Les 1 - vo bovenbouw - Week van het geld 2025
1 / 11
Lesson duration is: 50 minIntroduction
Dit is de eerste les van de lessenreeks voor de Week van het geld 2025. In deze les nemen de leerlingen hun eigen inkomsten en uitgaven onder de loep. Hiervoor gebruiken ze bij voorkeur hun eigen bankgegevens. De docent kan er ook voor kiezen om de leerlingen de fictieve bankgegevens van Yasmina te laten gebruiken. De leerlingen zetten op een rijtje welke uitgaven ze gedaan hebben. Ook vullen ze een geluksmeter in bij de categorieën: eten en drinken, kleding, activiteiten en vaste lasten. Ze beschrijven hoe blij ze waren met de uitgaven op dat moment en hoe blij ze nu, een maand later, met de uitgaven zijn. Daarop gaan ze kort reflecteren. Vervolgens formuleren de leerlingen een gelddroom op middellange termijn en maken ze een opzet voor hun spaarplan.
Instructions
Met een paperclip is aangegeven bij welke slide je een bijlage nodig hebt.
- Bijlage: Mijn maandoverzicht. Digitaal of geprint voor iedere leerling
- Als de leerlingen niet hun eigen bank-app gebruiken: bijlage: Rekeningoverzicht Yasmina. Digitaal of geprint voor iedere leerling
- Bijlage: Mijn gelddroom. Digitaal of geprint voor iedere leerling
Instructions
Worksheets
Items in this lesson
Slide 1 - Slide
This item has no instructions
Slide 2 - Slide
8 minuten
Introductievideo
Laat de introductievideo zien. Ga dan in gesprek over wat leerlingen gezien en gehoord hebben. Wat valt op? Wat is herkenbaar? Vragen die je kunt stellen zijn:
- Wat vind je van de gelddromen van de leerlingen in de video?
- Vind je sparen belangrijk? Waarom?
- Welke spaartip zou jij een ander geven?
Een gelddroom
Praat samen over wat een gelddroom is. Wat is het verschil tussen een gelddroom en iets dat je gewoon graag zou willen hebben? Leg uit dat een gelddroom vaak aan drie voorwaarden voldoet:
- Het levert je iets op, je wordt er gelukkig van.
- Je vindt het echt heel jammer als het niet doorgaat.
- Je wilt er graag voor sparen, ook als je er andere dingen voor moet laten.
Vooruitblik
Vertel dat de leerlingen in de komende drie lessen gaan bedenken wat hun gelddroom is en leren hoe je steeds dichter bij het waarmaken van je gelddroom komt, door geld te sparen en te verdienen.
Mijn gelddroom
Dream big!
Slide 3 - Mind map
4 minuten
Voorbeelden van gelddromen zijn:
- Korte termijn: een weekendje weg, nieuwe sneakers, abonnement op een pretpark
- Middellange termijn: op vakantie met vriendinnen, een nieuwe telefoon
- Lange termijn: een scooter, je uitzet voor als je op kamers gaat
Praat met de leerlingen over manieren waarop je het behalen van je gelddroom zou kunnen versnellen. Denk aan extra geld verdienen, bijvoorbeeld door een bijbaantje te nemen, klusjes te doen of kleding te verkopen, of door minder geld uit te geven (besparen).
Slide 4 - Slide
1 minuut
Vertel de leerlingen wat het doel is van de lessenserie: inzicht krijgen in jouw eigen geldkeuzes en eventueel andere keuzes maken.
Slide 5 - Slide
2 minuten
Slide 6 - Slide
10 minuten
Inkomsten en uitgaven
Laat leerlingen met behulp van hun eigen bank-app of de bijlage Rekeningoverzicht Yasmina de pdf Mijn maandoverzicht digitaal invullen. Je kunt het overzicht ook printen en uitdelen. Dit overzicht geeft de leerlingen inzicht in hun inkomsten- en uitgavenpatroon.De leerlingen zetten al hun inkomsten en uitgaven onder elkaar. Help de leerlingen om de posten samen te voegen, zodat er een overzichtelijk geheel ontstaat. Denk aan: schoolkantine, supermarkt en cadeaus.
Geluksmeter
De kolom ‘Geluksmeter’ hoeven ze nog niet in te vullen.
Drie soorten uitgaven
Ga eventueel in op de drie soorten uitgaven: dagelijkse uitgaven (om het dagelijks leven mogelijk te maken), incidentele uitgaven (niet regelmatig en soms onverwachts) en vaste lasten (elke periode hetzelfde, voorspelbaar). Laat de leerlingen hier naar eigen inzicht mee oefenen op de volgende slide.
Soorten uitgaven
Les 1
Follow the money
Dagelijkse uitgaven
Incidentele uitgaven
Vaste lasten
in-game aankopen
snacks
vakantie
streamingdienst
drinken
abonnement
kleding
nieuwe telefoon
Slide 7 - Drag question
3 minuten
Slide 8 - Slide
5 minuten
Laat de leerlingen in tweetallen Jouw maandoverzicht nog een keer bekijken. Stel vragen als:
- Wat valt bij jou onder de ‘latte-factor’? Dit kan bijvoorbeeld een zakje chips, broodje of flesje water in de schoolkantine zijn.
- Hoeveel zou je per jaar kunnen besparen als je je meer bewust bent van deze uitgaven? Is dat meer of minder dan je verwacht had?
- Wat valt je op aan jouw inkomsten en uitgaven?
- Waarom is het nuttig om (dagelijks/wekelijks) bij te houden waar je je geld aan uitgeeft?
- Hoe kun je de komende maanden bijhouden wat je binnenkrijgt en uitgeeft?
- Hoe kan dit overzicht helpen om je gelddroom waar te maken?
Leerlingen die het overzicht van Yasmina gebruikt hebben, redeneren vanuit haar. Denken ze dat dit overeenkomt met hun eigen inkomsten en uitgaven?
Geldgeluk
Welke uitgaven maken gelukkig?
Les 1
Follow the money
Slide 9 - Poll
8 minuten
Soms geef je geld uit aan iets, maar denk je achteraf: waarom eigenlijk? Is dit herkenbaar? Welk soort uitgaven doen iets met je geluksgevoel? En welke dingen kun je ook wel missen, als je eerlijk bent?
Vul de poll in met de klas.
Laat leerlingen daarna voor zichzelf de geluksmeter invullen (op Bijlage Mijn maandoverzicht). Ze geven hun uitgaven een cijfer tussen 0 en 10.
Als de leerlingen de bank-app van Yasmina hebben gebruikt, doen ze net alsof het hun eigen uitgaven waren.
De leerlingen bespreken de geluksmeters in tweetallen. Denken ze hetzelfde over geldgeluk? Laat ze nadenken over vragen als:
- Met welke uitgave ben je nu nog steeds heel blij?
- Welke uitgave had je achteraf niet hoeven doen?
- Waarom geef je geld uit aan dingen die je niet echt gelukkig maken? Is dit gemak, groepsdruk of verveling?
- Gekeken naar de geluksmeter, zijn er uitgaven waarop je zou kunnen en willen besparen?
Slide 10 - Slide
10 minuten
Wat is een spaarplan?
Vraag de leerlingen wat een spaarplan is en welke informatie je nodig hebt om een spaarplan te maken. Vertel dat een spaarplan een planmatige opzet is om te kijken naar je spaargeld. Een spaarplan geeft inzicht in je huidige spaargeld en hoeveel geld je per maand kunt sparen. Een spaarplan kan je helpen om je gelddroom waar te maken.Zo maak je een spaarplan
Bespreek hoe de leerlingen een spaarplan kunnen maken. De eerste stap is het overzicht van inkomsten en uitgaven dat ze al hebben ingevuld. Vervolgens moeten ze een gelddroom vaststellen en berekenen ze hoeveel geld ze elke maand opzij moeten zetten om deze gelddroom waar te maken. Als je weet hoeveel geld je per maand nodig hebt, weet je ook of je extra geld moet bijverdienen of misschien geld moet besparen, door bijvoorbeeld de latte te laten staan.
Deel de bijlage Mijn gelddroom uit en laat de leerlingen de vragen invullen. Sta stil bij de gelddromen, het is belangrijk dat ze iets kiezen wat ze echt heel graag willen hebben en het waard vinden om voor te sparen. Vertel dat de leerlingen een gelddroom kiezen op middellange termijn, iets waarvoor ze drie tot twaalf maanden moeten sparen. Denk aan gelddromen als: een tweedehands scooter, zodat je je vriend makkelijker kunt opzoeken, of een surfcursus na je eindexamens.
Nabespreken
Bespreek de spaarplannen klassikaal na. Vragen die je kunt stellen:
- Hoeveel maanden moet je sparen om je gelddroom te bereiken?
- Zou je geld kunnen besparen? Hoe?
- Zou je extra geld kunnen verdienen? Hoe?
Vertel: wat je maandelijks overhoudt, hoef je niet per definitie te sparen. Je kunt er ook voor kiezen om het meteen uit te geven aan iets leuks. Als je een gelddroom hebt, ben je bereid om daarvoor te sparen. Maar wat als je meer geld overhoudt dan verwacht? Geef je dat dan uit aan iets anders leuks, zou je het sparen voor je gelddroom of zet je het opzij voor onverwachte uitgaven? Wat zouden de leerlingen doen?
Slide 11 - Slide
3 minuten
Sluit de les af door de leerlingen de opdracht te geven om de komende week extra stil te staan bij wat er binnenkomt en wat ze uitgeven. Geef praktische tips over hoe ze hun inkomsten en uitgaven kunnen bijhouden, zoals via apps of het fysiek opschrijven. Laat ze nadenken over wat ze kunnen doen om dichter bij hun gelddroom te komen.
Optioneel
Take-home-opdracht: vraag je ouders of zij het belangrijk vinden om te sparen en hoe zij dat doen.
