Biologie mh1 thema Stevigheid & Beweging 4.2 De bouw van de botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

4.2 De bouw van botten

2 soorten botweefsel

beenweefsel (bot)

kraakbeenweefsel (kraakbeen)

Bot/Beenweefsel

In botweefsel liggen de cellen in kringen om kanaaltjes die bloedvaatjes bevatten.

De botcellen zijn aan elkaar verbonden met uitlopers. 

De tussencelstof van bot bestaat uit kalkzouten en collageen (eiwit).

Daardoor is botweefsel hard en niet buigzaam.

De bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en collageen (eiwit)

• Kalkzouten geven stevigheid/hardheid
• Collageen zorgt voor enige mate van buigbaarheid

Hierdoor zijn botten stevig maar 

breken ze niet snel.

Kraakbeenweefsel

(buigbaar)

Beenweefsel

niet buigbaar

Kraakbeen

De bouw van de botten

In het skelet komt botweefsel en kraakbeenweefsel voor. 

Tussen de cellen zit tussencelstof. 

Kraakbeenweefsel: de cellen liggen in groepjes bij elkaar in elastische tussencelstof.

Kraakbeen

Tekenen op vergroting 100x

Benoemen:

- Tussencelstof: lijmstof

- Kraakbeencel

Kraakbeen en been in kinderen

Verbening: kraakbeen in de botten wordt been (bot)

Groeischijven: kraakbeen aan het eind van pijpbeenderen

Waardoor stop je met groeien?

Groeischijven zijn platte laagjes van kraakbeen, die tussen je gewrichten zit. 

Als je stopt met groeien verkalken je kraakbeen en veranderen ze in been (bot)

Ouder worden

Steeds minder kraakbeen. 

Meer kalk. 

Botten worden steviger en harder. 

Botten zijn minder buigzaam en breken daarom sneller als je ouder wordt. 

Baby is soepel door veel lijmstof in de botten.

Bejaarde breekt snel wat doordat lijmstof minder wordt.

Fontanellen: de ruimten tussen de schedelbeenderen 

• De schedelbeenderen van een baby zitten nog niet aan elkaar vast. 

• Tussen de botten van de schedel bevinden zich ruimten met zacht bindweefsel.
  

• Dit maakt dat het hoofd bij de geboorte makkelijker door het geboortekanaal kan.
  

• Na ongeveer anderhalf jaar zijn de fontanellen dicht gegroeid.
  

Hieronder staan 2 uitspraken;

1) Ik heb een weefsel waarbij de tussencelstof vooral bestaat uit lijmstof.

2) De cellen liggen rondom kleine kanaaltjes.

Wat is het beste antwoord?

1. 1 gaat over kraakbeen en 2 over botweefsel
2. 1 en 2 gaan beide over botweefsel
3. 1 gaat over botweefsel en 2 gaat over kraakbeen
4. 1 en 2 gaan beide over kraakbeen

Een baby kan makkelijk een teen in zijn/haar
mond steken.

Hoe komt dat?
Een baby heeft veel ..... en ........

1. Kalkstof en kraakbeen
2. Kalkstof en botweefsel
3. Lijmstof en botweefsel
4. Lijmstof en kraakbeen

welk type weefsel bevat het meeste collageen (lijmstof)?

1. kraakbeen weefsel
2. botweefsel
3. tussencelvloeistof

Op röntgenfoto's van beenderen zien de kalkhoudende delen er witter uit naarmate ze meer kalkzouten bevatten. In de afbeelding zie je twee röntgenfoto's van een hand. De foto's hebben niet dezelfde vergroting.

Van welk type weefsel is in foto 1 te zien?

1. lijmstof
2. kraakbeen
3. botweefsel
4. bindweefsel

Hoe heten de ruimtes tussen
de schedelbeenderen bij
babys?

1. Naden
2. Fontanellen
3. Gaten
4. Lege ruimtes

Het weefsel in de afbeelding is:

1. Kraakbeenweefsel
2. Botweefsel

Je oorschelp is buigzaam maar toch stevig. Wat voor soort weefsel is dit hoofdzakelijk?

1. Botweefsel
2. Zenuwweefsel
3. Spierweefsel
4. Kraakbeenweefsel

Uit welk weefsel bestaat het skelet van een baby voornamelijk?

1. kraakbeenweefsel
2. botweefsel

Dit is een afbeelding van...

1. Kraakbeenweefsel
2. Botweefsel
3. Zenuwweefsel
4. Spierweefsel

Hoe heet het weefsel op de afbeelding en is het vooral buigzaam of hard?

1. Kraakbeenweefsel, buigzaam
2. Kraakbeenweefsel, hard
3. Botweefsel, buigzaam
4. Botweefsel, hard

Huiswerk

maken opdracht

1 t/m 8