H1 Les 2 + 3 Generatief vermeerderen

• Groen
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Groene productie 

H1 Les 2 en 3

Generatief vermeerderen 

Vegatief vermeerderen

Agrarisch 

Alles wat met landbouw te maken heeft.

Een agrarische ondernemer probeert zoveel mogelijk gewassen te produceren (telen of kweken). 

Deze teeltwerkzaamheden zijn zaaien, poten of planten. 

Soorten zaaien

Zaaien kan heel goed met de hand maar gebeurd bijna altijd met een machine. Manier van zaaien zijn: 

Op rijen zaaien

Precisie zaaien 

Breedwerpig zaaien 

Op rijen zaaien: je trekt een geultje en legt daar zaadjes in. Makkelijk om onkruid te bestrijden en oogsten.

Precisiezaai: ook in rij alleen met een gelijke afstand tussen de zaadjes. Bijvoorbeeld bij mais of suikerbiet.  

Breedwerpig zaaien: een verdeling over een oppervlakte, bijvoorbeeld bij een grasveld. 

Poten of planten

Niet alles kan je alleen maar zaaien, maar kan je planten of poten. Aardappels bijvoorbeeld poot je. Ze gaan dan helemaal onder de grond. Vaak gebeurd dit met een pootmachine. 

Planten gebeurd door de bol niet helemaal onder de grond te stoppen. Bijvoorbeeld bij bloembollen en uienbollen. 

https://www.youtube.com/watch?v=deG78sVDz2k 

Generatief vermeerderen

Dit is hetzelfde als geslachtelijke vermeerdering. Hiervoor zijn meeldraden (mannelijk) en een stamper (vrouwelijk) nodig. 

Na bevruchting ontstaat een zaadje. Uit het zaadje groeien nieuwe planten met eigenschappen van de vader- en de moeder. 

Planten veredelen

Kwekers proberen telkens weer beteren plantenrassen te maken met betere eigenschappen. Dit noem je veredelen. 

Veredelen kan je doen door twee rassen met elkaar te kruisen. 

Planten veredelen

Bij het kruisen van de rassen breng je het stuifmeel van het ene ras op de stamper van het andere ras. 

Telkens kies je de beste eigenschappen van een ras om telkens weer te kruisen tot een goed nieuw soort plant. 

Plant veredelen 

Het hele proces van soorten bij elkaar zoeken en veredelen kan wel gemiddeld 10 jaar duren. 

Ongeslachtelijke vermeerdering

Vegetatieve vermeerdering

Vermeerderen zonder bevruchting

Voordelen zijn:

* kans op ziektes verminderen door sterke moerplant te gebruiken

* soortecht

* snel veel planten produceren

Stekvormen: Hielstek, Kop en tussenstek, Wortelstek, Bladstek

Winterstek

Hielstek

Kop en tussenstek

Wortelstek

Bladstek

Winterstek

Afleggen: Vegatieve vermeerdering

Kost veel tijd

Scheuren: Geranium, Hosta, Lelie, Siergras

Enten: Verschillende delen op elkaar zetten van de plant. Plant verbeteren en sterker maken bijv: Tomatenplanten, fruitbomen

Oculeren

Vegetatieve of ongeslachtelijke vermeerdering

Een stukje van de plant groeit dan uit tot een nieuwe plant, met precies dezelfde eigenschappen. De plant waarvan je dat stukje neemt, is de moerplant of moederplant. 

Hulpmiddelen bij stekken

Een stekplaat is een kunststof plaat met een aantal cellen om de stekken in te zetten. 

Stekgrond is de grond die luchtig en waterdoorlatend is en weinig voedingsstoffen bevat. Van te veel voeding sterven de wortels af, doordat het voedingszout vocht onttrekt aan de grond. 

Stekpoeder bevat planthormonen die zorgen dat de plant beter en sneller wortelt. Te veel van die hormonen is giftig voor een plant, Daarom zit er hooguit 1% in. Voor de rest zit er talkpoeder in en middel tegen schimmels. 

Rond de vorige opdrachten af:

Les 1 en praktijkopdracht 3 bedrijvenkolom

Maak de vragen over les 2 en 3

Maak de poster opdracht stekvormen