Stress en werk

• Gezondheidskunde
• Praktijkonderwijs
• MBO
• Leerjaar 1

Stress en werk

Operationeel Inzetbaar

Inleiding

We hebben allemaal weleens met stress te maken. Zo kun je flink zenuwachtig zijn voor een examen of als je een strafschop moet nemen. Stress is iets wat hoort bij het militaire vak. Niet alles in je baan als militair is voorspelbaar en je kunt in gevaarlijke situaties terechtkomen. Stress zorgt er soms voor dat je scherper bent en betere prestaties kunt leveren. Toch kan, hoe goed getraind je ook bent, te veel stress nadelig zijn. Daarom is het nodig dat je stress bij jezelf, maar ook bij je collega’s, tijdig herkent en er goed mee omgaat. Wees er open over, zodat je elkaar kunt steunen en sterken. Daardoor kan ook je team onder moeilijke omstandigheden goed blijven draaien.

Je brein en stress

Stress heeft invloed op je lichaam, maar óók op je brein. Een stressreactie kan zich op verschillende manieren laten zien. Op sommige momenten helpt stress, maar op andere momenten kan het je flink tegenwerken. Hoe dat werkt zie je in de video hieronder.

Heb jij last van stress?

1. Soms
2. Regelmatig
3. Vaak
4. Altijd

1.  Bedenk drie situaties waarin jij je gestrest of gespannen voelde.

3 situaties.

2. Schrijf voor iedere situatie op waardoor dit kwam.

3. Schrijf ook om hoe je hier mee om gegaan bent.

4. Had je de stress ook kunnen voorkomen? Hoe had je dat kunnen doen?

Vormen van stress

Voorstellen

Wat doe je ter ontspanning om werkstress te voorkomen en werkt dit?

Wat weet u over stress en veerkracht?

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

1. Hoofdpijn
2. Slapeloosheid
3. Besluiteloosheid
4. Hartkloppingen

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste Antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze vijf typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Feit of fabel: “Stress is besmettelijk.”

1. Feit
2. Fabel

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste Antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze vijf typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Feit of fabel: “Stress is besmettelijk.”

Het juiste antwoord is: 

Feit

Stress kan zich verspreiden als een lopend vuurtje, net als een verkoudheid. Wie veel samenwerkt met energieslurpende collega’s, loopt een groter risico om er zelf aan ten prooi te vallen. Uw stressniveau onder controle houden is dus niet alleen goed voor uzelf, ook uw omgeving heeft er baat bij.

Hoe veerkrachtig iemand is, varieert doorheen de tijd.

1. Juist
2. Onjuist

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste Antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze vijf typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Hoe veerkrachtig iemand is, varieert doorheen de tijd.

Het juiste antwoord is: 

Juist

Afhankelijk van de situatie kan iemand meer of minder verdragen. Hoe mensen reageren op stress hangt af van hun persoonlijke veerkracht, en daarbij spelen ook de omgeving en sociale relaties een rol. Hoe meer steun, begrip en betrokkenheid iemand ondervindt van zijn netwerk, hoe beter die persoon doorgaans met stress of tegenspoed kan omgaan. Hoe veerkrachtig iemand zich voelt, is dus tijdsafhankelijk.

Wat is geen goede manier om met stress om te gaan?

1. Tv kijken
2. Luid schreeuwen
3. Een wijntje drinken
4. Erover praten

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste Antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze vijf typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Wat is geen goede manier om met stress om te gaan?

Het juiste antwoord is: 

Een wijntje drinken

Er bestaat geen magische oplossing die voor iedereen werkt, maar afleiding zoeken, stoom aflaten of uzelf verwennen kan helpen. Ook ventileren bij vrienden of een professionele hulpverlener inschakelen, kan soelaas brengen. Maar alcohol drinken om stress te bestrijden doet meer kwaad dan goed. Dit verhoogt namelijk de hoeveelheid cortisol, het stresshormoon, in het bloed.

Feit of fabel: “Een beetje stress is gezond.”

1. Feit
2. Fabel

Wat hoort niet thuis in het rijtje meest voorkomende stress-symptomen?

Het juiste Antwoord is: 

Besluiteloosheid

Stress uit zich op allerlei manieren. Van zweten of lichte maagpijn tot meer ernstige paniekaanvallen of hyperventilatie. Ervaart u een of meerdere van deze vijf typerende klachten? Las dan tijdig een adempauze in.

Feit of fabel: “Een beetje stress is gezond.”

Het juiste antwoord is: 

Juist

Stress heeft doorgaans een negatieve bijklank, maar toch kunnen we niet zonder. Onze stresshormonen houden ons wakker en alert. Meer nog, ze beïnvloeden zelfs onze spijsvertering en immuniteit. Maar een aanhoudend hoog stressniveau is ongezond en leidt tot allerlei fysieke kwalen. Tijdig rust inplannen is de boodschap.

Achtergronden van stress

Functie van stress (gunstig effect)

Draaglast en draagkracht en de balans tussen beiden (belasting, belastbaarheid)

Energiegevers en energievreters

Overtuigingen ('ik moet van mezelf doorgaan', 'alles moet perfect', 'ik mag geen hulp vragen', 'geen nee zeggen' etc.)

Belang van zelfzorg en mild zijn voor jezelf

Stress-symptomen

Denk hierbij aan:

- Slecht slapen/ vermoeidheid

- Verschillende lichamelijke klachten; hoofdpijn, buikpijn, hartkloppingen

- Verminderde weerstand; sneller ziek

- Concentratieproblemen

- Psychische klachten, zoals somberheid en angst- of paniekklachten

- Hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten

Praktische handvaten

Tips voor een prettige balans tussen werk en privé:

- Ben je bewust van je eigen signalen van stress (wat zeggen mijn lichaam, gedachten, gevoel op dat moment - wat moet ik vervolgens doen; gedrag aanpassen, kan ik iets wel/ niet veranderen, wat heb ik nodig)

- Maak tijd voor leuke dingen

- Stel prioriteiten

- Slaap goed

- Maak een realistische planning/ gebruik je agenda

- Stel grenzen/ bouw vertraging in 

- Ontspan

- Beweeg

- Beperk je tot je eigen cirkel van invloed

vragen

?