BS 6 Veilig vrijen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

BS6 Veilig vrijen

Leerdoelen

- Je kunt de werking  van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet. 

- Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen. 

Anticonceptie

Zwangerschap voorkomen

Voorbehoedsmiddelen

Onbetrouwbare en betrouwbare methoden

Onbetrouwbare methoden

- Periodieke onthouding: Tijdens vruchtbare periode van de vrouw geen seks hebben. 

- Coïtus interruptus: Voor de zaadlozing trekt de man zijn penis terug uit de vagina. 

Betrouwbare methoden

- Voorbehoedsmiddelen

- Met of zonder hormonen

Condoom

Vrouwencondoom: In de vagina en kan eventueel al enkele uren voor het vrijen ingebracht worden. 

Mannencondoom: Om de penis tijdens het vrijen.

Koperspiraal

Koperspiraaltje bevat geen hormonen.

Het koper beschadigt zaadcellen en maakt het  innestelen bijna onmogelijk. 

Een koperspiraaltje kan vijf á tien jaar blijven zitten.

Pessarium

Zacht rubber koepeltje, die baarmoedermond bedekt. Met zaaddodende pasta insmeren. Na geslachtsgemeenschap 8 uur laten zitten. 

Arts bepaalt welk

en vertelt hoe het
moet

Sterilisatie -> onvruchtbaar

Bij de man: Zaadleiders onderbroken

Bij de vrouw: eileider onderbroken of geblokkeerd.

Anticonceptiepil

Bevat veel hormonen

3 weken de pil slikken en 1 stopweek. In de stopweek heb je een lichte bloeding, vaak minder hevig dan je menstruatie. Daarom gebruiken sommige vrouwen de pil als hun menstruatie erg pijnlijk of hevig is.

Recept van de huisarts

Hormoonpleister

- Pleister die je op je huid plakt. 

- Drie weken: Elke week een nieuwe. Daarna een stopweek. 

Hormoonspiraal

Een hormoonspiraaltje wordt door de arts in de baarmoeder geplaatst en geeft voortdurend een beetje hormonen af. Menstruatie is minder hevig vaak.

Na ongeveer vijf jaar moet het  worden verwijderd of vervangen.

Hormoon-staafje

Dun, soepel staafje van 4 cm dat hormonen afgeeft

Arts plaatst het. 

Na 3 jr vervangen. 

NuvaRing

Zelf plaatsen

Drie weken in de vagina en daarna een stopweek. 

Kleinere hoeveelheid hormonen dan bij de pil

Prikpil

- Elke drie maanden een injectie met hormonen

- Bijna tot helemaal niet meer ongesteld

- Kan lang duren voordat ovulaties terugkomen na stoppen.

SOA

Seksueel overdraagbare aandoeningen. 

Kan ook door beffen, pijpen of ander
contact met vagina of penis. 

-> Condoom of beflapje beschermen je hiertegen. 

Candida

Schimmelinfectie die ook door andere manieren overgedragen kan worden. (Niet alleen door seksueel contact, maar ook door bijv. zeep etc.).

Afscheiding en jeuk aan de vagina of penis. 

Chlamydia

- Bacterie

- Ontstekingen in urinebuis, anus en baarmoederhals. 

- Soms geen klachten, maar kan je het wel overdragen. 

- Zonder behandeling leidt dit tot onvruchtbaarheid door ontstekingen in de eileiders of bijballen.

Gonorroe

- Bacterie

- Pijn bij plassen en afscheiding

- Zonder behandeling veroorzaakt het ontstekingen in de eileiders of de bijballen, wat kan leiden tot onvruchtbaarheid.

Hepatitis B

- Virus 

- Ontstekingen in de lever, klachten zoals moe, spierpijn, misselijk, koorts en buikpijn.

- Geen medicijnen: na
6 maanden vanzelf over

Herpes genitalis

- Virus

- Pijnlijke blaasjes en zweertjes. 

- Virus blijft in je lichaam. Soms zijn
zweertjes of blaasjes wel even weg. 

- Koortslip wordt ook veroorzaakt
door dit virus.

Hiv/aids

- Het virus dat aids veroorzaakt, heet hiv (humaan immunodeficiëntie virus).

- Besmet, maar zonder klachten is seropositief. 

- Wel klachten en ziek, heb je aids. 

- Afweersysteem van je lichaam wordt kapot gemaakt. 

- Aidsremmers, remmen de verspreiding van het virus, maar je kan niet beter worden. 

HPV en genitale wratten

- Virus

- HPV geeft geen klachten of alleen genitale wratten rondom geslachtsdelen. Gaan vanzelf weg. 

- Jaren later wel verhoogde kans op baarmoederhalskanker, anuskanker of keelkanker. 

- Je kan ingeënt worden. 

Syfilis

- Bacterie veroorzaakt een zweertje.

- Zweertje gaat weg maar wel huiduitslag, moe en grieperig. Kan leiden tot de dood door orgaanaantasting. 

- Antibiotica maakt bacterie dood. 

SOA-test

- Onder de 25 jaar kan je een gratis SOA-test doen bij huisarts. 

- 10 dagen na onveilige seks. 

- Mannen een urine test en vrouwen een uitstrijkje. 

- Voor syfilis, hepatitis B en hiv is een bloedonderzoek nodig. 

Zelfstandig werken

BS 6 Maak opdr. 1 t/m 7

Leerdoelen behaald?

- Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet.

- Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen.