Grammatica woordsoorten 2.7

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

   2.7 Grammatica       Welkom

Op je tafel:

Laptop/boek

schrift Nederlands

 Woordsoorten

Planning

• Lesdoelen
  
• Wat weet je al?
  
• Uitleg + aantekeningen
  
• Maken
  
• Lesdoelen check
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• de woordsoorten zelfstandig naamwoord, lidwoord en werkwoord benoemen.

Wat weet je al?

• Maken: instapopdracht 1 en 2

Wat zijn woordsoorten?

Bij woordsoorten benoem je elk woord in een zin...

Voorbeeld van een zelfstandig naamwoord

2.7 Aantekeningen zelfstandig naamwoord (zn)

Een zelfstandig naamwoord (zn) is een woord voor:

• mensen: leerlingen, tante

• dieren: hamster, koe

• planten: tulp, eik

• dingen: fietsband, mobieltje

Zelfstandige naamwoorden kun je vaak (maar niet altijd!):

• in het meervoud zetten: schilderij – schilderijen

• verkleinen: schilderij – schilderijtje

Vóór een zelfstandig naamwoord kun je meestal een lidwoord zetten:

schilderij – het schilderij

en ook voor:

• namen: Eindhoven, Sarah

• begrippen: liefde, respect

Wat zijn zelfstandige naamwoorden?

1. de, het , een
2. slimme, mooie, rode
3. fiets, boek, volleybal
4. lopen, werken, denken

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden in de volgende zin:
De docent heeft haar kerstboom al opgezet.

Wat is GEEN zelfstandig naamwoord?

1. paard
2. school
3. liefde
4. mooi

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• de woordsoorten zelfstandig naamwoord, lidwoord en werkwoord benoemen.

Maken 2.7

Opdracht 3 t/m 7

Lesdoelen check

   2.7 Grammatica       Welkom

deel 2

Op je tafel:

Laptop/boek

schrift Nederlands

 Woordsoorten

Planning

• Lesdoelen
  
• Herhaling - spel zelfstandig naamwoord
• Uitleg lw en ww
• Maken
  
• Lesdoelen check
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• de woordsoorten zelfstandig naamwoord, lidwoord en werkwoord benoemen.

Huiswerk af? 3 t/m 7

Herhaling

Woordslinger

Ga als volgt te werk:

• Maak groepjes van drie of vier. Kies wie er begint.

• De eerste noemt een zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld fiets. Controleer samen of dit echt een zelfstandig naamwoord is.

• De volgende noemt een ander zelfstandig naamwoord dat begint met de laatste letter van het vorige woord, bijvoorbeeld snoep (fiets – snoep).

• Als iemand een woord noemt dat géén zelfstandig naamwoord is, is hij af. De groep gaat dan verder. Wie blijft er als laatste over?

Voorbeeld van een lidwoord

Aantekeningen Lidwoord (lw)

Er zijn drie lidwoorden: de – het – een

Een lidwoord (lw) staat nooit alleen. Het lidwoord staat altijd voor het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.

De lidwoorden de en het zijn bepaalde lidwoorden.

Je gebruikt ze als het duidelijk is wat of wie je bedoelt: de jongen, het plan, de fiets.

Het lidwoord een is een onbepaald lidwoord.

Je gebruikt het als niet duidelijk is wat of wie je precies bedoelt: een jongen, een plan, een fiets.

Het meisje gaf de prachtige ketting aan een goede vriendin.

Schrijf de zn en lw uit de volgende zin op:

5 december is het pakjesavond.

Noteer als volgt:

zn: ...

lw: ...

Voorbeelden van werkwoorden...

Aantekeningen werkwoord

Een werkwoord is een doe-woord. Het zegt wat iets of iemand doet of wat er gebeurt. Werkwoorden zijn bijvoorbeeld: kiezen, staan, moeten, opruimen, hebben. Deze vorm noemen we het hele werkwoord.

In een zin kan de vorm van het werkwoord veranderen.

• hele werkwoord: kiezen

• vormen van het werkwoord: kies, kiest, koos, kozen, gekozen

Wat zijn de werkwoorden in de volgende zin:

Mevrouw Hooi kan niet wachten tot het kerst is.

Benoem zn, lw en ww in de volgende zin:

Mijn tante heeft de bloemen buiten gezet.

Noteer als volgt:

zn: ...

lw: ...

ww: ...

Maken 2.7

Opdracht 8 t/m 18

Klaar? Werk verder.

Kijk goed naar de leertekst

Lesdoelen check

Zelfstandig naamwoord

1. mensen, planten, dieren, dingen
2. mensen, planten, dieren, lidwoorden
3. mensen en dieren
4. mensen, lidwoorden

Schrijf alle zn, lw en ww op uit de volgende zin:

Sinterklaas gaat weer terug naar Spanje.

Lidwoorden zijn...

   2.7 Grammatica       Welkom

deel 3

Op je tafel:

Laptop/boek

schrift Nederlands

 Woordsoorten

Planning

• Lesdoelen
  
• Herhaling
• Uitleg 
  
• Maken
  
• Lesdoelen check
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• de woordsoorten zelfstandig naamwoord, lidwoord en werkwoord benoemen.

Benoem zn, lw en ww in de volgende zin:

Ik heb de beste cadeaus gekregen van Sinterklaas.

2.7 Aantekeningen zelfstandig naamwoord (zn)

Een zelfstandig naamwoord (zn) is een woord voor:

• mensen: leerlingen, tante

• dieren: hamster, koe

• planten: tulp, eik

• dingen: fietsband, mobieltje

Zelfstandige naamwoorden kun je vaak (maar niet altijd!):

• in het meervoud zetten: schilderij – schilderijen

• verkleinen: schilderij – schilderijtje

Vóór een zelfstandig naamwoord kun je meestal een lidwoord zetten:

schilderij – het schilderij

en ook voor:

• namen: Eindhoven, Sarah

• begrippen: liefde, respect

2.7 Aantekeningen Lidwoord (lw)

Er zijn drie lidwoorden: de – het – een

Een lidwoord (lw) staat nooit alleen. Het lidwoord staat altijd voor het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.

De lidwoorden de en het zijn bepaalde lidwoorden.

Je gebruikt ze als het duidelijk is wat of wie je bedoelt: de jongen, het plan, de fiets.

Het lidwoord een is een onbepaald lidwoord.

Je gebruikt het als niet duidelijk is wat of wie je precies bedoelt: een jongen, een plan, een fiets.

Het meisje gaf de prachtige ketting aan een goede vriendin.

2.7 Aantekeningen werkwoord

Een werkwoord is een doe-woord. Het zegt wat iets of iemand doet of wat er gebeurt. Werkwoorden zijn bijvoorbeeld: kiezen, staan, moeten, opruimen, hebben. Deze vorm noemen we het hele werkwoord.

In een zin kan de vorm van het werkwoord veranderen.

• hele werkwoord: kiezen

• vormen van het werkwoord: kies, kiest, koos, kozen, gekozen

Maken 2.7

Opdracht 18 t/m 24

Klaar? Test jezelf! Versterk jezelf! NUMO.

Kijk goed naar de leertekst

Lesdoelen check

Wat is een zn?
Welke regel(s) pas altijd je toe om het te vinden?

1. -Je kunt het in meervoud zetten Je kunt het woord verkleinen
2. -Je zet er de/het/een voor -Je controleert of het een naam is met hoofdletter
3. Het is een mens-dier-plant-ding
4. -Het geeft een kenmerk aan -Het is een mens-dier-ding

Welke woordsoort is dit:
denk - vind - ga - merk op - vervangen - ijsberen - mocht - verving

1. lw
2. ww
3. zn
4. bn

Welke woordsoort is dit?
tuin - geluk - vrede - wolk - begonia - Wanda - Ghana - HVC - varken

1. lw
2. ww
3. zn
4. bn

Hoeveel ww staan er in deze zin:
Deze medaille zouden we verdiend moeten hebben.

1. 1
2. 3
3. 2
4. 4

Lesdoelen check

De meester is een handige man.
Benoem zn, lw en ww

Mag ik ook drinken?
wat voor woordsoort is 'drinken'?

Is een werkwoord een woordsoort?

Is 'zijn' een werkwoord of geen werkwoord?

1. werkwoord
2. geen werkwoord

Wat voor woordsoort is marathon?

Noteer elk woordsoort dat we tot nu toe behandeld hebben en schrijf bij elk woordsoort een woord dat daar bij hoort.

Let op: geen lossen woordsoorten of woorden!!!

Wat zijn 'de, het, een' voor woordsoorten?

ZN?

1. regenbui
2. douchen
3. honderd
4. hem

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'Woordsoorten' is

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Wat is geen zn?

1. bladeren
2. Marco
3. Azië
4. mooie