23 september

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wat doen we vandaag?

• Vragen grammatica?
  
• Bespreken: Oerstof, opdr. 12 en 13. 
  
• Vertalen: Oerstof

Vragen Grammatica?

Geen vragen (meer)?

• Maak maar twee rijtjes.... 

Oerstof

Hulpboek blz. 11, 

Opdracht 12 en 13.

Opdracht 12

• ➢Bijvoorbeeld: De tweede zin loopt niet; niet logisch is het gebruik van tegenwoordige tijd enverleden tijd door elkaar.
  
• ➢Bijvoorbeeld: Het eerste stuk van de tweede zin is een bijzin, het tweede een hoofdzin; ἐσκόπεις iseen verleden tijd en dat is ook wel logisch gezien de goede vertaling van εἶχες; ὅλον hoort niet bijοὐρανὸν dus de vertaling ‘hoge hemel’ is niet correct.
  
• ➢Toen ze de zaak had gezien/zag, lachte ze. Jij bekeek eens. Je hele geest/aandacht.

Opdracht 13

• Noteer deze stappen in je schrift
• Telkens als je een vertaling maakt:
• Volg deze stappen

Alles stroomt

Hulpboek blz. 12, 

Opdracht 14, 15, 16. 

Opdracht 14

• a en b eigen verwerking.
  
• c: De bijnaam is terecht: ‘duister’ kan betekenen dat de mensen zijn uitspraken niet begrepen. Of: ‘duister’ kan betekenen dat zijn filosofie berust op eenheid van tegendelen, dus dat ook negatieve zaken bestaansrecht hebben.
• De bijnaam is niet terecht als je ‘duister’ opvat als ‘negatief’. Herakleitos ziet ook het mooie in de wereld en is dus niet alleen maar negatief. Hij ergert zich alleen aan de domheid van de massa.
  

Opdracht 15

• Bijvoorbeeld:VolgensHerakleitos is er een eenheid van tegendelen, tegengestelde krachten.Een tweeluik bestaat ook uit twee delen dus illustreert ditprincipe mooi:een tweeluik kan alleenbestaat door het tweede deel.OmdatHerakleitos in de traditie bekend staat als de huilende filosoof, is zijn tegendeel de lachende filosoof, dus Demokritos.

Opdracht 16

• a Xanthias en Anthrax.
• b De slaven praten over hoe moeilijk het leven is (r.11 Ὡς χαλεπός ἐστιν ὅδε ὁ βίος ἡμῶν), over de filosoof Herakleitos (r.15 ἐκεῖνος ὁ Ἡράκλειτος, ὁ σοφὸς ἀνήρ) en zijn filosofie (r.20 ἀεὶ γὰρ ῥεῖ.) en dat de rivier vandaag niet dezelfde is als die van morgen omdat het water stroomt en niet hetzelfde blijft, net als hun leven (r.24-25 Παραρρεῖ οὖν οὕτως ὁ βίος ἡμῶν, ὡς τὸ ὕδωρ τὸ τοῦδε τοῦ ποταμοῦ).

Hulpboek blz. 96

αὐτός – alle betekenissen

• Doel ▶︎
  
  
• Je leert het voornaamwoord αὐτός herkennen en vertalen.

De vormen van αὐτός

De betekenissen van αὐτός

• 1. hem/haar/het/hen (in de gen/dat/acc)
• ἀναγιγνώσκω αὐτήν.
  
• Ik herken haar.
  
• φυλάττομεν τὸν υἱόν αὐτοῦ.
  
• Wij bewaken zijn zoon.
  
• αὐτοὺς ἔπεισεν.
  
• Hij overtuigde hen.

De betekenissen van αὐτός

• 2. zelf
• ὁ θεὸς αὐτὸς ἥκει.
  
• De god zelf komt.
• αὐτὸς ὁ θεός ἥκει.
  
• De god komt zelf.
• αὐτὸν τὸν θεὸν εἶδον.
• Ik heb de god zelf gezien.

De betekenissen van αὐτός

• 3. dezelfde/hetzelfde (met lidwoord)
  
• τῆς αὐτῆς μητρὸς θυγατέρες εἰσίν.
  
• Zij zijn dochters van dezelfde moeder.
• ἐν τῇ αὐτῇ οἰκίᾳ ἦσαν.
  
• Zij waren in hetzelfde huis.
• ἐν τῇ αὐτῇ οἰκίᾳ ἦσαν καὶ ἐγώ.
  
• Zij waren in hetzelfde huis als ik.

De betekenissen van αὐτός

1. hem/haar/het/hen (in de gen/dat/acc)
2. zelf
3. dezelfde/hetzelfde (met lidwoord)

Hulpboek blz. 97

Maak ergon 12. 

Ergon 12

• 1 Ὁ ἀνὴρ αὐτὸν ἔπεισεν.
• c De man overtuigde hem.
  
• 2 Τὸν αὐτὸν ἄνδρα ἔπεισεν. 
• b Hij overtuigde dezelfde man.
• 3 Αὐτὸς τὸν ἄνδρα ἔπεισεν. 
• a Hij overtuigde de man zelf.
• 4 Αὺτὴ τὸν ἄνδρα ἔπεισεν.
• b Zij overtuigde de man zelf.

Ergon 12

• 5 Ὁ αὐτὸς ἀνὴρ ἁμαρτάνει.
  
• b Dezelfde man vergist zich.
• 6 Ὁ ἀνὴρ αὐτὸς ἁμαρτάνει. 
• a De man vergist zich zelf. 
• 7 Ὁ ἀνὴρ αὐτῇ βοηθεῖ. 
• c De man helpt haar.
  
• 8 Αὐταὶ αὐτῷ βοηθοῦσιν.
• c Zij zelf helpen hem.

Hulpboek blz. 98

Aanwijzend voornaamwoord

• Doel ▶︎
  
  
• Je leert de vormen van de aanwijzende voornaamwoorden ὅδε - οὗτος - ἐκεῖνος herkennen en vertalen.

De aanwijzende voornaamwoorden

• ὅδε         1 deze, dit (hier bij mij)
                    2 de/het volgende
  
  
• οὗτος     1 die, dat (daar bij jou)
                    2 die, dat (laatstgenoemde)
  
  
• ἐκεῖνος  1 die, dat (daar ver weg)
                    2 die, dat (eerstgenoemde)

De aanwijzende voornaamwoorden

• Een boodschapper naderde de koning.
   Die verwelkomde hem en zei het volgende:                       

De aanwijzende voornaamwoorden

• Een boodschapper naderde de koning.
   Die verwelkomde hem en zei het volgende:
  
• οὗτος                                

De aanwijzende voornaamwoorden

• Een boodschapper naderde de koning.
   Die verwelkomde hem en zei het volgende:
  
• οὗτος                          ἐκεῖνος                 

De aanwijzende voornaamwoorden

• Een boodschapper naderde de koning.
   Die verwelkomde hem en zei het volgende:
  
• οὗτος                          ἐκεῖνος                  ὅδε    

Bijvoeglijk gebruik

• ὅδε ὁ ἀνήρ            deze man
• ὁ ἀνὴρ ὅδε

Zelfstandig gebruik

• τὴν Δημήτερα τιμῶμεν·            Wij vereren Demeter;
  
• αὕτη γὰρ τὸν σῖτον φύει.          want zij laat het graan groeien.

Hulpboek blz. 99

Maak erga 14, 15, 17. 

Ergon 14

• 1 Net als bij het lidwoord beginnen alle vormen met de letter τ behalve de nom ev m/v en nom mv m/v
  
• 2 Bevat de laatste lettergreep een ο/ω-(twee)klank, dan bevat de eerste lettergreep de tweeklank ού
  
• 3 Bevat de laatste lettergreep een α/η-(twee)klank, dan bevat de eerste lettergreep de tweeklank αύ

Ergon 15

•                                    1                                          2                                                                          3
• ev nom     ἥδε ἡ τέχνη                        οὗτος ὁ πόλεμος                                      τὸ πρᾶγμα ἐκεῖνο
• gen            τῆσδε τῆς τέχνης             τούτου τοῦ πολέμου                               τοῦ πράγματος ἐκείνου
• dat              τῇδε τῇ τέχνῃ                   τούτῳ τῷ πολέμῳ                                    τῷ πράγματι ἐκείνῳ
• acc             τήνδε τὴν τέχνην             τοῦτον τὸν πόλεμον                                τὸ πρᾶγμα ἐκεῖνο
• mv nom    αἵδε αἱ τέχναι                    οὗτοι οἱ πόλεμοι                                      τὰ πράγματα ἐκεῖνα
• gen             τῶνδε τῶν τεχνῶν           τούτων τῶν πολέμων                             τῶν πραγμάτων ἐκείνων
• dat              ταῖσδε ταῖς τέχναις         τούτοις τοῖς πολέμοις                            τοῖς πράγμασι(ν) ἐκείνοις
• acc              τάσδε τὰς τέχνας            τούτους τοὺς πολέμους                         τὰ πράγματα ἐκεῖνα

Ergon 17

• Bijvoorbeeld: 
• Uit de tekst blijkt dat de ik-persoon met zijn/haar vader naar het huis ging en dat daar de moeder en de zus van de ik-persoon waren. De ik-persoon zag zijn/haar broer niet.  
• Als hij/zij moeder vraagt of ze het eten klaar heeft, zegt de ik-persoon ‘wij, hij hier (ὅδε) en ik zijn er, en zij en jij ook’. 
• Die ὅδε moet wel de vader zijn. 
• αὕτη moet dan wel die zus zijn en de moeder wordt aangesproken met jij (σὺ). 
• De ἐκεῖνον is dan de broer die de ik-persoon niet zag.

Aan het werk.

• Herhaal de grammatica t/m 22
• Leer de woordjes t/m 22
• Lees Tekstboek blz. 91 
  
• Maak Hulpboek blz. 12-13 opdr. 17 en 19.
  
  

Dit is ook huiswerk.