Sheuren in de aarde - vulkanen

• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 5,6

De aarde in het begin

Aardkorst

Aardmantel

Aardkern

Waarom aardplaten bewegen

De binnenkant van de aarde is vloeibaar. 

Vol met gloeiend heet gesmolten gesteente.

De grond waarop jij en ik staan is eigenlijk een dunne schil aarde. 

Zo'n dunne schil aarde noemen we een aardplaat. 

Waarom aardplaten bewegen (2)

De aarde heeft meerdere aardplaten. 

Die dobberen op de magma. 

Soms botsen de aardplaten tegen elkaar aan. 

Dan is er een aardbeving. 

Of komt er een diepe scheur in de aardplaat zodat er magma naar buiten kan komen. Dat noem je een vulkaan. 

Vulkanen staan op plekken waar aardplaten botsen. 

https:

AARDBEVINGEN ZIJN HEEL ERG HEFTIG.

MAAR DOOR EEN AARDBEVING KUNNEN OOK MEER DINGEN GEBEUREN.

ALS ER EEN AARDBEVINGEN IN DE ZEE IS KAN ER EEN TSUNAMI ONTSTAAN.

DAT KOMT OMDAT ER EEN SCHEUR ONTSTAAT IN DE ZEE BODEM.

DADELIJK KRIJG JE EEN FILMPJE TE ZIEN WAT TSUNAMI'S ZIJN.

Het dikste laag van de aarde?

1

1. De aardkost
2. De aardkern
3. De aardmantel

Hoe wordt de buitenste laag van de aarde genoemd:

2

1. De aardkern
2. De aardkorst
3. de aardmantel
4. Vuur probeerde te maken met Prometheus

lesdoel

Je leert hoe de aarde is opgebouwd en jij maakt een profiel van een vulkaan.

Vulkanen zien er vaak uit als flinke bergen. 

Het woord vulkaan komt van Vulcano, een eilandje boven Sicilië. 

1

De oude Romeinen geloofden dat de god Vulcanus daar leefde en wapens maakte voor de goden. De Grieken noemden Vulcanus anders, namelijk Hephaistos.

Zij dachten dat de vulkaanuitbarstingen vonken waren van het vuur waarin hij zijn wapens smeedde. 

2

Je ziet hier duidelijk een kuil in de berg. 

Dat noem je een krater. 

De top van de berg is weggeblazen en ge-explodeerd 

door een vulkaanuitbarsting. 

BOEM! Dan 'regent' het stenen, rotsblokken en as.

Waar komt het woord vulkaan vandaan?

1

1. Het eiland Valcona in Ierland
2. Het eiland Valcuno in Nederland
3. Het eiland Vulcano in Italië (bij het eiland Sicilië)
4. Het eiland Vulcinu in Frankrijk

De oude Romeinen
dachten dat de god Vulcanus...

2

1. Gooide met bliksems en donder met Thor
2. Zijn werkplaats onder de vulkaan had
3. Vuur spuwde met zijn 3-koppige hond Cerberus
4. Vuur probeerde te maken met Prometheus

Filmpje: Vulkanen

Op het Italiaanse eiland Sicilië ligt de Etna. Deze vulkaan spuwt zo nu en dan lava en rommelt regelmatig. Maar hoe ontstaan vulkanen eigenlijk? Dat heeft alles te maken met aardplaten.

Het verschil

Magma

Onder de grond heeft het vloeibare gesteente magma.

Lava

Is het magma boven de grond dan noem je het lava.

Vulkanisch gesteente

Als lava afgekoeld is, dan noem je het vulkanisch gesteente.

Magmakamer

Lava

Aswolk

Het verschil tussen lava en magma is

3

1. Lava is magma boven de grond
2. Er is geen verschil tussen lava en magma
3. Lava is warmer dan magma

Aardplaten schuiven uit elkaar

Magma stijgt en stolt tot gesteente

Er ontstaat een spleet

De vulkaan barst uit

Hoe warm is de aardmantel

5

1. 38 graden
2. rond de 3000 graden
3. 10 graden
4. het is juist heel koud in de aardmantel

Vulkanen ontstaan door:

6

1. Door aardbevingen
2. Aardplaten die van of naar elkaar toe bewegen

Zijn er vulkanen in Nederland?

9

1. waar
2. niet waar

Waar komen vulkanen voor?

Vulkanen liggen in 2 gebieden:

1. Daar waar een zeeplaat in botsing komt met een aardplaat.

2. Daar waar 2 platen uit elkaar schuiven. 

aardplaat

zeeplaat

0

Opdracht 2

Teken een stripverhaal over wat er voor, tijdens en na een vulkaanuitbarsting gebeurt.

Schrijf de tekst eronder.

Gebruik voor de opdracht je bronnenboek.

Opdracht 1

Maak je eigen vulkaanprofiel

informatie vind je op:

www.blinkwereld.nl/leerling

Hoe noem je een vulkaan die niets doet?

1. Nutteloze vulkaan
2. Chillende vulkaan
3. Suffe vulkaan
4. Slapende vulkaan