Les 2 herhaling werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Les 2 herhaling werkwoordspelling

Spel

• Je krijgt een kaartje met een werkwoord.
• Zoek klasgenoten die passen bij jouw werkwoord.
• Ga bij elkaar staan als je je groepsgenoten hebt gevonden.

LET OP: Er zijn vijf groepen, maar niet elke groep is even groot.

Doel van de les

• Je kent het verschil tussen enkelvoudige en samengestelde zinnen.
• Je kunt persoonsvormen vinden in de zinnen.
• Je kunt persoonsvormen op de juiste wijze vervoegen (tt en vt).
• Je kunt vijf verschillende werkwoordsvormen herkennen en vinden in de zinnen.
• Je kent de regels bij het vervoegen van alle werkwoordsvormen.

Lesopbouw

Vandaag richten we ons op werkwoordspelling. We werken in drie groepen.

1. Leerlingen die uitleg krijgen en die samen gaan oefenen.

2. Leerlingen die een stuk van de uitleg volgen en daarna zelfstandig gaan oefenen in Kwizl.

3. Leerlingen die zelfstandig aan het werk gaan in Kwizl.

4Ha

Groep 1:

Niels

Jasmijn

Diar

Finn IJ

Jelrik

Suzan

Omar

Yorinde

Bas

Lisa

Groep 2:

Femke

Michael

Rosalynn

Rick

Rosalie

Groep 3:

Laura

Nick

Finn H

Thom

4Hc

Groep 1:

Floor Eef

Jurre

Rocco

Esmee K

Jula

Elnathan

Ilana

Groep 2:

Luna

Nena

Lukas

Esmee H

Rico

Angelina

Marieke

Suze

Erion

Bjorn

Groep 3:

Jordy

Floris

Timo

Ties

4Hd

Groep 1:

Liza

Sarah

Martien

Mareine

Dion

Kyan

Angelique

Dana

Jenthe 

Noah

Marick

Annemijn

Groep 2:

Alexander

Meike

Delila

Felicia

Daphne

Sheryl

Groep 3: 

Micha

Elle-Mae

Groep 3

In Kwizl staan verschillende opdrachten klaar:

• Lezen theorie (Magister.learn) en daarna maken: Engelse werkwoorden in het Nederlands
• Voltooid deelwoord vormen
• Persoonsvorm of voltooid deelwoord
• Werkwoordspelling toepassen 3

Je maakt wat je kunt maken in willekeurige volgorde. Het wordt hierna geen verplicht huiswerk, maar oefening baart kunst.

Maak aantekeningen

De werkwoordsvormen: pv

Een persoonsvorm is een werkwoord dat zich aanpast aan het onderwerp in de zin. Verander het onderwerp van ev naar mv of andersom.

Je kunt ook de tijd veranderen: Van tt naar vt of andersom.

Persoonsvorm

De regel:

Neem de stam (ik-vorm) van het werkwoord.

Kijk om wie/ wat het gaat (onderwerp)

Vul lopen in.

Hoor je een -t, dan schrijf je een -t.

LET OP: Alleen -d werkwoorden krijgen dt.

Worden --> hij wordt

Bijzondere vorm: imperatief

Dit is de gebiedende wijs van een zin. Je geeft een soort bevel, waarbij je het onderwerp niet noemt. Deze vorm staan meestal vooraan in de zin.

Pak je schrift!

Ga eruit!

Regel: ik-vorm

persoonsvorm vt

Regel:

Enkelvoud: Stam + te/ stam + de

Meervoud: Stam + ten/ stam + den

Maak het langer, dan hoor je het vaak.

Is dat niet zo: -en (stam) en dan kijk je naar de laatste letter van de stam.

Klankhebbend --> d

Klankloos --> t ('t ex kofschip)

Verhuizen --> verhuiz --> verhuisde

Verven --> verv --> verfde

Wat zijn de persoonsvormen in de zin?

Als uiteindelijk de Nederlander het contract heeft ondertekend, geeft hij dit met zijn linkerhand aan de Arabier en gaat hij tevreden onderuit zitten met zijn benen over elkaar.

andere werkwoordsvormen: voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord geeft aan dat de handeling al is voltooid, is afgerond.

Een voltooid deelwoord is de vorm van het werkwoord die je krijgt als je er ik heb of ik ben voor zet. Als je denkt met een voltooid deelwoord te maken te hebben, moet je in de buurt één van de drie volgende hulpwerkwoorden kunnen vinden: hebben, zijn of worden.

Een voltooid deelwoord vorm je met het voorvoegsel ge-. Begint een werkwoord al met een voorvoegsel (ge- be- her- ver- ont- er-) dan komt er meestal geen bij.

Ik ben begonnen, ik heb verzonnen, ik heb herkend, ik heb onthouden, ik ben geweest.

Regel VD

Maak het werkwoord langer:

of een -d of een -t of -en

Bij twijfel: 't ex kofschip

Ik heb gefietst (fiets --> s is stemloos --> t)

Ik ben verhuisd (verhuiz--> z is stemhebbend --> d)

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Eigenlijk is dit geen werkwoord meer. Dit voltooid deelwoord heeft géén hulpwerkwoord bij zich en zegt iets van een zelfstandig naamwoord.

Je maakt dus van het voltooid deelwoorden een bijvoeglijk naamwoord.

 

bijvoeglijk gebruikt VD

Je schrijft zo'n bijvoeglijk gebruikt VD zo kort mogelijk op:

De straat is verlicht

regel bij -t/d: VD + e

verlichte straat

MAAR

Het schip is gezonken

regel bij -en: hele VD

Het gezonken schip

De weg is verbreed

regel bij -t/d: VD + e

De verbreede weg --> zo kort mogelijk--> verbrede

Onvoltooid deelwoord/ tegenwoordig deelwoord

Dit wordt ook wel een tegenwoordig deelwoord genoemd. De handeling (die het werkwoord uitdrukt) is aan de gang.

Regel: hele ww + d --> lopen+d= lopend
 

voorbeelden: lopend, fietsende

Infinitief 

Je noemt dit ook wel: het hele werkwoord.

Dit is de vorm van het werkwoord die dikgedrukt in het woordenboek staat. Een infinitief heeft géén onderwerp bij zich en kan niet van tijd veranderen (het kan dus nooit een pv zijn). Er kunnen meerdere infinitieven in een zin staan.

GOUDEN TIP: na 'te' of 'aan het' is een werkwoord altijd een infinitief:

Hij zit weer te vervelen. (wg = zit te vervelen)

Dit is de te volgen tactiek. (ng = is de te volgen tactiek)

Ben je nou weer huiswerk aan het maken? (wg = ben aan het maken)

(de infinitieven zijn dikgedrukt)

Groep 1

Kwizl: Werkwoordsvormen herkennen in Kwizmaster

Daarna oefenen met papieren opdracht

Groep 2

• persoonsvorm of voltooid deelwoord
• dt bestaat niet
• werkwoordspelling sterke werkwoorden
• werkwoordspelling toepassen 2

KAHOOTTTT