Voorkomen van infectieziekten en voedselvergiftiging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Ziekten voorkomen

(5.4)

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen dat je door goede hygiëne en inenting infectieziekten voorkomt.

- Je kunt uitleggen wat een voedselvergiftiging is, hoe je het krijgt en hoe je het kunt voorkomen.

- Je kunt de rol van de overheid bij het bewaken van een goede hygiëne beschrijven.

Wat weet je al over het voorkomen van infectieziekten en voedselvergiftiging?

Infectieziekten voorkomen

Goede hygiëne en inenting voorkomen infectieziekten.

Enkele hygiënemaatregelen van nu zijn:

- handen wassen

- in je elleboog hoesten en niezen

- wc, keuken en badkamer schoonhouden

- voedsel goed verhitten

- condoom gebruiken bij geslachtsgemeenschap

Verder hebben inentingen een aantal gevaarlijke infectieziekten uitgeroeid, bijvoorbeeld de pokken. Door deze ziekte zijn honderden jaren lang vele mensen gestorven. In 1967 is wereldwijd een groot vaccinatieprogramma gestart en sinds 1980 komt de ziekte niet meer voor.

Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging -> door het eten van bacteriën en schimmels.

Ziek door het gif dat deze ziekteverwekkers produceren.

Voorkomen van voedselvergiftiging

1 Let op de houdbaarheid.

2 Koel bewaren

3 Hygiëne tijdens het bereiden

Op producten die snel bederven staat op de verpakking ‘te gebruiken tot’ en dan de datum. Dat staat op producten zoals vers vlees, salades en melk. Je moet het voedingsmiddel vóór deze datum eten, daarna bederft het.

Producten die snel kunnen bederven, moet je in de koelkast bewaren. De beste temperatuur van de koelkast is ongeveer 4 oC, want daar kunnen de meeste schimmels en bacteriën niet tegen.

Tijdens het klaarmaken van eten, moet je op de volgende dingen letten. Was eerst je handen, voor je begint met koken. Zorg ook dat het aanrecht schoon is. Voorkom kruisbesmetting, dan komen er bacteriën van het ene product op het andere. Gebruik daarom voor vlees en groente verschillende snijplanken en messen. 

Pas ook op dat je eten dat al klaargemaakt is niet besmet met rauwe producten. Leg dus gebraden vlees nooit terug op de snijplank waarop je het rauwe vlees hebt gekruid. Vlees, vis, eieren en schelpdieren moet je goed verhitten voordat je het veilig kunt eten. Zorg dat het goed gaar is. Ook melk vers van de koe kun je beter niet ongekookt drinken. Die melk noem je ook wel rauwe melk.

Rol van de overheid

Er zijn twee belangrijke overheidsinstanties die op onze hyiëne letten: 

- de GGD 

- de NVWA.

De GGD (Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst) geeft voorlichting over infectieziekten en inentingen. Ook houdt de GGD uitbraken van infectieziekten bij en controleert de hygiëne in kinderdagverblijven.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of fabrieken en restaurants zich aan de hygiëneregels houden.

Samenvattend

Infectieziekten voorkomen

Door goede hygiëne voorkom je verspreiding van ziekteverwekkers: handen wassen, hoesten in je elleboog, schoonmaken.

Door inenten raken mensen immuun voor bepaalde ziekten. Ziekten kunnen zo uitgeroeid worden.

Samenvattend

Voedselvergiftiging voorkomen

Voedselvergiftiging: je wordt ziek door de giftige stoffen die bacteriën en schimmels in het voedsel uitscheiden.

(Hygiëne)maatregelen om besmetting via voedsel te voorkomen:

Letten op houdbaarheid

Verse producten koel bewaren

Handen wassen voordat je het voedsel gaat bereiden.

Kruisbesmetting voorkomen: bijvoorbeeld aparte snijplanken voor vlees en groente gebruiken.

Voedsel goed verhitten, vooral vlees, vis, schelpdieren en eieren.

Samenvattend 

Voorlichting en controle van hygiëne

De overheid geeft voorlichting over hygiëne, maakt regels over hygiëne en controleert of iedereen zich aan de regels houdt.

Voorlichting en regels kunnen ervoor zorgen dat gewoonten veranderen. Daardoor nemen ziekten af.

GGD geeft voorlichting, houdt uitbraken van infectieziekten bij en controleert de hygiëne van kinderdagverblijven.

Fabrikanten en de NVWA controleren de hygiëne van voedsel bij productie, transport en verwerking in restaurants. Daardoor kun je voedsel veilig eten.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.