Les 4: Calvijn en de hervorming

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Klassenplattegrond

Aanwezigheid

Pak je boeken, schrift en pen

Tijd: 5 min

H2e

Tijd: 7 min

Handeling: De docent verwelkomt de leerlingen bij de deur en geeft aan dat ze hun mobiel in de telefoontas moeten doen. Daarna mogen de leerlingen in het lokaal gaan zitten. 

Verantwoording: 

Peter Teitler,  lessen in orde: 

Voorspelbaarheid in aandacht: Eerste stap in voorspelbaarheid in aandacht geven binnen mijn lessen (elke les de leerlingen verwelkomen bij de deur, mobieltjes in de telefoontas, etc.) (blz.79)

Maak contact:  (Bernes: 'weg naar een goede relatie') Door aan het begin van de les bij de deur te staan en de leerlingen te verwelkomen geef je de leerlingen het gevoel dat ze gezien zijn/ welkom zijn.  (blz. 47-48)

Gebruik maken van vaste patronen: door structuur aan te brengen binnen mijn lessen is het volgen Teitler makkelijker om orde te houden.

De vijf rollen van de leraar: gastheer (welkomsgevoel creëren en het idee dat ik alle leerlingen gezien heb bij binnenkomst)

Planning vandaag

1). Terugblik

2). Uitleg Luther en de kerk

3). Aan de slag

4). Afronden

Je bent stil en luistert naar elkaar

(tenzij de docent jou de beurt geeft)

Bij een vraag steek je hand op

(roep dus niet door de klas)

HW: §1.3 De kerk valt uiteen

Werkboek: blz. 13 & 14 

Opdrachten: 6 t/m 9

Datum: 15 november 2023

Tijd: 1 min

Hoe heet de hervormer
op deze afbeelding?

1. Karel V
2. Maarten van Rossum
3. Desiderius Erasmus
4. Maarten Luther

Hoe heet de hervormer
op deze afbeelding?

1. Johannes Calvijn
2. Maarten van Rossum
3. Desiderius Erasmus
4. Maarten Luther

Welke van de onderstaande quotes hoort bij Erasmus

1. Durf te denken
2. Carpe Diem
3. Momento Mori
4. De kerk moet sober zijn

Met welk van de volgende teksten uitte Maarten Luther zijn kritiek op kerk

1. Lof der Zotheid
2. Nieuwe Testament
3. Oude Testament
4. 95 stellingen

Katholieken VS Protestanten

Leerdoel

- Aan het einde van de les kun je aan de hand van drie kenmerken het katholicisme en het protestantisme van elkaar onderscheiden.

Tijd: 1 min

Wie gaat er wel eens naar een christelijke  kerk?

Of is wel eens in een christelijke kerk geweest?

Vraag 1: Wie gaat er wel eens naar een christelijke kerk? Of is wel eens in een christelijke kerk geweest?

Vraag 2: Was het een protestantse of katholieke kerk waar je bent geweest?

Vraag 3: Wat viel je op in deze kerk? (waren er veel of weinig decoraties, wat deden de mensen in deze kerk. etc.)

1536:

Johannes Calvijn

"Institutio Christianae Religionis"

(De basis van de Christelijke religie)

1511: 

Desiderius Erasmus

"Lof der Zotheid"

1517: 

Maarten Luther

"95-stellingen"

Aantekening:

Kerkhervormers uiten kritiek:

Erasmus:

- Kerk hervormen binnen de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Denk zelf goed na

- Wees kritisch

- Geef je mening

- Accepteer de ander

Luther:

- De kerk moet hervormen, desnoods buiten de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Geen aflaathandel

- Geestelijken moeten het goede voorbeeld geven

- Geen heiligen en relikwieën vereren.

Calvijn

1511: 

Desiderius Erasmus

"Lof der Zotheid"

1517: 

Maarten Luther

"95-stellingen"

1536:

Johannes Calvijn

"Institutio Christianae Religionis"

(De basis van de Christelijke religie)

Kerkhervormers:

Wat in vertaling van de Bijbel staat klopt niet. 

Erasmus:

- Kerk hervormen binnen de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Denk zelf goed na

- Wees kritisch

- Geef je mening

- Accepteer de ander

Luther:

- De kerk moet hervormen, desnoods buiten de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Geen aflaathandel

- Geestelijken moeten het goede voorbeeld geven

- Geen heiligen en relikwieën vereren.

Calvijn

1511: 

Desiderius Erasmus

"Lof der Zotheid"

1517: 

Maarten Luther

"95-stellingen"

1536:

Johannes Calvijn

"Institutio Christianae Religionis"

(De basis van de Christelijke religie)

Kerkhervormers uiten kritiek:

Kerk is te rijk en machtig. De aflaathandel kan echt niet.

Erasmus:

- Kerk hervormen binnen de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Denk zelf goed na

- Wees kritisch

- Geef je mening

- Accepteer de ander

Luther:

- De kerk moet hervormen, desnoods buiten de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Geen aflaathandel

- Geestelijken moeten het goede voorbeeld geven

- Geen heiligen en relikwieën vereren.

Calvijn

1511: 

Desiderius Erasmus

"Lof der Zotheid"

1517: 

Maarten Luther

"95-stellingen"

1536:

Johannes Calvijn

"Institutio Christianae Religionis"

(De basis van de Christelijke religie)

Aantekening:

- 1536: Johannes Calvijn uit zijn kritiek op de kerk.

- "Institutio Christianae Religionis" (De basis van de Christelijke religie)

- Je lot staat vast (Predestinatie). Je kunt er niets aan veranderen.

- Je mag in opstand komen tegen je vorst, als hij niet goed voor zijn onderdanen zorgd.

Kerkhervormers uiten kritiek:

Je lot staat vast (Predestinatie). Je kunt er niets aan veranderen.

Erasmus:

- Kerk hervormen binnen de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Denk zelf goed na

- Wees kritisch

- Geef je mening

- Accepteer de ander

Luther:

- De kerk moet hervormen, desnoods buiten de kerk

- Bijbel zelf kunnen lezen

- Geen aflaathandel

- Geestelijken moeten het goede voorbeeld geven

- Geen heiligen en relikwieën vereren.

Calvijn

1517: Splitsing in de christelijke kerk

Katholieke kerk

Protestantse kerk

- Aanhangers van de Paus

- Aanhangers van Luther en andere    kerkhervormers

- Veel (arme) mensen uit West-Europa)

- Vervolging Ketters

Protestantse kerk

• Christelijke kerk

• Er is geen duidelijke leider

• De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in de volkstaal

• Geen beelden en/of verering van heiligen en relieken (is afleiding)

• Sobere handelingen

Aan de slag:

Wat?: Maak opdracht 6 t/m 9.

Hoe?: In je werkboek op blz. 14 & 15.

Hulp?: De docent (tijdens de les) en je klasgenoot.

Tijd?: Tot de opdrachten af zijn of de afsluiter begint.

Uitkomst?: Je hebt geoefend met de leerstof.

Klaar?: Meld de docent dat je de opdrachten klaar hebt.

Tijd: 10 min