Hst. 1.2 Stroomgebied van Rijn & Maas vwo 4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1.2 vwo 4

 Stroomgebied van Rijn & Maas

Wat is een stroomgebied?

Stroomgebied A       Stroomgebied B

gebied waarbinnen al het regen en- smeltwater via een hoofdrivier naar de zee stroomt. 

Waar ligt hier de waterscheiding?

A

B

C

D

1. A
2. B
3. C
4. D

De waterscheiding is de grens tussen 2 stroomgebieden

Je weet nu wat een stroomgebied is, maar wat is een stroomstelsel?

Een stroomstelsel is het geheel van de hoofdrivier met al zijn zijtakken

Blauw = Stroomstelsel

Rood = Stroomgebied

Een stroomstelsel bestaat uit drie delen, die samen het lengteprofiel vormen. Welke?

Bron

Benedenloop

Bovenloop

Monding 

Groot verhang

Vooral sedimentatie

v-dal

Meanders

Vooral erosie

Klein verhang

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Leg kort uit waarom rivieren meanderen.

Vlechtende rivieren

Als een rivier meer water afvoert, wordt hij smaller en dieper.

1. juist
2. onjuist

1. De bovenloop: hoog in de bergen (veel verwering), waar de rivier ontspringt. Door het grote hoogteverschil stroomt de rivier snel en is de (verticaal) erosieve kracht groot.

2. De middenloop: het middelste deel waar de rivier door een dal loopt waar hij zich heeft ingesneden. De rivier meandert (horizontale erosie) en kan vrij veel sediment transporteren.

3. De benedenloop: dicht bij de monding waar de rivier door een riviervlakte stroomt. De stroomsnelheid is laag en hierdoor neemt de sedimentatie toe.

Twee stellingen:
1. De stuwen in de Neder-Rijn gaan open bij lage waterstanden.
2. Het sluiten van de stuwen in de Neder-Rijn zorgen voor een grotere zoetwatervoorraad in het IJsselmeer.

1. 1. juist; 2 onjuist
2. 1. onjuist; 2. juist
3. Beiden juist
4. Beiden onjuist

Stuwen

Deze regelen de waterstand in de rivier om de rivier bevaarbaar te houden voor de scheepvaart en waterhuishouding.

-Waarvoor bouwen we stuwen en sluizen?

-Wat is één verschil tussen een stuw en een sluis?

Waarom zijn stuwen nodig om de Maas bevaarbaar te houden?

1. Het regiem van de Maas is onregelmatig omdat het een regenrivier is.
2. Het debiet van de Maas is erg klein omdat het een regenrivier is.
3. Het regiem van de Maas is onregelmatig omdat het een gemengde rivier is.
4. Het debiet van de Maas is erg klein omdat het een gemengde rivier is.

Regiem:

Het verschil in waterafvoer van een rivier gedurende het jaar 

(hoge fluctuatie=groot verschil)

Debiet:

De totale hoeveelheid water die een rivier op een bepaald punt afvoert

Debiet

Hoeveel water voert een rivier af op een bepaald punt (in m³ per seconde).

Klein debiet

Groot debiet

Debiet

Waar, in een gematigd klimaat, is het debiet vaak het grootst, in de boven-, midden- of benedenloop van de rivier?

Regiem van Rijn en Maas

Debiet

Regiem

Bekijk de afbeelding, je kunt stellen: Deze rivier heeft...

1. Een afwisselend regiem
2. Een gelijkmatig regiem
3. Een hoog debiet
4. Een laag debiet

Bekijk de afbeelding, je kunt stellen: Deze rivier heeft...

1. Een regiem met veel fluctuatie
2. Een gelijkmatig regiem
3. Een hoog debiet
4. Een laag debiet

Piekafvoer

Als het waterpeil in een korte periode sterk stijgt, spreek je van een piekafvoer.

De volgende vraag gaat over deze afbeelding

Deze rivier heeft...

1. Een hoog debiet en een gelijkmatig regiem
2. Een laag debiet en een fluctuerend regiem
3. Een hoog debiet en een fluctuerend regiem
4. Een laag debiet en een gelijkmatig regiem

t/m 9.44 kijken!

Lengteprofiel

Deel rivier	Verhang	Stroomsnelheid
Bovenloop	Hoog	Hoog
Middenloop	Lager	Lager
Benedenloop	Laagst	Laagst

Wind van noorden -> kouder

Warme zeestroom-> warmer

verval = hoogteverschil tussen 2 plaatsen

verhang = verval per km

Verval en verhang

Verhang en verval --> filmpje met uitleg

Wat is het verval (noteer alleen het getal in meter)

Wat is het verhang (noteer alleen het getal in centimeter)