Week 3 botbreuken, mitella

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Week 3 botbreuken,mitella

Deze les

9.30 uur korte terugblik vorige les

9.40 uur theorie fracturen

10.00 uur; theorie brede das

10.10 uur; oefenen brede das in duo's

10.25 uur; afsluiting en volgende week

vorige les

lesdoelen

• Je verleent eerste hulp bij fracturen om verdere schade te voorkomen/beperken
• Je legt een mittella aan volgens verschillende methodes

Skelet
Uit hoeveel botten bestaat het skelet?

1. 106
2. 206
3. 176
4. 236

Functies skelet

Bescherming is een functie van een skelet. Welk orgaan krijgt bescherming van het skelet?

1. Nieren
2. Darmen
3. Longen
4. Lever

Het grootste bot is

1. Ribben
2. Opperarmbeen
3. Dijbeen
4. Borstbeen

Wat wordt aangegeven bij 2?

1

2

3

1. Wervelkolom
2. Borstbeen
3. Ribben
4. Sleutelbeen

Hoe noemen we nummers 1 en 2?

1

2

1. 1 = schouderblad 2 = ribben
2. 1 = sleutelbeen 2 = schouderblad
3. 1 = schouderblad 2 = sleutelbeen
4. 1 = ribben 2 = sleutelbeen

scharniergewricht

Scharniergewrichten, zoals de elleboog en je vinger, kunnen slechts in één richting bewegen.

rolgewricht/elleboog.

De rolgewircht:  zoals de gewrichten in de onderarm, die meerdere kanten op kunnen bewegen.

kogelgewricht

De kogelgewricht:  zoals de schouder en heup, kunnen in (bijna) alle richtingen bewegen.

Bij welk gewricht is er de meeste beweging mogelijk?

1. Kogelgewricht
2. Rolgewricht
3. Scharniergewricht
4. Draaigewricht

Welk gewricht bevindt zich in de knie

1. Eigewricht
2. Kogelgewricht
3. Scharniergewricht
4. Rolgewricht

Botbreuk (fractuur)

We spreken van een fractuur wanneer een bot gebroken is. 

Dit kan uiteenlopen van een scheurtje in het bot tot een volledige verbrijzeling ervan. 

Welke behandeling?

Afhankelijk van een aantal factoren te weten:

Welk bot is gebroken? 

Wat voor soort breuk is het? 

Is het gewricht erbij betrokken? 

Hoe is de toestand van de weefsels in de directe omge­ving? Hoe is de algehele toestand van de patiënt?

Welke methode?

1. Gipsbehandeling. 
2. Een operatieve behandeling. 
3. Er is geen behandeling nodig/ mogelijk (=conservatief)

Wanneer gipsbehandeling?

Gipsbehandeling

Vooral voor breuken waarbij de botstukken niet of slechts weinig van hun plaats zijn gegaan en bij kinderen.

Risico's:

behalve het gebroken botstuk worden veelal ook aangrenzende gewrichten ingegipst. --> verslapping van de spieren, verstijving van de gewrichten en ontkalking van de botten.

Wanneer operatie?

Operatie

• om de nadelen van de gipsbehande­ling te voorkomen. 
• Het gevolg is dat de spieren stevig blijven, de gewrichten soepel en dat het bot niet ontkalkt.
• Bijv. heup (=collum), bovenbeen (=femur), wervel (=vertrebra) , scheenbeen (=tibia)

Bovenarm (= humerus)

heup (=collum)

Externe fixatuur

Wanneer geen behandeling?

Geen behandeling (conservatief)

• ribben (=costae)
• sleutelbeen (=clavicula)
• stabiele wervelfractuur (vertebra)
• bovenarm (=humerus)
• bekken / schaambeen (= os pubis)(behalve bij instabiele fracturen)
•  slechte conditie patiënt waardoor geen operatie mogelijk
• welke functie heeft iemand nog nodig ?

Je treft een zorgvrager op de grond aan na een val.
Welke botten kunnen gebroken zijn?

Mogelijke breuken na val

• pols
• onder- of bovenarm
• schouder
• wervel
• heup 
• bekken
• schedel

Waar let je op na een val?

• is de zorgvrager bij bewustzijn?
• (onnatuurlijke) houding van het lichaam 
• waar heeft u pijn?
• kunt dit lichaamsdeel bewegen?
• vitale functies meten (waarom gevallen?)
• arts inlichten

Typisch kenmerk heupfractuur: voet naar buiten gedraaid en beenlengte verschil

Bekkenfractuur

• Teken van zeer ernstige trauma
•  Grote bloedvaten in bekkenring beschadigd raken > groot risico ernstige bloeding
• Beschadiging of scheuren urinebuis (vnm mannen)

Aandachtspunten zorg

• Botinfectie> Let op ontstekingsreacties; o.a. koorts, koude rilling of een rood gelaat. Ontstekingswaarden afnemen
• Fysiotherapie bij rust ivm vermindering spierkracht en stijfheid
• z.n. ondersteunen ADL
• CAVE compartimentsyndroom: vermindering cappilaire circulatie / pijn/ zwelling (gips controle)
• Pijn
• Decubitus

Doorbloeding en functies van de weefsels (spieren weefsels) binnen een beperkte ruimte bedreigd door verhoogde druk

ernstige drukverhoging lijdt tot oedeem wat zorgt voor verminderde veneuze en lymfatische afvoer / blokkade wat de druk nog verder verhoogd >

Wat is het risico van een ribfractuur? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Hematothorax= klaplong (bloed)
2. Pneumonie= longontsteking
3. Hartritmestoornis
4. Ineffectieve ademhaling

Brede das

Wat is dat ?

Oefenen in duo's

Oefen bij elkaar het aanleggen van de brede das !

Vragen ??

Thieme online

Volgende week

vergiftiging, verslikking/verstikking,