5.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hfst 5 - Het Interbellum - tussen de wereldoorlogen

1919-1939

Van Golden Age naar Great Depression

5.3 De 'rijke' jaren twintig

Kenmerkende aspecten

Met andere woorden: Wat is/hoort typisch bij dit tijdvak?

tijdvak 9:

1. De rol van moderne propaganda- en communicatievormen van massaorganisatie

2. De economische wereldcrisis.

3. Het voeren van twee wereldoorlogen.

4. het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën: communisme, fascisme en nationaalsocialisme

Welke woorden hierboven ken je niet?

hoofdvraag: Welke gevolgen had de economische ontwikkelingen voor de Verenigde Staten en andere landen

1. Je kunt voorbeelden noemen van sociale, culturele en economische moderniseringen in de jaren twintig in de Verenigde Staten.

2. Je kunt beschrijven welke gevolgen het Verdrag van Versailles had voor de Duitse economie in de eerste jaren na de Eerste Wereldoorlog.

3. Je kunt de motivatie achter het Dawesplan en de werking en gevolgen ervan uitleggen.

4. Je kunt uitleggen wat de oorzaken en gevolgen waren van de beurskrach in de Verenigde Staten in 1929.

5. Je kunt beschrijven welke politieke en economische gevolgen de economische wereldcrisis kreeg voor Duitsland.

6. Je kunt beschrijven welke economische gevolgen de economische wereldcrisis kreeg voor Nederland.

7. Je kunt uitleggen met welke maatregelen Hoover, Roosevelt, Hitler en Colijn reageerden op de economische wereldcrisis.

Leerdoelen

5.3 De rijke jaren twintig

Hoe beleefden verschillende bevolkingsgroepen in de V.S. de jaren twintig

Eerst even rustig lezen...

Lees par 5.3 en arceer de kern van de stukjes tekst.

theorie

Begin jaren '20 groeit de economie in de VS. Steeds meer mensen vinden werk in de fabrieken en daardoor groeien de steden.

De VS wordt een industrieel-urbane samenleving. 

Wie geen geld had, kon het lenen. Daarmee kon je allerlei moderne producten kopen, stofzuiger, radio of auto's. Het kon niet op!

 De VS wordt een consumptiemaatschappij. Ook aan vermaak / entertainment besteedde men steeds meer geld.

Live now, pay later!

Leg deze spot prent eens uit.

1. wat zie je

2. wat weet je hierover

3. wat wil de tekenaar zeggen

theorie

Een andere groep Amerikaanse burgers zag in al het vermaak en de levensstijl van mensen een gevaar. En een bedreiging van de christelijke  waarden. Vooral het drankgebruik baarde hen zorgen.

In 1920 besluit de overheid tot een 'drooglegging'. Er mocht geen alcohol meer verkocht en geproduceerd worden.

Dit verhoogde echter juist de criminaliteit. Iedereen ging in het geniep alcohol produceren en verkopen.

Drooglegging 

theorie

Twee groepen profiteerden maar weinig van de welvaart. De Afro-Amerikanen trokken naar de steden in het noorden (great migration), maar woonden ook daar in ellendige omstandigheden en werden gediscrimineerd.

Ook de inheemse Indianen kregen wel burgerrechten, maar met hun levensstijl werd geen rekening gehouden.

De vrouwen daarentegen profiteerden wel van alle veranderingen, zij kregen kiesrecht en het werd normaler dat zij buiten huis werkten.

Discriminatie , Afro-Amerikanen, inheemsen en vrouwen

Zowel voor- als tegenstanders van de drooglegging konden de foto  gebruiken om hun standpunt kracht bij te zetten.

Licht toe hoe de voor- en tegenstanders hun standpunt kracht bij konden zetten met behulp van deze foto.

Een paar agenten legen vaten met illegale drank in het riool

theorie

In de VS bemoeit de overheid zich zo min mogelijk met de economie. 

Zo konden mensen veel geld lenen, zonder dat daar controle op was of veel regels aan vast zaten. Arme mensen kochten hun voedsel op krediet.

Steeds meer mensen lenen geld om aandelen te kopen, zodat zij kunnen profiteren van de winsten die bedrijven maken.

De voortekenen van crisis

Wat kun je afleiden uit deze krantenadvertentie?

theorie

Dan stapelen de problemen zich op:

- De huizenpijzen dalen

- De landbouwopbrengsten zijn groter dan verkocht kan worden

- Boeren verdienen te weinig om hun schulden te betalen

- Hun bedrijven worden door de banken in beslag genomen

- Ook de industrie produceert meer dan er verkocht kan worden.

Gevolg bedrijven gaan verlies draaien en mensen willen van hun aandelen af.

De voortekenen van crisis

theorie

Ook Duitsland kent goede jaren in de jaren '20: Die Goldenen Zwanziger.

Dankzij het Dawesplan is de armoede grotendeels verdwenen.

In Berlijn is er veel te beleven op cultureel en kunstzinnig gebied.

Kunstenaars willen juist het leven vieren en zo de dreiging van crisis en politieke chaos proberen te vergeten.

Berlijn in de jaren twintig

exitticket

.

Exit-ticket

De titel van deze paragraaf is ‘De ‘rijke’ jaren twintig’. Het woord ‘rijke’ staat niet voor niets tussen aanhalingstekens.

Maak samen met een klasgenoot een overzicht van informatie waaruit blijkt dat de jaren twintig ‘rijk’ waren.

Maak vervolgens een overzicht dat laat zien dat er juist niet zoveel rijkdom was. Bij beide minimaal 3 argumenten. Trek uiteindelijk een conclusie. Laat aan je docent zien. Zij bepaalt of je de les kan verlaten.

Rijk

niet rijk

Conclusie:

Aan de slag

mk opdr:

HAVO: 29, 31, 36, 37, 41 en 42

VWO: 29, 31, 33, 42, 43, 45