1.3.8 Afwijkende ontlastingspatronen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Afwijkende Ontlastingspatronen 

Doel van de les:

Ik kan afwijkende ontlastingspatronen omschrijven.

Bij een afwijkend ontlastingspatroon denk ik aan...

Bij het observeren van de ontlasting (feces) let je op:

Wat ie een normale hoeveelheid ontlasting die iemand produceert?

1. 200 gram
2. 300 gram
3. 500 gram
4. 50 gram

Wat betekent observeren op consistentie bij feces?

1. Frequentie
2. Kleur
3. Vorm en vastheid
4. Geur

Bristol ontlastingsschaal

Kleur 

- bruin 

- zwart 

- stopverfkleurig 

- helderrood

- kleur van de voeding ​

​

Zwarte ontlasting: wordt veroorzaakt bij gebruik van ijzerpreparaten of gebruik van norit. ​

Ook bloedontlasting (melaena) is zwart van kleur en duidt op een bloeding in het maag-darmkanaal. Bij grote bloedingen ontstaat er een volumeuze hoeveelheid met een weeïge geur.​

Ontkleurde ontlasting (grauw-wit van kleur). Dit komt voor bij een afvloedbelemmering van de gal naar de darmen en soms voor korte tijd bij een leverontsteking. ​

Vetontlasting of steatorroe= grijzig, brijachtige-volumonieus en vettig om te zien. Bij verteringsstoornisen (afwijkingen alvleeskier of darmen) ​

Slijm bij de ontlasting = t.g.v. overactiviteit van slijmklieren. (ziekte of stoornis dikke darm, of prikkelbaardarmsyndroom)​

Diarree = meerdere malen per dag, weke , brijachtige of waterige ontlasting ​

Obstipatie = minder frequente productie van feces dan normaal, vaak harde knobbelige ontlasting. ​

Etter bij de ontlasting. Dit is vrijwel altijd afkomstig van een ziekteproces in het laatste deel van het maag-darmkanaal. ​

Lintvormige of potloodvormige ontlasting = kan duiden op een afsluiting of tumor.​

Afwijkende bestanddelen

Diarree

Acute diarree: viraal of bacterie, voedselvergiftiging, dieetfouten, vergiftiging door medicatie, zware metalen, laxeermiddelen, bijwerking van antibiotica

Chronische diarree: langdurige infecties, chronische ontsteking (Crohn), vetdiaree (alvleesklierontsteking), gebrek aan suikersplitsend enzym (lactosedeficientie), darmtumor, diverticulitis, na operatie aan maag of darmen, hormonaal, stofwisselingsziekten, allergie, etc.

Melena 

Ontstaat door vermenging van bloed met ontlasting  

Bloed wordt na vertering door maagzuur, enzymen en bacteriën zwart

Hoog in maagdarmstelsel

100 tot 200 milliliter bloed nodig 

Eenmalige grote bloeding

Chronisch bloedverlies

Steatorroe

vetdiarree 

 Dit is een symptoom waarbij de ontlasting ongewoon veel vet bevat, veroorzaakt doordat vet in het spijsverteringsstelsel niet goed wordt verteerd.

Obstipatie 

Wat is obstipatie?

Verstopping van de darmen

Een ander woord voor obstipatie is constipatie

Epidemiologie

10-30%  klachten van obstipatie

er zijn aanwijzingen dat vrouwen tweemaal zo vaak obstipatieklachten hebben als mannen

Complicaties 

Als obstipatie langer dan drie maanden aanwezig is ondanks behandeling spreken we van chronische obstipatie. Als geen onderliggende aandoening de oorzaak is, spreken we van functionele obstipatie.

Complicaties die bij chronische obstipatie kunnen voorkomen:

• Aambeien 
• Anale fissuur
• Fecale impactie 
• Rectale prolaps
• Diverticulose

Voeding en vocht bij obstipatie

Voeding bij obstipatie:

• Voldoende vezelrijke voeding
• Zeer vetarm eten
• Voldoende drinken

Advies bij obstipatie:

• Voldoende bewegen
• Ontlasting niet ophouden en de tijd nemen om te ontlasten

Wat is belangrijk bij obstipatie?

• Houding
• Eten 
• Drinken
• Bewegen

Ontlasting heeft een bruine kleur door;

1. Invloed van specerijen
2. Aanwezigheid van bilirubine
3. Afwezigheid van ontstekingen
4. Voeding als koffie en drop

Wat betekent de term melena?

1. Verse roodkleurige ontlasting
2. Bruinkleurige ontlasting
3. Zwarte ontlasting
4. Groenkleurige ontlasting

Wat betekent de term steatorroe?

1. Bruinige en zwarte ontlasting
2. Groene ontlasting
3. Roodkleurige ontlasting
4. Grijzige en vettige ontlasting

Ontlasting

Samenstelling

water, slijm en zouten, bilirubine, vezels, darmbacteriën en afgestoten darmslijmvliescellen. 

Soms zijn deels onverteerde voedselresten zichtbaar.

Ontlastingspatroon (defecatiepatroon)

Het ontlastingspatroon is de ontlastingsfrequentie die iemand gedurende langere tijd heeft.

Wat vonden jullie van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Voor volgende week:

Volgende week gaan we verder met het onderwerp vochtbalans en mictiepatronen.

Het lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Gedurende de dag verliest het lichaam continu vocht. Dit vochtverlies vullen we aan door te drinken.

Noteer vier oorzaken van vochtverlies en neem deze uitwerking mee naar de volgende les.  

Maken:

Zie Xerte