§ 2.3 Ruil, scholing en specialisatie VW 4 praktische economie VWO week 39

§ 2.1, 2.2 herhaling + § 2.3 VWO

Kernprincipes:
1) Schaarste (dwingt te kiezen tussen alternatieven)
2) Alternatief aanwendbaar -> je kiest voor de optie met de hoogste nettobaten (baten-kosten)
3) Budgetlijn: alle productcombinaties die je kunt
 kopen van een gegeven budget




1 / 24
next
Slide 1: Slide
EconomieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 24 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 20 min

Items in this lesson

§ 2.1, 2.2 herhaling + § 2.3 VWO

Kernprincipes:
1) Schaarste (dwingt te kiezen tussen alternatieven)
2) Alternatief aanwendbaar -> je kiest voor de optie met de hoogste nettobaten (baten-kosten)
3) Budgetlijn: alle productcombinaties die je kunt
 kopen van een gegeven budget




Slide 1 - Slide

De kern van economie

Slide 2 - Slide

De kern van economie: schaarste

Slide 3 - Slide

Nettobaten = baten - kosten = beste keuze voor aanwending middelen tijd en geld
Gecorrigeerde nettobaten=nettobaten-Opofferingskosten = de gemiste nettobaten van het beste, niet gekozen alternatief
baten/waardering
kosten/ongemak
netto baten
Opofferingskosten
Gecorrigeerde nettobaten
oppas
€ 30
€ 10
€ 20
€ 15
€ 5
concert
€ 60
€ 50
€ 10
€ 20
-€10
Netflix
€ 15
€ 0
€ 15
€ 20
-€ 5

Slide 4 - Slide

Productcombinaties
1 uur uitslapen plus 2 uur sporten
of belegd broodje plus flesje water

zijn voorbeelden van productcombinatie

Bekende combinatie = vrije tijd of werken (let op hier reken je met 24 uur)

Slide 5 - Slide

Budgetlijn tekenen: 
Vergelijking: B = (P1 × Q1) + (P2 × Q2)

Slide 6 - Slide

Vergelijking: B = (P1 × Q1) + (P2 × Q2)

Slide 7 - Slide

Oefenen met budgetlijn
De dag bestaat uit 24 uur. Iedereen ervaart een spanning tussen inkomen en vrije tijd. Welke (product)combinatie kies jij?

Om drie uur minder per dag te werken moet je € 75 opofferen.

a
Wat zijn de opofferingskosten van een uur vrije tijd?
b
Teken de grafiek

Slide 8 - Slide

Oefenen met budgetlijn
De dag bestaat uit 24 uur. Iedereen ervaart een spanning tussen inkomen en vrije tijd. Welke (product)combinatie kies jij?

Door een loonsverhoging nemen de opofferingskosten van 
een uur vrije tijd toe tot € 30.

c) Teken in dezelfde grafiek een tweede budgetlijn die ontstaat 
door een loonsverhoging.
d) Indien je € 360 wilt verdienen. Hoeveel bedragen dan de 
opofferingskosten?


Slide 9 - Slide

Oefenen met budgetlijn: 24 uur
Antwoorden:
a) € 75 : 3 = € 25 (is loon per uur). je offert een uur loon op 
als je niet werkt, maar vrij neemt
b) Budgetlijn: zie grafiek (alle uren werken: 24 uur x € 25 = € 600) 

c) Teken in dezelfde grafiek een tweede budgetlijn die ontstaat 
door een loonsverhoging. (zie grafiek 6)
d) Indien je € 360 wilt verdienen. Hoeveel bedragen dan de 
opofferingskosten?
Om € 360 te verdienen, moet je 12 uur werken (€360 : €30= 12 uur). 
Je offert dus 12 uur vrije tijd op

Slide 10 - Slide

Belangrijke begrippen bij ruil
Autarkie: economie zonder ruil
Eigendom (eigendomsrechten)
Voorwaarden voor ruil: de ruilverhouding moet voor beide partijen aantrekkelijk zijn
Transactie kosten beïnvloeden de ruilverhouding
Instituties kunnen transactiekosten verlagen

Slide 11 - Slide

§ 2.3 Ruil, scholing en specialisatie
Waarom is specialisatie goed voor de economie?
Wie moet zich waarin specialiseren?

Kernwoorden:
- arbeidsproductiviteit
- specialisatie / arbeidsdeling


Slide 12 - Slide

Ruil: scholing en specialisatie
Als er geen sprake is van ruil, moet iedereen zelf produceren waar je behoefte aan hebt. Iedereen kan echter in meer behoeften voorzien als mensen zich scholen en specialiseren in iets waar ze goed in zijn en dan met andere mensen ruilen. 
Door scholing en specialisatie (en arbeidsdeling) neemt de arbeidsproductiviteit toe.


Slide 13 - Slide

Dus na specialisatie hebben we nu arbeidsdeling. Hierdoor neemt de arbeidsproductiviteit toe.
Arbeidsdeling is de taak opdelen in deeltaken. 

zo wordt de burger flipper steeds handiger en sneller --> arbeidsproductiteit neemt toe.

Arbeidsproductiviteit = productie per gewerkt uur. 
hoe hoger de arbeidsproductiviteit, hoe hoger het loon

Slide 14 - Slide

Arbeidsdeling en arbeidsproductiviteit
De arbeidsproductiviteit is de productie per werknemer in een bepaalde tijdseenheid. 

De gemiddelde arbeidsproductiviteit 
in een bedrijf kan door arbeidsdeling 
omhoog.

Slide 15 - Slide

Zelf auto's wassen en stofzuigen kost je 1,5 uur per auto. Een vriendje wil wel helpen. Hij stofzuigt terwijl jij wast. Je kunt dan met z’n tweeën 4 auto’s per uur doen. 
De arbeidsproductiviteit per persoon per uur is dan 
..............................................................................................

Slide 16 - Slide

Eerst was je arbeidsproductiviteit per uur: 1,5 auto. 

Samen met je vriendje doe je meer auto's. Je kunt dan met z’n tweeën 4 auto’s per uur doen. 
De arbeidsproductiviteit per persoon per uur is dan 
4/2 = 2 auto’s

Je arbeidsproductiviteit is dus toegenomen door arbeidsdeling.


Slide 17 - Slide

Specialisatie
Door specialisatie en arbeidsdeling ligt de arbeidsproductiviteit hoger en de kosten dus lager. 
Het lijkt dus logisch je te specialiseren in iets waar je het best in bent en dan vervolgens met anderen te ruilen (die weer ergens anders het beste in zijn).

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Oefenen met arbeidsproductiviteit
Twee fastfoodketens, Mekkie en King, bereiden hamburgers in hun restaurants. De arbeidsproductiviteit is een maatstaf voor hoe efficiënt de werknemers van een bedrijf hamburgers kunnen bereiden. Arbeidsproductiviteit wordt berekend als het aantal geproduceerde hamburgers per werknemer per uur.
Gegevens:
Bij Mekkie werken er 5 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 800 hamburgers per shift.
Bij King werken er 6 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 1200 hamburgers per shift.
a) Bereken de arbeidsproductiviteit per werknemer per uur bij Mekkie en ook voor King

Slide 20 - Slide

Oefenen met arbeidsproductiviteit
Bij Mekkie werken er 5 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 800 hamburgers per shift.
Bij King werken er 6 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 1200 hamburgers per shift.
a) Bereken de arbeidsproductiviteit per werknemer per uur bij Mekkie en ook voor King



Mekkie: 800 : (5 x 8 =) 40 = 20 
King: 1200 : (6x8 =) 48 uur = 25 


 

Slide 21 - Slide

Oefenen met arbeidsproductiviteit
Bij Mekkie werken er 5 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 800 hamburgers per shift.
Bij King werken er 6 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 1200 hamburgers per shift.

Omdat de arbeidsproductiviteit bij King hoger ligt dan bij Mekkie, verdienen de medewerkers bij King 5% meer dan de medewerkers bij Mekkie. Het uurloon bij King is 16,80
Arbeidsproductiviteit: Mekkie: 800 : (5 x 8 =) 40 = 20
King: 1200 : (6x8 =) 48 uur = 25 

B) Bereken de loonkosten per hamburger voor Mekkie en voor King



 

Slide 22 - Slide

B) Bereken de loonkosten per hamburger voor King
Bij Mekkie werken er 5 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 800 hamburgers per shift.
Bij King werken er 6 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 1200 hamburgers per shift.
Omdat de arbeidsproductiviteit bij King hoger ligt dan bij Mekkie, verdienen de medewerkers bij King 5% meer dan de medewerkers bij Mekkie. Het uurloon bij King is €16,80
Arbeidsproductiviteit: Mekkie: 800 : (5 x 8 =) 40 = 20
King: 1200 : (6x8 =) 48 uur = 25 

Antwoord: totale uren voor 1200 hamburgers bij King: 6 x 8 uur = 48 uur x €16,80 = totale loonkosten €806,40. Dit delen door de 1200 hamburgers = €0,67 loonkosten per hamburger





 

Slide 23 - Slide

B) Bereken de loonkosten per hamburger voor Mekkie
Bij Mekkie werken er 5 werknemers in een shift van 8 uur. Ze bereiden samen 800 hamburgers per shift.
Omdat de arbeidsproductiviteit bij King hoger ligt dan bij Mekkie, verdienen de medewerkers bij King 5% meer dan de medewerkers bij Mekkie. Het uurloon bij King is €16,80
Arbeidsproductiviteit: Mekkie: 800 : (5 x 8 =) 40 = 20
King: 1200 : (6x8 =) 48 uur = 25 

Antwoord: uurloon bij Mekkie = €16,80 : 105 x 100 = €16 per uur.
Totale uren voor 800 hamburgers bij Mekkie: 5 x 8 uur = 40 uur x €16 = totale loonkosten €640. Dit delen door de 800 hamburgers = €0,80 (loonkosten) per hamburger





 

Slide 24 - Slide