9.2 DNA replicatie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

T9 DNA

9.2 DNA-replicatie

• Boek & BINAS op tafel
• Telefoon weg 
• Jas uit en over je stoel
• Tas op de grond

T9 DNA

9.2 DNA-replicatie

• Spullen op tafel
• Telefoon weg 
• Jas uit en over je stoel
• Tas op de grond

Programma vandaag

• Wie gaat SE2 herkansen?
• Korte herhaling vorige lessen
• Leerdoelen 9.2 DNA-replicatie
• Uitleg 9.2 DNA-replicatie
• Oefenvragen

het genoom is opgebouwd uit...

1. kern DNA
2. mitochondriaal DNA
3. chloroplast DNA
4. alle drie

Specialisatie van cellen houdt in, dat cellen...

1. hun DNA veranderen
2. een speciale functie krijgen
3. gaan delen

Waaruit bestaan chromosomen?

1. DNA en vet
2. DNA en eiwit
3. DNA en erfelijke eigenschappen
4. DNA en zuurstof

In de afbeelding zie je een...

1. chromosoom
2. gen
3. aminozuur
4. nucleotide

De bouwsteen van DNA en RNA is:

1. Aminozuur
2. Nucleotide
3. Hexose
4. Pentose

In een oogcel zit in gen dat ervoor zorgt dat de oogkleur blauw wordt. Zit dit gen ook in je levercel?

1. Ja
2. Nee

Uit welke onderdelen bestaat een nucleotide? Sleep die naar het blauwe vlak

Nucleotide

Base

Basenpaar

Suikermolecuul

Fosfaatgroep

Chromosomen

DNA-polymerase

DNA replicatie

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe DNA-replicatie plaatsvindt.
• Je kunt uitleggen wat telomeren zijn en hoe deze bijdragen aan veroudering.

0

Levenscyclus van een cel

BINAS 76A

1. G1-fase
2. S-fase (replicatie)
3. G2-fase
4. M-fase (mitose)

Interfase = 

G1 + S + G2

DNA replicatie

Mitose

BINAS 76B1

Tijdens de mitose wordt het verdubbelde DNA weer gesplitst

Replicatie

• De verbindingen tussen de basenparen wordt verbroken.
• Enzym: DNA Polymerase schuift langs de oude streng en bindt vrije nucleotiden aan de enkelvoudige streng vast.
• BINAS 71D

BINAS 71D

DNA-replicatie

Na DNA-replicatie bestaat iedere chromatide uit een oude en een nieuwe streng

Opdrachten

Maak opdrachten 12 en 13 , blz 84

Enzymen betrokken bij DNA replicatie.

• Helicase: knipt de twee strengen los van elkaar.
• Primase: maakt een RNA primer waar DNA-polymerase verder op kan bouwen.
• DNA-polymerase: bouwt de nieuwe DNA strengen.
• Exonuclease: knipt de RNA-primers uit de nieuwe streng.
• DNA-ligase: hersteld de stukjes DNA waar eerst de primer zat. 

Telomeren

• Niet-coderend repetitief DNA (TTAGGG)
• Korter na elke celdeling, 
• Te kort -> cel kan niet meer delen en ondergaat apoptose (geprogrammeerde celdood)
• Door repetitief DNA op uiteinde DNA-streng worden genen niet beschadigd

Prokaryoten hebben geen telomeren. Leg uit waarom dat zo is.

Voor DNA replicatie is/zijn benodigd

1. DNA
2. DNA polymerase
3. vrije nucleotiden
4. alle drie

In welk deel van de celcyclus vind DNA replicatie plaats?

1. G1 fase
2. G2 fase
3. S fase
4. M fase

Bij welk proces wordt het DNA verdubbeld als voorbereiding op de celdeling?

1. DNA replicatie
2. transcriptie
3. translatie
4. eiwitsynthese

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe DNA-replicatie plaatsvindt.
• Je kunt uitleggen wat telomeren zijn en hoe deze bijdragen aan veroudering.

Inhoud

• Kalender
• Terugblik start schooljaar: Speerpunten 24-25
• Inspectiebezoek: Steekproef Kwaliteitsonderzoek 
• Status Pilot onderwijstijd 
• Aandacht weer voor procedures
• Doelstellingen januari