Ecosystemen - herhalen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Ecosystemen - herhaling

Onderwerpen

• Producenten / reducenten / consumenten
• Autotroof / heterotroof
• Aeroob / anaeroob
• Anorganisch / organisch
• Assimilatie / dissimilatie

Organisch en anorganisch

Anorganische stoffen zijn:

• klein en eenvoudig gebouwd
• bestaan maar uit een paar atoomsoorten
• belangrijkste voorbeelden: O2, CO2, H2O, NO3-, N2 etc

Organische stoffen zijn:

• ingewikkelder van bouw
• bestaan ten miste uit C, H en (meestal) O atomen (vaak N en/of P en soms S en andere soorten)
• zijn door organismen geproduceerd 
• belangrijkse voorbeelden: glucose, zetmeel, aminozuren, eiwitten, DNA/RNA, chlorofyl

Welke stoffen zijn anorganisch? en welke zijn anorganisch?

Sleep de moleculen naar de juiste categorie.

anorganische moleculen

organische moleculen

water

glucose

zetmeel

zuurstof

aminozuur

eiwit

CO2

nitraat

DNA

stikstof (N2)

RNA

bladgroen

biologiepagina.nl

in afwezigheid van zuurstof

maakt organische stof uit anorganische stof

cellen van dit organisme hebben (echte) celkernen

cellen van dit organisme hebben geen celkernen

in aanwezigheid van zuurstof

organismen die organische stof maken uit andere organische stof

autotroof

prokaryoot

anaeroob

eukaryoot

aeroob

heterotroof

Voedselketen

Voedselketen

voedselweb

Voedselketen

Voedselweb

Voedselketens en voedselwebben

• Trofische niveaus (start bij producent)
• Pijlen in richting van energiestroom
• Maar 10% van energie wordt doorgegeven
• Gevolgen verdwijnen soort

Kringloop

In de natuur worden stoffen steeds opnieuw gebruikt.

Dode organismen worden afgebroken door afvaleters. Reducenten zetten de resten van de organische stoffen om in anorganische stoffen.

Ecologische piramide

Inde afbeelding zie je de energiestroom met rode pijlen aangegeven. Je ziet dat energie aan één kant binnenkomt (zon) ,op allerlei plekken wordt doorgegeven  en als warmte teruggestraald wordt de ruimte in.

De groene pijlen geven de stroom van stoffen weer, zoals koolstof, stikstof en mineralen. Door de aanwezigheid van de reducenten is er een kringloop en blijven deze stoffen in het ecosysteem

Energie stroomt door een ecosyteem.

Stoffen blijven in een ecosysteem.

Het draait in de natuur natuurlijk niet om ketens, maar om kringlopen!

Reducenten zijn dus essentieel om de kringloop van stoffen te sluiten.

Let goed op bij het gebruik van de term voedingsstof.
Denk dan: voor wie is die voedingsstof?

Autotrofe organismen hebben namelijk anorganische voedingsstoffen nodig.

Heterotrofe organismen moeten organische voedingsstoffen opnemen!

Assimilatie en dissimilatie

• Assimilatie: kost energie, er wordt een groter molecuul gemaakt (organisch)
• Dissimilatie: levert energie op, groter molecuul wordt afgebroken tot kleiner molecuul 

Aeroob en anaeroob

• Aeroob = met zuurstof
• Anaeroob = zonder zuurstof 
  

Anaerobe organismen kunnen leven zonder zuurstof

kringloop

voedselketen

voedselweb

Welke van de stoffen kan
in de kringloop met de rode
pijlen worden aangegeven?

1. mineralen
2. glucose of koolstof
3. koolstof of mineralen
4. glucose, koolstof of mineralen

Producenten

Consumenten

Reducenten

Autotroof

Heterotroof

Anorganisch naar organisch

Organisch naar organisch

Organisch naar anorganisch

Fotosynthese

Chemosynthese

Algen

Planten

Schimmels

Bacteriën

Een voedselketen begint altijd met een

1. Consument
2. Reducent
3. Producent

De pijl in een voedselketen/-web betekent.......

1. "heeft gegeten"
2. "gaat eten"
3. "eet"
4. "wordt gegeten door"

Een juiste voedselketen is:

1. konijn-> havik-> vos
2. gras <- konijn <- vos
3. gras -> konijn -> havik -> vos
4. vos -> havik -> konijn ->gras

Neemt de biomassa in elke schakel toe of af?

1. Neemt toe
2. Neemt af

Biomassa gaat niet verloren door:

1. Dissimilatie
2. Assimilatie
3. Afgestorven weefsel
4. Onverteerd voedsel

Dit is een piramide van ...

1. aantallen
2. biomassa

Welke piramide heeft altijd een piramidevorm?

1. Piramide van aantallen
2. Piramide van biomassa
3. Beide piramides
4. Geen van beide piramides

biologiepagina.nl