Les 16

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

WATER

Programma

Binnenkomst + absentie (5 min)

De ik zit en begin meteen vraag (3 min)

Leerdoelen (2 min)

Aan het werk: werkblad voor- en nadelen stuwdammen (10 min)

Uitleg: verzilting (10 min)

Aan het werk (5 min)

Uitleg 'Vervuiling van water' (5 min)

Aan het werk (10 min)

Afsluiting (10 min)

De ik zit en begin meteen - vraag

Noteer op je wisbordje:

1. Zoveel mogelijk voordelen van stuwdammen.

2. Zoveel mogelijk nadelen van stuwdammen.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. tenminste 2 voordelen en tenminste 2 nadelen noemen van stuwdammen;

2. uitleggen wat verzilting is en door welke vorm van irrigatie verzilting veroorzaakt wordt;

3. een oplossing bedenken om verzilting tegen te gaan;

4. 3 verschillende vormen van watervervuiling noemen, uitleggen hoe deze veroorzaakt worden en wat de gevolgen zijn.

Aan het werk- minder hulp

Wat: 

-Werkblad: voor- en nadelen stuwdammen, versie A

Hoe: in tweetallen

Hulp: de tekst + elkaar

Tijd: 10 minuten

Klaar: maak de volgende vragen ->

Paragraaf 3.11 vraag 1 + 2

Paragraaf 3.9 vraag 1 + 2 + 3

Aan het werk- meer hulp

Wat: 

-Werkblad: voor- en nadelen stuwdammen, versie B

Hoe: in het groepje van 4

Hulp: de tekst + elkaar + een kaart + docent

Tijd: 10 minuten

Klaar: maak de volgende vragen -> 

Paragraaf 3.9 vraag 1 + 2 + 3

Waterproblemen: stuwdammen

Stuwdammen hebben voor- en nadelen ->

Voordelen:

- De stuwdam levert elektriciteit op

- De waterstand kan geregeld worden (-> dus minder kans op overstromingen + betere bevaarbaarheid voor schepen)

- Het stuwmeer bevat veel water voor drinkwater, industrie en landbouw (irrigatiewater)

Nadelen:

- Mensen moeten (gedwongen) verhuizen voor de aanleg van het meer en de dam

- Geen overstromingen betekent ook dat er geen vruchtbaar slib meer wordt afgezet

- Het water van het stuwmeer verdampt in warme perioden gemakkelijk

- Door een lagere stroomsnelheid van het water in de rivier blijft vervuiling achter  

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. tenminste 2 voordelen en tenminste 2 nadelen noemen van stuwdammen;

2. uitleggen wat verzilting is en door welke vorm van irrigatie verzilting veroorzaakt wordt;

3. een oplossing bedenken om verzilting tegen te gaan;

4. 3 verschillende vormen van watervervuiling noemen, uitleggen hoe deze veroorzaakt worden en wat de gevolgen zijn.

Waterproblemen: verzilting

Zilt = zout

Verzilting = toename van de hoeveelheid zout

Landbouwgewassen kunnen niet goed tegen zout. Een toename van de hoeveelheid zout is dus een probleem.

In de grond zitten allemaal stoffen. Bijvoorbeeld ijzer, magnesium, calcium en ... zout.

Door te snel en te veel irrigeren komen deze stoffen met het grondwater mee omhoog.

Dat is voor de landbouw dus een probleem omdat gewassen niet tegen zout kunnen.

Oplossing: langzamer en minder irrigeren. Bijvoorbeeld door het toepassen van druppelirrigatie.

Het grondwater stijgt dan veel langzamer en neemt de zouten niet mee omhoog. 

Hoge verdamping en

lage grondwaterstand

-> boeren gaan irrigeren

Er wordt snel veel water toegevoegd met geulirrigatie.

De landbouwopbrengst stijgt.

Maar het grondwater stijgt door de geulirrgatie ook snel en neemt zout mee. De opbrengst van de landbouw neemt snel af.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. tenminste 2 voordelen en tenminste 2 nadelen noemen van stuwdammen;

2. uitleggen wat verzilting is en door welke vorm van irrigatie verzilting veroorzaakt wordt;

3. een oplossing bedenken om verzilting tegen te gaan;

4. 3 verschillende vormen van watervervuiling noemen, uitleggen hoe deze veroorzaakt worden en wat de gevolgen zijn.

Op vakantie in de jungle van Colombia

De foto is gemaakt van een informatiebordje in de jungle van Colombia.

Beschrijf op je wisbordje het probleem dat op

dit informatiebordje wordt beschreven.

Bespreek je antwoord in je groep.

Waterproblemen: vervuiling

Er zijn drie manieren waarop het water wordt vervuild:

1. Organische vervuiling = vervuiling afkomstig van levende organismen (bijv. poep van mensen en dieren). Als er niet te veel organische vervuiling in het water terecht komt, kan het water dit zelf schoonmaken. Dit heet 'het zelfreinigend vermogen van water'.

2. Chemische vervuiling = vervuiling met stoffen die niet in de natuur voorkomen maar door fabrieken en de landbouw in het water terecht komen. Het water kan dit niet zelf schoonmaken. Het water zal gezuiverd moeten worden.

3. Thermische vervuiling = 'vervuiling' door het lozen van warm water door fabrieken (=het koelwater). Het warme water bevat te weinig zuurstof waardoor dieren en planten in het water dood gaan.

Aan het werk

Wat: 

Maken paragraaf 3.9 vraag 1 + 2 + 3

Maken paragraaf 3.3 vraag 6

Examenvraag 23 op bladzijde 121

Hoe: in tweetallen

Hulp: de tekst + elkaar + docent

Tijd: 10 minuten

Klaar: maak de volgende vragen ->

Paragraaf 3.11 vraag 3 + 4

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. tenminste 2 voordelen en tenminste 2 nadelen noemen van stuwdammen;

2. uitleggen wat verzilting is en door welke vorm van irrigatie verzilting veroorzaakt wordt;

3. een oplossing bedenken om verzilting tegen te gaan;

4. 3 verschillende vormen van watervervuiling noemen, uitleggen hoe deze veroorzaakt worden en wat de gevolgen zijn.

Afronding

Wat heb je geleerd?

Hoe heb je meegedaan?

Huiswerk

Wat moeten we nu echt weten?

Noteer op je wisbordje:

1. Twee voordelen van een stuwdam

2. Twee nadelen van een stuwdam

3. Leg uit wat verzilting is en hoe dit ontstaat.

4. Noem een oplossing om verzilting tegen te gaan.

5. Noem drie vormen van watervervuiling.

6. Omcirkel de vorm van watervervuiling die het minst schadelijk is.

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Maken paragraaf 3.9 vraag 1 + 2 + 3

Maken paragraaf 3.3 vraag 6

Examenvraag 23 op bladzijde 121

Maken paragraaf 3.11 vraag 3 + 4

Aan het werk

Wat: 

Maken paragraaf 3.9 vraag 1 + 2 + 3

Hoe: in tweetallen

Hulp: de tekst + elkaar + docent

Tijd: 5 minuten

Klaar: maak de volgende vragen ->

Paragraaf 3.3 vraag 6