Laatste les

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

NEDERLANDS

Vandaag

• Herhaling theorie leesvaardigheid
• Oefenen leesvaardigheid
  
• Ruimte voor vragen

Hoofdstukken

Leren & kunnen toepassen

- Onderwerp en hoofdgedachte (les 2)
- Tekstsoorten (les 3)
- Inleiding, kern, slot (les 4)
- Tekststructuur (les 5)
- Alinea's en verbanden (les 6)

+ de lessen over argumentatie

- Overtuigen (les 19)
- Argumentatiestructuren (les 20)
- Argumentatieschema's (les 21)
- Drogredenen (les 22)

Onderwerp

Hoofdgedachte
Deelonderwerp

..............

Onderwerp = 1 woord/enkele steekwoorden. Waar gaat de tekst over?

Hoofdgedachte = belangrijkste zin. Wat zegt de schrijver over het onderwerp?

Deelonderwerp

..............

Tekstsoorten.......

Verhalende tekstsoorten

• vertelling --> delen van een persoonlijke ervaring
  (dagboek, autobiografie)

• verhaal --> amuseren of tot nadenken aanzetten door een verhaal te verzinnen 
  (roman, mop, sprookje)

Feitelijke tekstsoorten

• Verslag --> objectieve beschrijving
• Procedure --> instrueren (bijv. recept of handleiding)
• Uiteenzetting --> informeren (menukaart, krantenartikel)
• Oproep --> activeren (uitnodiging, reclame)

Waarderende tekstsoorten

• Beschouwing --> verschillende gezichtspunten
  (essay, beschouwend artikel/beschouwende toespraak)
• Betoog --> overtuigen (klachtenbrief, betogend artikel)
• Respons --> reageren (recensie, productreview)

Tekstdoelen

Vermaken, informeren, overtuigen, overhalen, instrueren...

Soms heeft een tekst meerdere doelen

Bijv. eerst informatie geven over een onderwerp en daarna proberen te overtuigen

Inleiding, kern, slot

Inleiding

• Kennismaking met onderwerp
• Geeft richting aan tekstopbouw
• Geeft je het idee van het genre
• Aandacht trekken (bijv. anekdote, actuele gebeurtenis)

Kern/middenstuk

• Uitwerking onderwerp
• Deelonderwerpen (in hoofdstukken of alinea's)

Slot

• Samenvatting of conclusie
• Eventueel aanmoediging (activerende tekst)
• Grap/anekdote

Tekststructuur

Waarom van belang?

Het biedt overzicht
Je weet snel waar je informatie moet plaatsen

verschillende tekststructuren

- aspectenstructuur 

- vraag/antwoord structuur 

- verleden/heden/toekomst structuur 

- voor- en nadelenstructuur 
- argumentatiestructuur
- verklaringsstructuur 
- probleem/oplossingsstructuur 

Een vaste structuur helpt je niet alleen met het verzamelen en ordenen van informatie maar het helpt je ook met het creëren van een logische route door je tekst:

Hoe is een argumentatiestructuur opgebouwd?

Hoe is een verklaringsstructuur opgebouwd?


Je vindt het allemaal in je Kern boek! 

MAAR in complexe teksten zijn er vaak meerdere structuren te vinden......

LET OP: tekststructuren zijn geen doel op zich maar een hulpmiddel

Alinea's

Waarom alinea's???

Wanneer nieuwe alinea

Afhankelijk van:

• lengte
• inhoud

Meestal 1 deelonderwerp per alinea

Ook weleens verdeeld over meerdere alinea's OF 2 deelonderwerpen in 1 alinea. Afhankelijk van lengte. 

Ongeveer 10 zinnen per alinea.

Elke alinea heeft een kernzin

1e, 2e of laatste zin

Alinea's moeten een logische volgorde hebben en moeten een logisch verband met elkaar hebben

--> signaalwoorden

Pak blz. 65 van je handboek erbij

Functiewoorden

Functie van alinea of zin wordt expliciet benoemd

Bijv: 

De conclusie is dat....
Denk bijvoorbeeld aan...
Het gevolg daarvan is dat...

Oefenen

Tekst 3 - Waarom leerlingen een leraar nodig hebben

Blz. 224 van werkboek

Vraag 1 t/m 10

(antwoorden staan op magister.me dus je kan zelf nakijken en verder oefenen!)

Bedankt!

Vragen?

Vergeet je woordenboek niet
Oefen met je troublespeech

SUCCES