Oefentoets, tijdvak 3&4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Herhalingsles

Welkom

Pak je spullen (boeken, schriften, pennen, laptop) erbij!

Herhalingsles

Toets Tijdvak 3 & 4.1 en 4.2

Toets = 50 minuten - 10 vragen

Eerste drie vragen:

Weer chronologie (2p) 

personen (2p), 

en toegevoegd is een vraag over begrippen (5p)! 

Deze les

Uitleg hofstelsel & horigheid vs. feodaal stelsel / overige vragen

 Oefentoets  (let op! dit is niet per se de belangrijkste stof!)

1. Lekker inkomen met meerkeuze
2. Paar lastige bronvragen
3. Paar sleepvragen

Tot slot: begrippenbingo + prijsje

Vragen

• Jaartallen? 
• Pagina 30-31, 42-43 (check welke passen bij 4.1 en 4.2)
• Frankische koninkrijk? 
• Blz 36 & check LessonUp
• Agrarisch-urbane samenleving = ?
• Landbouwstedelijke samenleving
• Verschil hofstelsel-feodaal stelsel? 
• Komt zo

Na de val van het West-Romeinse Rijk veranderde de landbouwsamenleving in een landbouwstedelijke samenleving. 

1. Juist
2. Onjuist

Op de afbeelding hiernaast zien we een ..

1. Domein
2. Horigheid
3. Staat
4. Krijgsheren

Domein? 3.2

Het grondgebied van een edelman werd domein genoemd en bestond uit twee delen. Het ene deel werd gebruikt door de heer. Het was onderverdeeld in akkers, weiden en woeste gronden. Vaak waren er ook een moestuin, een visvijver en een wijngaard. Ook stond hier het herenhuis (de hof) met opslagschuren, een molen, een weverij en andere gebouwen.

Het andere deel van het domein werd gebruikt door horige boeren die van de heer afhankelijk waren. Ze beschikten over een boerderij met een stuk grond, waarmee ze hun gezin konden voeden. 

Het land in een domein werd bewerkt volgens het ..

1. Feodaal systeem
2. Hofstelsel
3. Vroonland
4. Trouw zweren

Het domeinstelsel/hofstelsel

en het feodaal stelsel

Hofstelsel (horige boeren)

Leenstelsel/feodale stelsel

Waarom?

Een boer werkt een deel van de tijd op het land van de heer.

1. Hofstelsel
2. Feodaal stelsel

Midden in het dorp staat de tiendschuur. Daarin worden goederen opgeslagen die als belasting zijn afgedragen aan de kerk.

1. Hofstelsel
2. Feodaal stelsel

Het land is te groot om door één man bestuurd te worden. Daarom worden er vrienden aangesteld die trouw zweren aan de koning en namens hem in een deel van het land regeren.

1. Hofstelsel
2. Feodaal stelsel

Wanneer er een oorlog uitbreekt, is een vazal verantwoordelijk voor het zoeken van zoveel mogelijk ridders die mee kunnen vechten met de koning.

1. Hofstelsel
2. Feodaal stelsel

Bonifatius, Liudger en Wilibrord zijn goede voorbeelden van ..

Bonifatius, Liudger en Wilibrord zijn goede voorbeelden van ..

1. Bisschoppen
2. Priesters
3. Missionarissen
4. Heiligen

Tijdvak 4 heet ..

1. Monniken en Ridders
2. Steden en Staten
3. Ontdekkers en Hervormers
4. Kruistochten en Steden

De jaartallen die horen bij tijdvak 4 zijn ..

1. 1300-1400
2. 1400-1500
3. 1500-1600
4. 1000-1500

Rond het jaar 1000 kwam er door ontginningen meer landbouwgrond beschikbaar. Wat is ontginnen?

1. Landbouwgrond beter bewerken
2. Woeste grond beschikbaar maken

Door de toename van de landbouw(opbrengsten) groeiden en ontstonden er steden. 

1. Juist
2. Onjuist

Wat waren de andere redenen van de groei van steden?

Oefentoets

Tijdvak 3 - Monniken en ridders

Vraag 1

Leg met beeldelementen uit of dit schilderij past bij de verspreiding van het christendom in Europa.

• Het past daarbij want de afgebeelde samenwerking van geestelijken, vorst en militairen kwam vaak voor bij de verspreiding van het christendom.

Een bewering: Uit deze bron blijkt dat paus Gregorius ervan uitgaat dat continuïteit de kerstening van Engeland bevordert.
Toon dit aan door aan te geven:
 welke continuïteit Gregorius nastreeft en
 waardoor deze aanpak de kerstening van Engeland kan bevorderen.

In 601 schrijft paus Gregorius de Grote een brief aan Mellitus die als missionaris op weg naar Engeland is

Vanaf het moment dat u en onze broeders (monniken) die u vergezellen zijn vertrokken, ben ik bezorgd omdat ik geen nieuws heb vernomen over hoe de reis is gevorderd. Echter, als de almachtige God u heeft gebracht bij onze meest geëerde broeder bisschop Augustinus, zeg hem wat ik heb besloten na lang te hebben nagedacht over de kwestie van de Engelsen: in geen geval zullen de heiligdommen van goden in dat land verwoest mogen worden, maar alleen de beelden daarin! Laat wijwater vloeien over deze heiligdommen, richt altaren op en plaats relikwieën, zodat de heiligdommen, mits goed gebouwd, kunnen worden omgevormd van de cultus van demonen naar de verering van de ware God.

Kern van een juist antwoord is:

Welke continuïteit Gregorius nastreeft: Paus Gregorius adviseert dezelfde heilige plaatsen te gebruiken als de Engelsen gebruiken bij de verering van de heidense goden / de heidense heiligdommen niet te verwoesten (maar alleen om te vormen tot christelijke heiligdommen) 1

Waardoor deze aanpak de kerstening van Engeland kan bevorderen: Dit kan de kerstening van Engeland bevorderen doordat de Engelsen hierdoor gemakkelijker over te halen zijn tot het christendom omdat deze plekken al vertrouwd zijn / al een religieuze rol spelen / omdat de missionarissen veiliger hun werk kunnen doen (want de vernietiging van heiligdommen kan een gewelddadige reactie uitlokken) 1

Oefentoets

Tijdvak 4.1 / 4.2 - Steden en Staten

Tijdvak 3

Tijdvak 4

centralisatie 

hofstelsel

feodale stelsel

kerstening

gildes

urbanisatie

eerste banken

Islam komt op

Karel de Grote

herendiensten

stedelijke burgerij

stadsrechten

Waarom werden in de Late Middeleeuwen de Hanze opgericht?

1. Om in gezouten haring te kunnen handelen
2. Om veiliger handel te kunnen drijven
3. Om bepaalde steden machtiger te maken
4. Om meer schepen te kunnen veroveren

Welke bewering over deze bron is juist?

1. De bron laat een samenleving zien die grotendeels zelfvoorzienend is en waarin geld geen belangrijke rol (meer) speelt.
2. De bron gaat over de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
3. De bron is afkomstig uit de tijd van monniken en ridders.
4. Geen van de genoemde beweringen is juist.

Is iedere stelling juist of onjuist?

JUIST

ONJUIST

Een domein (landgoed) was vaak autarkisch

'Timmerman' is een voorbeeld van een gespecialiseerd beroep.

De Kerk was in de Middeleeuwen erg belangrijk.

De groep mensen die voor de Kerk werkt wordt de adel genoemd.

In de Vroege Middeleeuwen leefden de meeste mensen op het platteland. 

Is iedere stelling juist of onjuist?

JUIST

ONJUIST

Een stad met stadsrechten mocht zichzelf besturen.

Alleen de koning van een land kon stadsrechten aan een stad verlenen.

Een stad met stadsrechten mocht zelf rechtspreken en een eigen munt slaan

In een middeleeuwse stad was iedere inwoner een burger

In ruil voor stadsrechten betaalde een stad belasting aan de heer van het gebied.

Begrippenbingo!

Schrijf 9 begrippen van tijdvak 3 in je vak

Alles vol is bingo