Jong & Oud H7

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

JONG EN OUD H7

Senioren

Inkomen senioren

AOW

Algemene Ouderdoms Wet

Als je met pensioen gaat dan heb je recht op een AOW

Dat is 70% van het minimumloon 

(en ongeveer 50% wanneer je samenwoont)

De AOW wordt betaald uit de belastingen van de werkenden.

De AOW

• De AOW is geregeld in de Algemene ouderdomswet (AOW).
• De AOW is gebaseerd op het omslagstelsel.
• Een omslagstelsel is gevoelig voor veranderingen in de      bevolkingsopbouw.

Bevolkingspyramides NL

Pensioen

• kapitaaldekkingsstelsel: De uitkeringen worden gedaan van een kapitaal dat in de loop van de tijd is opgebouwd bij een pensioenfonds (je hebt zelf de premies ingelegd! )

Kapitaaldekkingsstelsel 

• Bijvoorbeeld een Bedrijfsspensioen. Dit is afhankelijk van aantal deelgenomen jaren (hoeveel premie is betaald)
  

(bedrijfs)pensioen uitgelegd....

• Werknemers zijn verplicht pensioen op te bouwen bij het pensioenfonds waarbij de werkgever is aangesloten.
  
• Het pensioenfonds werkt als een verzekering: je betaalt premie, het fonds beheert 'de pot' en 
• Je ontvangt een uitkering als je de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt (75% van het gemiddeld verdiende loon).
  

Je pensioenleeftijd is gelijk aan de AOW-leeftijd, eerder met pensioen kan onder voorwaarden.

Pensioenfondsen beleggen de ontvangen premies in:

• aandelen             mede eigenaar van een bedrijf

                                  rendement = dividend en koerswinst (of verlies)

• obligaties            lening met een vaste rente en vaste looptijd

                                  rendement = rente en koerswinst (of verlies)

• hypotheken         lening met onderpand

                                  rendement = de ontvangen rente

• onroerend goed    eigenaar van het onroerend goed

                                    rendement = huur en waardestijging (of daling)

Bij welke belegging heeft een pensioenfonds kans op het meeste rendement?

1. aandelen
2. obligaties
3. hypotheken
4. onroerend goed

Bij welke belegging loopt een pensioenfonds het meeste risico?

1. aandelen
2. obligaties
3. hypotheken
4. onroerend goed

Wie betaalt het bedrijfspensioen van nu?

1. de jeugd van nu
2. de actieven van nu
3. de actieven uit het verleden
4. de staat

AOW

Bedrijfspensioen

Eigen middelen

Omslagstelsel

Kapitaaldekkingstelsel

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

- de AOW-leeftijd verder te verhogen van 65 naar 67 jaar

- de premies + loonbelasting te verhogen

- de AOW-uitkeringen te verlagen;

- de arbeidsparticipatie (arbeidsdeelname) te laten toenemen;

- de AOW-ers ook AOW-premie te laten betalen;

- de AOW niet meer aan iedereen te geven, maar alleen aan 

   ouderen met geen of een laag pensioen.

Aan de slag!

- Maken 7.2 t/m 7.6

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten 

Leerdoelen

• Je kunt de beleggingsvormen tegen elkaar afwegen (aandelen en obligaties)

Arceren H7

Daarna zelfstandig aan de slag met opdracht 7 en 8.

Aan de slag!

- Maken 7.7 t/m 7.8

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten