Ziekten van het bewegingsapparaat

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Ziekten van het bewegingsapparaat

Lesdoelen

• Je kan de gevolgen van immobiliteit voor de onderdelen van het bewegingsstelsel verklaren.
  
• Je kan volgens het zorgplan zorg verlenen aan zorgvragers met ziekten van het bewegingsapparaat, zoals reuma (reumatoïde artritis, artrose), beenamputatie, ALS, Duchenne spierdystrofie, fracturen en osteoporose.

Toets!

• Zet de tafels in toetsopstelling
• Alles gaat van tafel behalve de pen!
• Schrijf op het toets formulier duidelijk jouw naam
• Je hebt maximaal 30 minuten de tijd
• Ben je klaar? Leg het toets formulier op de hoek van de tafel en steek jouw hand op. 
• Je blijft rustig zitten tot iedereen klaar is!!!
• Doel: inzicht krijgen in jouw ontwikkeling mbt de anatomie

Opdracht

De klas wordt in subgroepjes verdeeld van ongeveer drie studenten.

Ieder subgroepje maakt een folder/presentatie/filmpje over een van de volgende onderwerpen:

artrose

reumatoïde artritis

ziekte van Bechterev

ALS

ziekte van Duchenne

Osteoporose 

Opdracht (vervolg)

Het volgende moet in de presentatie zitten:

de definitie, oorzaak, symptomen, diagnostiek, therapie, de beperkingen die de zorgvrager kan ervaren  

en welke specifieke zorg hierbij van toepassing is.

Hoe lang hebben jullie hiervoor: Komende 2 lesuren om dit te maken.

Volgende week presenteren: 10 min per groepje.

Bij wie kunnen jullie terecht voor vragen: Mark!

Indeling van de groepjes

Groep 1: Artrose

Maud

Maud

Kiek

Groep 2: ALS

Naomi

Quinty

Thijs

Groep 3: Osteoporose

Dylana

Lisa

Nienke

Groep 4: Duchenne

Saar

Romée

Kya

Groep 5: 

Reumatoide

Whitney

Valerie

Danique 

Groep 6: Bechterew

Tes

Caitlyn

Amber

Amputatie

Wat kan een reden voor amputatie van een lichaamsdeel zijn?

Oorzaken amputatie

• Weefselversterf  door vernauwing slagader (68% van de gevallen)
• Kwaadaardige bottumoren
• Levensbedreigende wondinfecties
• Ongeval

Behandeling

• Zorg voor de stomp verloopt vaak moeizaam door slechte doorbloeding van de stomp
•  Stomp moet op juiste manier gezwachteld worden voor de prothese
• Pijnbestrijding (fantoompijn) 
• Aandacht voor fantoomgevoelens

Fantoompijn en fantoomgevoelens

Fantoompijn of fantoomgevoelens worden als volgt verklaard:

• overgevoeligheid van de zenuwcellen in de hersenen die horen bij het geamputeerde lichaamsdeel. Ze raken dus sneller overprikkeld, waardoor de zorgvrager pijn in dit lichaamsdeel waarneemt;
• pijnherinnering. Er zijn mensen die voor de amputatie veel pijn hebben gehad, bijvoorbeeld door een ongeluk of door vaatproblemen. Nadat het lichaamsdeel is geamputeerd, is de oorzaak van de pijn weggenomen. Toch blijven de hersenen zich de pijn als 'echo' herinneren.

Behandeling fantoompijn

• Pijnstilling
• TENS (transcutane elektrische neurostimulatie)
•  Antidepressiva
• Fysiotherapie
• Spiegeldoostherapie

Prothese

• Ongeveer vier weken na de operatie wordt een tijdelijke prothese aangepast. 
• Als de zorgvrager de stomp volledig kan belasten, wordt de definitieve prothese aangemeten. Dat is meestal zo’n zes weken later. 
• Protheses worden van steeds geavanceerdere materialen gemaakt, bijvoorbeeld van lichtgewicht carbon. Ze geven meer mogelijkheden dan oude protheses. Zo zijn er nieuwe beenprotheses ter verbetering van de zijwaartse verplaatsing en waterbestendige protheses.

Verschillende soorten prothesen

Passieve prothese: cosmetische prothese of een passief instelbare prothese. Een cosmetische prothese heeft dezelfde vorm en kleur als het eigen lichaamsdeel. Een cosmetische prothese is weinig functioneel. Een passief instelbare prothese bedien je met je andere hand, je kunt ermee duwen, trekken, verschuiven en klemmen.

Actieve prothese: deze bestuur je door middel van lichaamsbekrachtiging (bijvoorbeeld door de schouderbladen te bewegen, bedien je de grijpfunctie van de hand) of door een externe krachtbron (myo-elektrisch). Myo-elektrische prothesen worden aangestuurd door een samenspel tussen gecontroleerde spierspanning en een elektromotortje. Daardoor heeft de zorgvrager controle over de bewegingen.

Wat zijn belangrijke taken als zorgverlener bij de behandeling en nazorg na een amputatie?

Zorg op maat

• Wondverzorging
• Zwachtelen
• Contracturen (dwangstand) voorkomen
• Voeding
• Activiteiten aanbieden
• Aandacht voor pijn
•  Aandacht zelfbeeld en zelfwaardering

Fracturen

Opdracht

Schrijf op een Post-it alle vragen die je hebt over:

• Het ontstaan van een fractuur
• Verschillende soorten fracturen
• Zorg tijdens en na een fractuur
• Risico's bij fracturen