Fascisme & crisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Fascisme & Crisis

Intro

• Fascisme
• Voorspoed en crisis
• Opdrachten maken
• Bespreken

Wat weten we nog over het Verdrag van Versailles?

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen:

• Wat de 4 kenmerken van fascisme zijn.
• Hoe de VS in de jaren 1920 een consumptiemaatschappij werden.
• En wat de 2 gevolgen zijn van de economische crisis in de VS.

De opkomst van Benito Mussolini

• Staatsschuld en werkeloosheid
• Mussolini richt Fascistische Partij op (1919) 
• Hij belooft: Orde, genoeg werk en een trots en machtig Italië
• De mars op Rome 1922
• Era Fascista

"Il duce"

Fascisme

Democratie is schuldig

• Politiek is onnodig

Samenleving volgens het fascisme:

• Één sterke leider
• Eenheid van het volk
• Nationalistisch
• Geweldgebruik

De Fascio Littorio (bundel met bijl)

Dit is een oud Romeins symbool van macht en eenheid. In het oude Rome droegen lijfwachten van hoge ambtenaren deze bundel om hun gezag te tonen. Mussolini gebruikte dit symbool om kracht en discipline uit te stralen.

Kies de kenmerken van het fascisme.

Fascisme

Niet fascistisch

antidemocratisch

communistisch

gewelddadig

Iedereen is gelijk.

nationalistisch

totalitair

Uit het dagboek van Ernst Frückstabel, een inwoner van Nazi-Duitsland. Opgetekend in 1938.

‘Elke ochtend als ik na werk ga, loop ik langs de bruinhemden die over straat patrouilleren en op zoek zijn naar joden of communisten om in elkaar te slaan en te bedreigen. Het zijn niet alleen de joden en communisten die niet veilig zijn maar ook winkels van bekende socialisten en liberalen worden besmeurd en bekogeld. Gisteren liep ik zelfs langs een boekverbranding. Jonge knapen van de Hitlerjugend droegen stapels met boeken, buitenlandse boeken maar ook sommige Duitse titels, naar grote brandstapels. Nadat ze de boeken op de stapel gooide klonk de inmiddels welbekende groet; ‘Heil Hitler!’.Ik schrik elke dag meer van de fanatieke Nazi jongeren. Ik durf op werk niemand meer te vertrouwen om te spreken over mijn twijfels. Vorige week nog bleek een verklikker op mijn afdeling te zijn geweest. Twee collega’s, die kritiek hadden geuit op De Führer, zijn sindsdien niet meer gezien.’

 Maar... De Eerste Wereldoorlog heeft niet voor iedereen slecht uitgepakt...

Consumptiemaatschappij

• VS Exporteert naar Europa
• Lonen stegen, prijzen daalden door massaproductie
• VS werd consumptiemaatschappij

• Lenen en aandelen

De economische wereldcrisis 1929

• Minder verkoop, minder winst
• In 1 dag werden miljoenen aandelen verkocht
• Gevolgen economische crisis:

1. Banken, bedrijven en burgers waren hun geld kwijt

2. Faillissementen leiden tot  hoge werkeloosheid

• Wereldwijd werd de crisis gevoeld
• Franklin Roosevelt 1933

Economische wereldcrisis

Amerikaanse banken failliet

Producten worden goedkoper

beurshandelaren worden ongerust

Zwarte donderdag

Aan de slag...

Maken: p154 opdracht 6,7, 9

Maken: p160 opdracht 2 & 3

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen:

• Wat de 4 kenmerken van fascisme zijn.
• Hoe de VS in de jaren 1920 een consumptiemaatschappij werden.
• En wat de 2 gevolgen zijn van de economische crisis in de VS.