Gezondheidspatronen Gordon

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

verpleegplan

11 gezondheidspatronen van Marjory Gordon

Leerdoelen

Korte herhaling vorige les

De 11 gezondheidspatronen van Gordon, 

Cyclisch werken – Systematisch werken

EVALUEREN

WAT?

WANNEER?

HOE?

Evalueren is terugkijken op dingen die zijn gebeurd. Het gaat hierbij om wat er is gebeurd en hoe dat is verlopen.

vergelijking tussen de verwachte resultaten en de resultaten zoals ze echt zijn. (Zorgdoelen behaald?)

voorbereidende fase (start van het gesprek)

controle fase (zakelijk kant, gegevens checken)

informatie fase (zoveel mogelijk info verzamelen)

afsluitende fase (samenvatting gesprek)

ZELFREFLECTIE

Waarom ook alweer dat zorgproces? 

• Zorgt voor adequate en volledige gegevensverzameling. 
• Actief opdoen van kennis, het ontwikkelen van competenties en vaardigheden   
• Je observeert slechts die dingen bewust, waarvan je het bestaan en het  belang kent. Wat je niet kent, weet of begrijpt, ontgaat aan jouw aandacht. 

WANNEER GORDON?

Wat is methodisch werken?

1. Verpleegkundige zorg afstemmen op behoefte en wens van de cliënt
2. Werken op basis van een cyclisch stappenplan
3. Werken volgens gezondheidspatronen van Gordon
4. Persoonsgericht werken, je bent gastvrij

1

2

3

4

5

6

Verzamelen van

 informatie

formuleren van zorgproblemen

bepalen van doelen

actie

 plannen

Uitvoeren van de activiteiten + observeren

Evalueren + rapporteren

De gezondheidspatronen van Gordon

01. Patroon van gezondheidsbeleving en instandhouding
02. Voeding/stofwisselingspatroon
03. Uitscheidingspatroon
04. Activiteitenpatroon
05. Slaap/rustpatroon

06. Cognitiepatroon

07. Zelfbelevingspatroon  

08. Rollen/relatiespatroon
09. Seksualiteit/voortplantingspatroon
10. Stressverwerkingspatroon
11. Waarden/overtuigingenpatroon

deze 11 patronen gaan over het functioneren van de

client op lichamelijk, geestelijk en sociaal gebied.

beïnvloeding door: 

lichamelijke, ontwikkelingsbepaalde, culturele, sociale en spirituele factoren.

1 Patroon van gezondheidsbeleving en -instandhouding

Hoe beleeft de client zijn gezondheid en welzijn? Hoe zorgt hij ervoor, wat zijn zijn huidige en toekomstige activiteiten? 

Denk ook aan omgang met gezondheidsrisico’s en activiteiten die de psychische en lichamelijke gezondheid bevorderen, het opvolgen van medische of verzorgende voorschriften.

2 Het voedings- en stofwisselingspatroon

Hier valt onder: de inname van vocht en voedsel in verhouding tot de fysiologische behoeften.                wat/wanneer/hoeveel

Ook vallen  huiddefecten en het algemeen vermogen tot genezing onder dit patroon, evenals de toestand van huid, haar, nagels, slijmvliezen en gebit, lichaamstemperatuur, lengte en gewicht.

bij baby`s?

borstvoeding valt ook onder dit patroon

3 Het uitscheidingspatroon

Het gaat hier om de darmen (feces), blaas (mictie) en huid (transpiratie). 

eventuele veranderingen of problemen wat tijd, wijze, kwaliteit en/of kwantiteit van uitscheiding betreft.

katheter, plaswekker, stomaproducten.

laxantia, plastabletten.

4 Het activiteitenpatroon

hier gaat het om het geheel aan lichaamsbeweging, activiteiten, ontspanning, recreatie en vrijetijdsbesteding die de client alleen of met anderen onderneemt, denk ook aan de ADL en de kwaliteit en kwantiteit.

Eveneens inbegrepen zijn factoren die een belemmering vormen voor het gewenste of verwachte individuele patroon, zoals neuromusculaire functiestoornissen, benauwdheid, pijn op de borst of spierkrampen bij inspanning.

5 Het slaap-rustpatroon

Het gaat om perioden van slaap, rust en ontspanning verspreid over het etmaal. 

hulpmiddelen: slaappillen of bepaalde gewoonten voor het slapengaan.

6 Het cognitie- en waarnemingspatroon

Dit patroon omvat alle cognitieve functies of kenvermogens. hieronder behoren oa waarnemen, informatie verwerken, leren, denken en problemen oplossen, evenals de zintuigen.

 de adequaatheid van zien, horen, proeven, ruiken, voelen en evt. compensatiemechanismen.

Ook pijnbeleving valt onder dit patroon, alsmede taalvermogen, geheugen, oordeelsvermogen en besluitvorming.

zintuigen: de adequaatheid van zien, horen, proeven, ruiken, voelen en evt compensatiemechanismen en prothesen.

hulpmiddelen: hoorapparaat, bril, contactlenzen

7 Het zelfbelevingspatroon

Hoe ziet iemand zichzelf?

Het gaat over de ideeën over jezelf, de beleving van eigen vaardigheden (cognities, affectief of lichamelijk), de identiteit, gevoel van eigenwaarde en het algehele patroon van emoties.

Ook de lichaamshouding, motoriek, oogcontact, stem en spraak maken deel uit van dit patroon.

8 Het rollen- en relatiepatroon

Dit omvat de belangrijkste rollen en verantwoordelijkheden van de client in zijn huidige levenssituatie, zijn familie-, gezins- en werkrelaties, en zijn sociale relaties met bijbehorende verantwoordelijkheden.

9 Het seksualiteits- en voortplantingspatroon

Hier gaat het over de seksuele relaties, seksualiteitsbeleving en het voortplantingspatroon. 

Bij de vrouw zijn ook de vruchtbaarheid, maturiteitsfase (premenopauze, overgang, postmenopauze) van belang.

10 Het stressverwerkingspatroon

Hoe gaat iemand in het algemeen met problemen en stress om? 

Wat is de draagkracht of het vermogen om persoonlijke crises te doorstaan, is er steun van familie en anderen (mantelzorg).

11 Het waarden- en levensovertuigingenpatroon

Hiermee bedoelen we de waarden, normen, doelstellingen en overtuigingen (ook spirituele) waarop iemand zijn keuzes en beslissingen baseert. 

KLAAR???

nee, nummer 12:

Zijn er nog dingen waar we het niet over gehad hebben en die u toch wilt bespreken?

Hebt u nog vragen?

Vragen voor verdieping:

wat is de mate van (on)tevredenheid?

ervaart iemand problemen?

gebruik hulmiddelen?

zijn er (recentelijk) veranderingen opgetreden?

zijn er belemmerende factoren?

is dit objectief? subjectief? maakt dat verschil?

disfunctioneel door ziekte of ziek door disfunctie?

Of een patroon functioneel of disfunctioneel is, kun je bepalen door de gegevens te vergelijken met een of meer van de volgende waarden en normen:

• individuele uitgangswaarden
• vaste normen voor leeftijdsgroepen
  
• culturele, sociale of andere normen

QUIZ

Onder welk patroon plaats je de gegevens bij Gordon?

Mevrouw gebruikt een rollator om zich te verplaatsen

1. Gezondheidsbeleving en instandhouding
2. Activiteiten
3. Uitscheiding
4. Stressbeleving

Mevrouw weegt 66kg en is 1m 68 groot

1. Gezondheidsbeleving en instandhouding
2. Activiteiten
3. Zelfbeleving
4. Voeding en stofwisseling

Mevrouw heeft steeds pijn aan haar rug

1. Gezondheidsbeleving en instandhouding
2. Cognitie en Waarneming
3. Rollen en relatie
4. Waarden en levensovertuiging