jodendom

• Levensbeschouwing
• MBO
• Studiejaar 3

Jodendom

Wat weet jij over jodendom

We gaan het hebben over......

• kenmerken 
• Gebed
• Eetgewoontes
• Belangrijke momenten bij de joden
• Feestdagen

lesdoelen van vandaag

Eind van de les weten jullie een aantal kenmerken over het jodendom

Eind van de les weten jullie over de eetgewoontes 

Eind van de les weten jullie hoe joden bidden

kenmerken 

1 god

profeet Mozes

Thora

Hebreeuws

rabbijn

synagoge

Uniek aan het Jodendom is dat het zowel een religie als een volk of cultuur is.

Joden geloven in één God. Ze hebben niet één geloofsleer waar iedereen het over eens is. Wat hen bindt is hun geschiedenis, gedragsregels en tradities. Eén van de belangrijkste elementen van de Joodse geschiedenis is de exodus.

Gebed 

• 3 keer per dag
  
• keppeltje
  
• talliet
• tefillin

Iedere orthodoxe Jood (na de barmitzwa of batmitzwa) slaat tijdens het gebed, thuis zowel als in sjoel, een grote gebedsmantel (talliet) om. Soms doen vrouwen dit ook, in de liberale gemeentes. Aan de talliet zitten op de 4 hoeken van het kleed schouwdraden(tsitsit), als een soort franje. Dit is voorgeschreven in Bamidbar (Num)15:37-41 en Devariem(Deut)22:12 om zich de geboden Gods te herinneren. De franjes zijn zo geknoopt, dat symbolisch alle 613 geboden uit de Torah zijn vertegenwoordigd. Wie een gebedsmantel omslaat, omhult zich als het ware met alle geboden. Vandaar ok de naam voor de tsitsiet : gedenkkwasten.

Iedere orthodoxe man is vanaf zijn barmitzwa verplicht bij het ochtendgebed gebedsriemen (tefillien) om te doen (‘aan te leggen’) Ze houden 2 kleine kubusjes op zijn plaats, één op het voorhoofd en één op de linkerarm. In die kubusjes zit perkament met telkens een passage uit de Torah.

Eetgewoontes

• Kosher
• Goedkeuring van een rabbijn
• 3 regels

1. Er mogen alleen reine dieren gegeten worden

2. Joden mogen geen vlees met bloed er in eten.

3.Producten met melkbestanddelen mogen niet in aanraking komen met vlees producten. Dit leiden de joden uit één zinnetje uit de in de Tora: “Kookt een geitenbokje niet in de melk van zijn moeder” Dat is waarom de meeste joden, de orthodoxe joden een gedeelde keuken hebben, één voor het vlees en één voor de melkproducten. Alles is gescheiden want niks mag met elkaar in aanraking komen dus ook niet bestek borden en gaspit

Belangrijke momenten bij de joden 

• Geboorte 
• Bat mistwa en Bar mistwa
• Trouwen
• Sterven

Geboorte 

• Besnijdenis 
• Meisjes
• 2 namen
• meisjes zijn heilig

Als een joods kind geboren wordt, krijgt het twee namen, een roepnaam en een Hebreeuwse naam. De Hebreeuwse naam herinnert aan een verre voorvader zoals Mozes, Abraham of David bij jongens. Veel voorkomende joodse meisjesnamen zijn: Rebekka, Rachel, Ruth en Sara. De Hebreeuwse namen worden gebruikt in de synagoge en later in de trouwakte.

Een meisje krijgt haar namen direct na haar geboorte. Een jongen krijgt zijn joodse naam na acht dagen als hij wordt besneden. Er wordt dan een stukje voorhuid van de penis weggesneden. Dat is een eeuwenoud gebruik voor een goede hygiëne.

bat mitswa en bar mitswa

• bat mitswa voor de meisjes
• bar mitswa voor de jongens
• leeftijd
• lezen uit de thora in het Hebreeuws

De twaalfde verjaardag van een joods meisje is heel bijzonder. Dan wordt ze Bat Mitswa. Volgens de joodse wetten is ze nu volwassen. Vanaf nu moet ze de joodse religieuze verplichtingen nakomen, net als andere volwassen gelovigen. Bij jongens gebeurt dit op hun dertiende. Dat heet Bar Mitswa.

Trouwen

• Speciale wassing
• Elkaar niet zien 
• Ceremonie in synagoge 
• Gewikkeld glas
• pruik dragen

Een joods huwelijk zit vol rituelen en gebruiken. Een aantal ervan beginnen al voor de grote dag zelf, zoals een speciale wassing. Soms ziet het bruidspaar elkaar een dag of een paar dagen voor de bruiloft niet. Er is altijd een ceremonie in de synagoge. Een vast onderdeel is dat de bruidegom een glas gewikkeld in papier of doeken breekt door er met zijn voet op te trappen. Hiermee herdenken ze de verwoesting van de eerste tempel in Jeruzalem en de val van deze heilige stad. Terwijl de bruidegom dit doet, roepen de omstanders mazzeltov. Dit betekent ‘veel geluk’.

Sterven

• Snel begraven
• Richting Jeruzalem
• 7 dagen rouwen

Liever begraven worden of gecremeerd?

Traditionele Feestdagen

Pesach (uittocht uit Egypte)

Chanoeka (het lichtjesfeest, ter nagedachtenis aan het “Chanoeka wonder”)

Rosj Hasjana (Joods nieuwjaar in oktober / september)

Jom Kippoer (dag van de vergeving, reflecteren op het leven)

Hoe heet het boek van het jodendom

Zijn mannen en vrouwen gelijk bij het Jodendom?

1. Ja
2. Nee

Wat is kasjer

Wat is het verschil tussen bat mitswa en bar mitswa

kan je bekeren tot jodendom

1. ja
2. nee

Als je vader jood is en je moeder is geen jood. Ben jij als kind dan jood ?

1. nee
2. ja

Wat hebben jullie vandaag geleerd?

In het Jodendom worden de keukens gescheiden

1. Waar
2. Niet waar

Waarom zijn de meisjes speciale in het jodendom