1.4 Nederland: winnaars en verliezers

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.4 Nederland: winnaars en verliezers

Planning

- S.O. Topografie  

Herhalen 1.3

- Samen lezen 1.4

- uitleg

- leren/opdrachten maken

Belangrijke data?

Vorige les: ontwikkeling in verschillende snelheden

-Arme en rijke landen

-Interne oorzaken

-Externe oorzaken

-Veel negatieve factoren=grotere kans op armoede

 

Welke 2 soorten interne oorzaken bepalen de armoede of rijkdom van een land?

1. Natuurlijke en economische oorzaken
2. Economische en menselijke oorzaken
3. Natuurlijke en menselijke oorzaken
4. Menselijke en politieke oorzaken

Menselijke oorzaken

Natuurlijke oorzaken

Ontwikkelingskansen

De ligging

Politieke systeem

Bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw

Mate van ongelijkheid

Wat is de betekenis van 'externe oorzaken'?

Welke 2 externe oorzaken bepalen de armoede of rijkdom van een land?

1. Rol van een land in de wereldeconomie
2. Natuurrampen
3. Bruto binnenlands product
4. Koloniaal verleden

Deze les: NL: winnaars en verliezers

-Positie Nederland in de wereld

-Globaliseringsindex

-Eindhoven

-Oost-Groningen

Positie in de wereld

Globaliseringsindex=geeft aan hoe sterk een land is verbonden met het buitenland

Positie in de wereld

-Nederland op plek 1 van globaliseringsindex (2021)

-Open en sterk op buitenland gerichte economie

-Mede door hoogwaardige maakindustrie (hightech)

-Veel hightechbedrijven in Eindhoven

Globaliseringsindex

Eindhoven vs. Oost-Groningen

Eindhoven

Brainport

= gebied dat hoort tot de kenniseconomie met een hoge dichtheid aan hightechbedrijven, universiteiten en onderzoeksinstituten

Eindhoven, de slimste

- Wordt slimste regio in de wereld genoemd

- Basis gevormd door Brainport Eindhoven

- Wereldspelers als ASML, DAF en Philips gevestigd

- Gunstige vestigingsfactoren

Gunstige vestigingsfactoren Eindhoven

1. Aanwezigheid bedrijven die elkaar aanvullen en ondersteunen

2. Goed opgeleide beroepsbevolking

3. Nabijheid interessante afzetmarkten 

       - Rondom veel mensen met bovengemiddeld inkomen

Oost-Groningen

Oost-Groningen, krimpgebied met mogelijkheden

- Een van de armste gebieden van Nederland

- Traditioneel landbouw gebied

Pogingen tot ontwikkeling

- Regionaal ontwikkelingsbeleid:  overheidssteun zodat bedrijven en overheidsdiensten verplaatst werden naar dit gebied 

Maar toen de steun stopte, vertrokken ze weer... ontwikkelingspoging mislukt!

Pogingen tot ontwikkeling

Intussen schuift de werkgelegenheid op van landbouw (dat veel voorkomt in Oost-Groningen) en industrie naar hoogwaardige dienstverlening (banken, onderwijs, kantoren)

Maar het lukt Oost-Groningen niet om aan te haken en mee te ontwikkelen... met alle gevolgen van dien:

Gevolgen

- Jongeren vertrekken (voor werk en studie)

- Voorzieningen verdwijnen

- Bevolking krimpt verder

- Bevolking vergrijst

- Leegstand neemt toe

Kansen voor dit gebied

1. Leefomgeving

    -Rust en ruimte

    -Goedkoop wonen

    -Nieuwe natuur

    

Kan aantrekkelijk zijn voor toeristen

Kansen voor dit gebied

2. Energiebeleid 

     - Veel ruimte voor energieproductie

     - Opwekken duurzame energie (zon, wind etc.)

3. Overheidsbemoeienis

    - Overheid gaat fors investeren in dit  gebied

Deze les

-Positie Nederland in de wereld

-Globaliseringsindex

-Eindhoven (winnaars)

-Oost-Groningen (verliezers)

Aan de slag...

Opdrachten maken 1.4

Huiswerk

Paragraaf 1.4

Opdr. 1,2,3,4 en 6