ziekten van het zenuwstelsel: ziekten van de hersenen, ruggenmerg en de hersenzenuwen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

24.8 C en E:

 ziekten van de hersenen, ruggenmerg en de hersenzenuwen

1. Hersenziekten

verschillende hersenziekten met verschillende oorzaken

hersenziekten die verschillende maar soms ook overeenkomstige symptomen hebben

enkele vragen hierover:

Wat is agnosie?

1. Het vermogen om objecten en personen te herkennen
2. Een stoornis in de motorische functies
3. Het onvermogen om objecten of personen te herkennen
4. Een vorm van geheugenverlies

Wat is een kenmerk van dispraxie?

1. Slechte spierspanning
2. Slechte coördinatie
3. Overmatige spierspanning
4. Moeite met plannen en uitvoeren van bewegingen

Wat is dystonie?

1. Een bacteriële infectie die gewrichtspijn veroorzaakt.
2. Een neurologische aandoening die onwillekeurige spiercontracties veroorzaakt.
3. Een psychologische aandoening die stemmingswisselingen veroorzaakt.
4. Een genetische aandoening die overgebracht wordt door voeding.

verschillende hersenziekten

• Commotio cerebri-> geweld van buitenaf, veroorzaakt geen anatomische afwijkingen.
• verschijnselen: kortdurende bewusteloosheid (15 minuten)
• -> retrogade amnesie van ongeveer een uur
• -> misselijkheid en hoofdpijn en daarnaast afwijkende kortdurende  vegetatieve functies.

Wat moet men vermijden na het oplopen van een hersenschudding?

1. Extreme blootstelling aan fel licht
2. Intensief gebruik van smartphones
3. Alcohol en bepaalde medicatie.
4. Veelvuldig televisiekijken

Wat zijn mogelijke verschijnselen van een shocktoestand?
meerdere antwoorden mogelijk

1. Normale hartslag
2. Snelle, zwakke pols
3. Bleke huid
4. hoge bloeddruk

Contusio cerebri = hersenkwetsing

treedt wel een anatomische afwijking op, soms een plaatselijke bloeding

verschijnselen:

-comateus van 15 minuten tot enkele maanden , is sprake van een shock toestand.

-posttraumatische amnesie, langer dan een uur

-motorisch onrustig en beweegt veel kan niet stilzitten

Welke symptomen kunnen wijzen op een schedelbasisfractuur?

1. Spierpijn
2. Hoofdpijn
3. Bloed of vocht uit neus of oren
4. Droge huid

schedelbasis fractuur 

Schedelbarst die in de schedelbasis is gelegen. bot wat niet snel barst omdat het dik is. 

Bijv. val op het hoofd , waarbij de bovenste wervels een scheur in de schedel veroorzaken

Wat zijn veelvoorkomende symptomen van een schedelbasisfractuur?

1. Hoesten
2. Buikpijn
3. Bloed of vocht uit de neus of oren
4. Rode ogen

symptomen afhankelijk van de plek waar de schedel is gebarsten

-Bloed en vocht uit de neusholte  duidt op breken van voorste deel van de schedel

-bloeduitstorting rondom de ogen duidt  erop dat de fractuur door de oogkassen loopt

-schedelbasisfractuur heeft hersenletsel als gevolg-> bewusteloosheid, hoofdpijn , misselijk, gestoorde pupilreflectie en braken , soms ook een cheyne-Stokes ademhaling

Wat is een mogelijke complicatie bij een schedelbasisfractuur?

1. Liquorlekkage
2. Gebroken arm
3. Longontsteking
4. Oorinfectie

complicaties

-meningitis t.g.v. lekkend hersenvocht 

(bacteriën vanuit de neus ), belangrijk dat het wel wordt opgespoord(de opening)

- zenuwbeschadiging-> uitval zintuigelijke waarnemingen(reukvermogen, blindheid, maar ook gehoorbeschadiging)

Wat is een meest voorkomende behandeling voor een schedelbasisfractuur?

1. Fysiotherapie
2. Operatie
3. Acupunctuur
4. Medicatie (pijnstillers) en rust

Behandeling

opname ZH, absolute bedverpleging, lichte anti-trendlenburg

iedere 15 minuten controle vitale functies tot de toestand stabiel is.

verpleging: decubitus, urineproductie(katheter),  vocht en voeding inname

 duur van de opname : afhankelijk van genormaliseerde vitale functies en geen hoofdpijn meer.

bij een hersenkneuzing is er altijd blijvende hersenbeschadiging (NAH)

Epilepsie

-complex van ziektebeelden, aanvalsgewijze pathologische impulsen. 

-oorzaak meestal  onbekend> idiopatische epilepsie (geenanatomische afwijkingen

-soms wel dan  t.g.v. tumoren, ontstekingen, traumata, circulatiestoornis hersenen, ongelukken bij de geboorte en stofwisselingsstoornissen

verschijnselen 

treden aanvalsgewijs op: (komen niet allemaal tegelijk voor, hangt van de vorm af)

- stoornissen van het bewustzijn

- stoornissen van de motoriek: spastische bewegingen, korte flitsende contracties van een spier of een kleine spiergroep en stijve verkrampingen. 

- zintuiglijke prikkelingssymptomen.: zoals bijv. tintelingen en pathologische reuksensaties.

- vegetatieve verschijnselen: zweten, bloedvatverwijding, braken;

- afwijkingen van de hersenactiviteit. Dit is te zien op een EEG

Wat is een veelvoorkomende medicamenteuze behandeling voor epilepsie?

1. Antihistaminica
2. Anti-epileptica
3. Antibiotica
4. Antidepressiva

Welk therapeutisch dieet kan worden gebruikt als behandeling voor epilepsie?

1. Paleo dieet
2. Atkins dieet
3. Veganistisch dieet
4. Ketogeen dieet

Ziekte van Parkinson

- Chronische progressieve aandoening van de hersenen vooral bij ouderen , tussen 50e en 60e levensjaar

- zenuwcellen sterven in een deel van de basale kernen  langzaam af m.a.g. een tekort aan dopamine.-> stijfheid

- Balans tussen dopamine en andere neurotransmitters raakt ook verstoord (acetylcholine en serotonine)-> concentratie- , geheugen-, en stemmingsstoornissen

Welk motorisch symptoom kan voorkomen bij Parkinson?

1. Ongecontroleerde spasmen
2. Krachtverlies
3. Houdingsinstabiliteit
4. Trillende stem

Behandeling

dagelijks met dopaminepreparaten

daarnaast :

fysiotherapie, ergotherapie, logopedie en eventueel ok een maatschappelijk werker of een gespecialiseerd vpk

complicatie -> Dementie

Welke problemen kunnen ook voorkomen bij de ziekte van Parkinson?

1. Gewichtstoename
2. Depressie
3. Verhoogde bloeddruk
4. Slaapstoornissen

Dementie

een verzamelnaam voor een aantal ziekteverschijnselen die allemaal veroorzaakt worden door niet-aangeboren afwijkingen in de hersenen-> Dementieel syndroom

Wat is de betekenis van het woord syndroom?

1. Een specifieke oorzaak van een aandoening
2. Een verzameling van symptomen bij een ziekte
3. Een geneesmiddel voor een ziekte
4. Een medische test voor diagnose

Meest voorkomende vormen

ziekte van Alzheimer, 70%

vasculaire dementie, 16 %

Lewy-bodydementie, ongeveer 6 %

frontotemporale dementie, ongeveer 3%

kenmerken van Dementie

- achteruitgang van geheugen, zowel korte- als lange termijn geheugen. Dit valt  ook als eerste op.

- Het denkvermogen, het intellect en het gevoelsleven gaan ook achteruit.

-  Stoornissen in het abstracte denken (niet vooruit kunnen denken-> plannen maken)         Stoornissen in het beoordelingsvermogen (bijvoorbeeld vergeten dat het gasfornuis aanstaat). 

- Desoriëntatie in tijd, plaats en persoon

- Decorumverlies

wat kan een oorzaak van van Dementie

1. Hoge bloeddruk
2. arteriosclerose hersenvaten
3. Alcohol
4. Roken

Behandeling/ begeleiding

Het bieden van structuur en een rustige benadering is erg belangrijk bij de begeleiding

Houd het gesprek simpel en maak niet lange zinnen 

meningitis

ontsteking van de hersenvliezen

oorzaak : bacterie , maar kan ook een virus zijn

kan epidemische vormen aannemen (vooral bij kinderen)

zit in het rijksvaccinatieprogramma (14 maanden / 14 jaar)

Wat zijn enkele bekende verschijnselen bij meningitis?

1. hoofdpijn en braken
2. rode vlekjes op de huid
3. stijve nek
4. keelpijn

Wat is een veelvoorkomende methode om meningitis te diagnosticeren?

1. MRI-scan
2. Bloedonderzoek
3. Urineonderzoek
4. Lumbaalpunctie

Behandeling

- Antibiotica (bacteriële infectie)

- bedrust

- goede observatie door vpk , kan soms snel verslechteren

- virale infectie : lichaam moet zichzelf genezen(wel pijnbestrijding) , 

m.u.v. de herpes meningitis->aciclovir, zoek het maar op!

Huiswerk

encefalitis en hersen abces : Zelf lezen en bestuderen

Opdrachten 24 : C maken voor de volgende keer