7.3 - Samen leven & 7.4 - Relaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 7 - Soorten en relaties

Hoofdstuk 7 - Soorten en relaties

7.1 - Soorten

7.2 - Populaties

7.3 - Samen leven

7.4 - Relaties

7.5 - Voedselketens

7.3 - Samen leven & 7.4 - Relaties

Doelen van de paragrafen

Je weet wat een symbiose inhoudt

Je kan het verschil uitleggen tussen mutualisme, parasitisme en commensalisme

Je kan van alle drie soorten symbiose een of meer voorbeelden noemen en herkennen

Je kan uitleggen hoe soorten zich kunnen aanpassen aan hun omgeving

Je kan uitleggen wat een voedselrelatie is

Je weet wat een predator-prooi relatie inhoudt

Je kan het belang van een goede balans tussen predatorpopulatie en prooipopulatie uitleggen

7.3 - Vragen

Wat is symbiose?

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Symbiose

Soorten leven samen - langdurige relatie tussen organismen van verschillende soorten

Wie heeft er voordeel van? 

Heeft de ander voordeel, nadeel of geen effect?

Mutualisme

+/+

Het samenleven van twee soorten levert beide soorten een voordeel op

vb: Bladluizen/mieren: 

- bladluizen zuigen voedingsstoffen uit planten, poepen restanten uit voor de mier

- Mieren houden bladluizen schoon en beschermen ze tegen predatoren

Commensalisme

+/o

Het samenleven van twee soorten levert een soort een voordeel en heeft op de ander geen effect

vb: zuigvis en haai

- Zuigvis heeft geen energie nodig om te zwemmen (zuigt zich vast aan de haai)

- Haai heeft geen last van deze 'passagier'

Parasitisme

+/-

Het samenleven van twee soorten levert een soort een voordeel op, en de ander een nadeel

vb: Klavervreter en klaver

- De klavervreter (plant) groeit bij de klaver en onttrekt voedingsstoffen van de klaver

- De klaver heeft hierdoor minder voedingsstoffen voor zichzelf

7.4 - Vragen

Dieren kunnen voorkomen dat ze worden opgegeten door mimicry. Wat houdt mimicry in?

1. Dat dieren de kleuren van hun omgeving hebben om niet op te vallen
2. Dat dieren zich verstoppen onder grote rotsen of bladeren zodat ze niet gezien worden
3. Dat dieren lijken op gevaarlijke dieren zodat roofdieren ze niet durven aanvallen
4. Dat dieren een hard geluid maken om soortgenoten te lokken voor grotere overlevingskans

Een voorbeeld van mimicry is:

1. Een slang zonder giftanden lijkt op een giftige slang
2. Een platvis heeft dezelfde patronen als de bodem van de zee
3. Een wandelende tak doet net alsof hij op een tak lijkt
4. Een vlinder heeft een oog op zijn vleugel om vijanden af te schrikken

Dit is een voorbeeld van

1. Camouflage
2. Mimicry
3. Beide
4. Geen van beide

Dit is een voorbeeld van

1. Camouflage
2. Mimicry
3. Beide
4. Geen van beide

Wat bedoelen we met 'de habitat' van een soort?

Wat is een voedselrelatie?

1. Twee organismen die een gezamenlijke prooi hebben
2. Twee organismen waarvan de een de ander opeet
3. Twee organismen die door dezelfde predator worden bejaagd

Welke soorten zijn voedselconcurrenten van elkaar?

1. Uil en wolf
2. Uil en muis
3. Muis en wolf
4. Muis, uil en wolf

Wat is epifytisme

1. Een plant die leeft op een dier
2. Een schimmel die leeft op een plant
3. Een plant die op een andere plant leeft
4. Een schimmel die leeft op een dier

Wat is een ecosysteem?

Bij een dynamisch evenwicht...

1. Neemt de populatiegrootte predatoren af, en blijft de populatiegrootte voor prooien gelijk
2. Neemt de populatiegrootte prooien af, en blijft de populatiegrootte van predatoren gelijk
3. Nemen populatiegroottes van predatoren en prooien beide toe en af over lange periode
4. Blijven de populatiegroottes van predatoren en prooien gelijk over een lange periode

Wat kan een oorzaak zijn van verstoring in een ecosysteem?

Camouflage

Voedselrelatie

---> = wordt gegeten door

Mimicry

Habitat

Een gebied waar dieren en planten leven is hun habitat, dit is een klein gebied binnen een ecosysteem

Er kunnen in een ecosysteem verschillende habitats zijn

Afhankelijk van de (a)biotische factoren

Predator-prooirelatie

Dynamisch evenwicht

Aan het werk

In groepen aan het werk met 7.5