvoeren.

Komen samen in cisterna chyli = ter hoogte van middenrif. Vanuit daar naar ductus thoracicus (borstbuis). Mondt daarna uit in linker ondersleutelbeenader (vena subclavia).

Lymfe uit de linkerarm, de linkerhelft van hoofd en de hals en uit de linkerlong -> borstbuis

Rechter lymfestam: rechterarm, de rechterhelft van het hoofd en de hals en uit de rechterlong.

• Lymfevatenstelsel vervoert de lymfe
• Lymfeknopen zuiveren lymfe
• Borstbuis/lymfestam brengen lymfe terug naar holle ader

Lymfevatenstelsel

Als het lymfestelsel niet goed werkt

Samenstelling lymfe

• water;
  
• granulocyten; (in beenmerg gevormd) 
• monocyten; (in beenmerg gevormd)
• lymfocyten;
  
• tijdelijk aanwezige stoffen, zoals voedingsstoffen;
  
• antistoffen;
  
• aangetaste of dode lichaamscellen.

De lymfocyten en de antistoffen worden in de lymfoïde organen geproduceerd

Lymfeknopen: lymfeklieren in oksels en liezen, werken als filter.

Waldeyerring: verspreid gebieden lymfatisch weefsel (keel,tong, neus,oor). Vangen bacteriën op.

Peyerplaques: lymfatisch weefsel darmwand.

Zwezerik: van geboorte tot aan de puberteit, filteren en activeren lymfocyten

Milt: filtert bloed, activeert lymfocyten, vervangt rode bloedcellen en is bloedreservoir

Tot de waldeyerring behoren:

• de keelamandelen (tonsilla palatina). Ze liggen links en rechts achterin de keel. 
• de tongamandel, (tonsilla lingualis) aan de tongbasis, achterin de mond;
• de neusamandel (tonsilla pharyngealis ofwel adenoïd) in het dak en de achterwand van de neus-keelholte.
• het lymfatisch weefsel rondom de ingang van de buis van Eustachius.

Tot puberteit thymus maximale grootte. Ligt achter borstbeen.

Hoe zou lymfe kunnen stromen?

Wat is de functie van een lymfeknoop?

1. Lymfe verzamelen
2. Lymfe zuiveren
3. Lymfe afbreken
4. Lymfe opnemen

Hoe heet de plaats waar een aantal lymfevaten samenkomen?

1. lymfeknoop
2. lymfe
3. lymfevat

Lymfeklieren liggen in grote aantallen in onder andere de nek, de oksels en de liezen. De lymfeklieren produceren antistoffen en vormen lymfocyten (type witte bloedcel). De lymfevaten kunnen net iets grotere deeltjes opnemen dan de bloedvaten. In de bloedbaan kunnen bepaalde grotere of moeilijk te verwerken deeltjes zoals bepaalde eiwitten, bacteriën en andere ziekteverwekkers niet komen. Deze stoffen worden opgenomen in je lymfevaten en zo begint het verwerkings-, opruim- en reinigingsproces. De klieren doden of maken afvalstoffen en ziekteverwekkers onschadelijk. Vervolgens worden deze stoffen overgedragen aan de bloedbaan, zodat de uiteindelijk overblijvende afvalstoffen via urine en ontlasting kunnen worden afgevoerd. Het onschadelijk maken van bacteriën en virussen gebeurt door de witte bloedcellen, ofwel lymfocyten, die in de lymfeklieren zitten.

Lymfe stroomt sneller dan bloed

1. waar
2. niet waar
3. soms

Lymfe: 4-6 keer per minuut

Welk van onderstaande organen zijn lymfoïde organen?

1. lymfeknopen, lever, amandelen, milt
2. milt en zwezerik
3. lymfeknopen, waldeyerring, peyerplaques
4. lymfeknopen, milt, zwezerik en lever

Lymfevaten hebben kleppen

1. Waar
2. Niet waar

Witte bloedcellen komen voor in lymfe

1. Waar
2. Niet waar

Waar ligt de thymus?

1. in de borstholte
2. in de buikholte
3. in de linker bovenarm
4. in de rechter lies

Maak de kruiswoordpuzzel

Maak opdracht 1 t/m 10

Anatomie en fysiologie niveau 4

Module 5 bloedsomloop

Hoofdstuk 4 Lymfevatenstelsel

Verwerkingsopdrachten

edition.thiememeulenhoff.nl

Bloedgroepen

ABO-groepen (bloedgroepen)

Bloedtransfusie

Welke bloedgroep bevat A-antistoffen?

1. A
2. B
3. AB
4. O

Mag iemand met AB bloed ontvangen van iemand met bloedgroep A ?

1. Ja
2. Nee

Bloedtransfusie: Wie aan wie?

Pak pen en papier, vul de tabel in: 

+ = bloedtransfusie mogelijk 

- = bloedtransfusie niet mogelijk, agglutinatie

Verbeter elkaars werk en leg uit

Als je kijkt naar de acceptors en naar de donors valt er jullie dan iets op? Zijn er bloedgroepen die van iedereen bloed kunnen krijgen /ontvangen?

Mag een Rh+ persoon bloed geven aan een Rh- persoon?

1. Ja
2. Nee

Transfusie: Wie aan wie?

donor acceptor	Rh +	Rh-
Rh+	ja	ja
Rh-	nee	ja

Bij welke bloedgroep zijn er geen antistoffen

1. A
2. 0
3. B
4. AB

Welke bloedgroep is de universele donor?

1. 0-
2. O+
3. AB-
4. AB+

En de universele ontvanger?

1. O-
2. O+
3. AB-
4. AB+