Armeense genocide uitleg

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Wat weet je over Armenië of de
Armeense genocide?

vraag leerlingen wat ze al weten over de Armeense genocide

Bekende Armeniërs

• Oprichter Moderna (Covid-19vaccin), N. Afeyan
• Lavrov, minister van buitenlandse zaken van Rusland
• Kim Kardashian
• Alex Ohanian (oprichter Reddit)
• (voor)ouders van Meneer Arakel zijn na de Armeense genocide gevlucht
• Sommigen in 1915, sommigen begin jaren '90

Start Armeense genocide 24 april 1915, tijdens de WOI in het Ottomaanse Rijk

We behandelen de Armeense genocide omdat het tijdens de Eerste Wereldoorlog plaatsvond. Het Ottomaanse Rijk was toen een bondgenoot van Duitsland en vijand van Russische Rijk. De Armeense genocide was ook een voorbeeld voor Hitler hoe je een volk kon uitroeien.

Armeniërs in het Ottomaanse Rijk  

• eerste volk dat in zijn geheel christelijk wordt: 301 n.Chr.
• ongeveer 80% is boer
• in de steden zeer rijke Armeniërs
• vaak in het westen opgeleid
• toplaag van het rijk bestond uit Armeniërs: kunst, literatuur, onderwijs, ambachten, handel, bankenwezen, gezondheidszorg, import/export, etc.
• meeste moderne vernieuwingen door Armeniërs gerealiseerd

een Armeense familie 1905 Oost-''Turkije''

Alle volken in het rijk hoorden bij een dhimni, dat kon per geloof of cultuur ingedeeld zijn. de Armeniërs hadden een eigen dhimni. Hun rechten waren ondergeschikt aan de Turkse en andere islamitische dhimni. De Koerden hadden de taak om belasting te innen bij de Armeense boeren families. Koerden mochten als moslims wapens dragen. Christenen mochten dat dus niet. Als een moslim een Armeens huis binnenkwam moest de Armeniër gehoorzamen. 

Armeniërs uit de rijkere kringen

Armeense studenten uit een stad langs de Zwarte Zee, 1900

Armeniërs in het Ottomaanse Rijk  

• de Armeniërs hadden een eigen dhimni/volk. Ze hadden minder rechten dan de Turkse en andere islamitische dhimni's/volken. 
• Als een moslim een Armeens huis binnenkwam moesten de Armeniërs gehoorzamen. 
• Voorzien van voedsel, voor bijvoorbeeld 30 mensen

Alle volken in het rijk hoorden bij een dhimni, dat kon per geloof of cultuur ingedeeld zijn. de Armeniers hadden een eigen dhimni. Hun rechten waren ondergeschikt aan de Turkse en andere islamitische dhimni. De Koerden hadden de taak om belasting te innen bij de Armeense boeren families. Koerden mochten als moslims wapens dragen.  Christenen mochten dat dus niet. Als een moslim een Armeens huis binnenkwam moest de Armeniër gehoorzamen. De belastinginner kon met een grote groep naar het huis van een Armeense boer. De Armeniërs moesten hen van voedsel voorzien. Veel boeren in het oosten van het rijk hadden veel last van deze vorm extra van belasting innen. Ze begonnen erover te klagen.

• Armeniërs zochten steun voor gelijke rechten bij westerse/christelijke landen
• Armeniërs schreven een grondwet voor het Ottomaanse Rijk, dat werd door de sultan afgewezen

Armeniërs schreven een grondwet voor het Ottomaanse Rijk, door de sultan afgewezen. Het lijkt een beetje op de eis van de patriotten in de Republiek, ook zij schreven een grondwet, die werd door de stadhouder geweigerd.

Strijd tegen ongelijkheid, 

begin moordpartijen 

• Armeniërs eisen na de Franse revolutie gelijkheid in het Ottomaanse Rijk
• 1894-1896: de sultan doodt 250.000 Armeniërs.

Er ontstonden verschillende Armeense nationalistische groepen, die ook onderling oneens waren over de aanpak: conservatief, liberaal of socialistisch? Of samenwerken met de Jong Turken/de Turkse nationalisten? Ze eisten gelijkheid voor hun zware belastingen en ongelijke behandeling.

Hoe verder rond 1900 met de Sultan

• Nationalisme als oplossing
• Eigen land creëren
• In de dorpen eigen bescherming regelen en wraak nemen als een Armeens dorp wordt aangevallen

Er ontstonden verschillende Armeense nationalistische groepen, die ook onderling oneens waren over de aanpak: conservatief, liberaal of socialistisch? Of samenwerken met de Jong Turken/de Turkse nationalisten?

Jong Turken

De Jong Turken kwamen in 1908 aan de macht. 
Ze zette de Sultan af. 
Ze wilden een meer westerse staat.

De Armenen hadden hoop. 

Frans Ferdinand vermoord, start WOI

Ottomaanse Rijk en WOI

- In 1914 kozen de Jong Turken de kant van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918).

- Het Ottomaanse Rijk raakte in oorlog met Rusland, Frankrijk en Groot-Brittannië en verloor de belangrijke eerste slagen.

- De Turkse regering beschuldigde de christelijke Armeniërs van verraad, die ervan verdacht werden de Russen te helpen: dolkstootlegende

Armeniërs in het Russische Rijk vechten mee met de Russen

Armeniërs in het Ottomaanse Rijk worden ontwapend en vermoord.

Interessante anekdote: een Turkse generaal weigert om zijn Armeense soldaten te ontwapenen en te laten deporteren: Vehip Pasha. Hij zegt dat de Armeniers heldhaftig met de Turken meevechten. Deporteren zou hun dood betekenen. Hij wordt ontslagen omdat hij weigert om zijn soldaten te ontwapenen. Er zijn dus ook Turken die weigeren. Maar dat kost je je baan en in de meeste gevallen je leven. Vehip is een uitzondering op de regel. Vele Turken zijn vermoord omdat ze niet meewerkten aan de genocide.

De leiders en het bevel tot genocide: driemanschap

• Leiders: Talat, Enver en Cemal
• Op 24 april 1915 geeft Talat  het bevel om ALLE Armeniërs ongeacht leeftijd, rijkdom en beroep te deporteren naar de Syrische woestijn
  
• ook monniken en nonnen

De nieuwe machthebbers van het rijk organiseren de genocide. Talat is de minister van binnenlandse zaken. Hij heeft gesprekken gehad met de toenmalige ambassadeur van VS in Istanbul. Henry Mortgenhau heeft in zijn dagboek beschreven dat de Jong Turken uit waren op volkerenmoord/genocide.

De leiders en het bevel tot genocide

• Op weigering en hulp door Turken stonden hele erge straffen.
• Alsnog hebben sommige Turken en Koerden hun leven geriskeerd
• De meesten deden dus mee

Er waren Turken die durfden om Armeniërs te helpen, maar dat waren er niet veel. De meesten deden juist mee met de vervolging en onteigening van de goederen van Armeniërs. 

Wat zie je letterlijk? Wat gebeurt er denk je?

Wat zie je hier?

Door honger kwamen veel kinderen onderweg om. Sommigen gaven hun kinderen weg aan de Koerden om ze van de dood te redden.

deportatie routes:

een voorbeeld:  

700km lopen

Tijdens de tocht....

• uitgehongerd
• verkocht
• vermoord

Voor sommigen.. de tocht overleven

1. Uithongeren

• Geen voorbereidingen voor de tocht
  
• Hulp aan Armeniërs is verboden
  
• Uithongeren valt onder 1 van de artikelen van genocide wet van de VN (Verenigde Naties)

2. Verkocht

1. Verkocht als slaaf aan een Koerdische of Arabische familie 
2. ''geadopteerd'' door een Turkse familie
3. Anderen werden als bruid verkocht Hiernaast zie: een Armeense vrouw als slavin.... 

deze foto is van een Armeens meisje dat volgens de tradities van die groep Arabieren ook tatoeages kreeg. 

3. Vermoord

• Als laatste optie moord: speciale groep/bende van vrijgelaten gevangenen en eenheden op de ongewapende Armeniërs afgestuurd.

De tocht overleefd...

• In grotten verstopt
• Bewaakte tentenkampen zonder hulp
  
• Deze kampen hebben tot ver na WO I bestaan
  
• Er verbleven rond de 200.000 mensen
  
• De meesten zijn door de honger of ziektes omgekomen.
  
• Sommigen werden ontvoerd

Hulporganisaties

• Veel hulp uit verschillende landen
• VS
• Frankrijk
• Duitsland
• en ook uit Nederland

Gevolgen Armeense genocide

• De leiders van de Jong Turken worden door de Britten opgepakt en later in 1919 door de Turkse militaire rechtbank in Istanbul veroordeeld

Gevolgen Armeense genocide

• Veel weeskinderen
• Turken met Armeense voorouders
• Veel vluchtelingen, ontstaan Armeense diaspora, een volk dat buiten eigen land leeft
• rond de 1-1,5 miljoen Armeniërs vermoord
• West-Armeense beschaving in Turkije weggevaagd

Gevolgen Armeense genocide

• Strafbaar om het in Turkije te erkennen (artikel 301)
• Armeniërs verbergen hun identiteit in het dagelijks leven
• In 1900 rond de 3 miljoen Armeniers
• In 2020 rond de 70.000

Noteer iets wat je is bijgebleven

Wat zou je willen nog willen zeggen of vragen?