LS Leçon 5 Le Romantisme

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Le Romantisme

Met een staatsgreep maakt Napoleon in 1799 een einde aan de eerste Franse Republiek die is uitgeroepen in 1789 tijdens de Franse Revolutie. Daarmee wordt de monarchie in ere hersteld.

Le Code Civil 1804

• Definitieve scheiding tussen Kerk en Staat
• Godsdienstvrijheid
• Iedereen voor de wet gelijk 
• Invoering dienstplicht
• Geboorte geeft geen recht meer op een adelijke titel 
• Invoering burgerlijke stand en registratie familienamen
• Modernisering van de rechtspraak

Hoe zag de Franse mij eruit?

• De heldendaden van Napoleon met zijn Grande Armée vormden een schril contrast met de stemming onder de bevolking.
• Onder de bevolking heerste een gevoel van ontgoocheling. De idealen van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap waar de burgers  voor hadden gevochten waren om zeep geholpen.
• De opkomst van de industriële revolutie leidde tot verstedelijking, armoede en uitbuiting. De bevolking was teleurgesteld, ongelukkig en ontevreden. Uit deze emotionele gemoedstoestand ontstond de Romantiek. 

Le culte du moi 

 De romantiek is een stroming in de kunst die zich manifesteert zich in de literatuur, schilderkunst en in de muziek.  

Het gevoelsleven belichaamt het hoogste ideaal voor de kunstenaar, als reactie op de rationele benadering tijdens de Verlichting. 

Individualiteit en originaliteit worden steeds belangrijker, men zet zich af tegen de burgerlijke maatschappij.

Vormregels worden steeds meer losgelaten, er wordt volop geëxperimenteerd met nieuwe vormen en genres.  

Inspiratiebronnen

Romantici halen hun inspiratie uit de verheerlijking van de grootse natuur, het ongrijpbare geluk, de fatale liefde, de verbeelding, het spirituele, het mystieke en het bovennatuurlijke. Een verlangen naar een geïdealiseerd verleden (de Middeleeuwen) of een verlangen naar verre en exotische oorden stelt de romanticus in staat om te ontsnappen aan de grauwe werkelijkheid van armoede en vervuilde steden (escapisme). Reisverslagen uit de periode van de Romantiek laten zien hoe groot het verlangen was naar een mooiere, betere wereld.

Mal de Siècle, Spleen

De (tragische) helden van de Romantiek waren gekwelde zielen die zich onbegrepen voelden en aan de zelfkant van de maatschappij leefden (bandieten, courtisanes, zwervers ...). Charles Baudelaire (1821-1867) wordt met Les Fleurs du Mal (waarin Spleen et Idéal) beschouwd als de dichter van de spleen, de aan depressie grenzende zwaarmoedigheid. De romanticus is het archetype van het jonge, sensitieve genie dat niet in de maatschappij kan passen zonder zijn gevoelens en zijn creativiteit te beschadigen. De kunstenaar pleegt nog liever zelfmoord dan dat hij zijn kunst verloochent. 

Thematiek

• Onmogelijke of fatale liefde
• Vergankelijkheid
• Ondergang
• Noodlot
• Magie
• Strijd tussen goed en kwaad

Litteraire genres

• De romantische griezelroman (vermenging van bovennatuurlijke elementen, romantiek en horror, gesitueerd in de barbaarse middeleeuwen)
• Reisverslagen
• Le Lyrisme romantique ou La Poésie du MOI (culte du Moi)
• Le roman historique (de historische roman)
• Le roman autobiografique (de autobiografische roman
• Le roman social (de sociaal geëngageerde roman zoals Les Misérables)
• La novelle (kort verhaal)

Grote namen uit de Romantiek

• Victor Hugo (Notre-Dame de Paris, Les Misérables) 
• Alexandre Dumas (Les trois mousquétaires, Le comte de Monte-Cristo)
• Alfred de Musset (Poésies Nouvelles)
• Prosper Mérimée (Carmen)

Beluister het gedicht À Mademoiselle van A. de Musset:

https://youtu.be/YAMzK8_fMnM?feature=shared