T5B1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Thema 5 Erfelijkheid en evolutie

B1 - Fenotype en genotype

Doel van de les

Aan het einde van de les: 

• Kan je benoemen dat alle cellen van je lichaam dezelfde erfelijke informatie bevatten.
  
• Kan je omschrijven wat het genotype en het fenotype zijn.

Voorkennis 

erfelijke informatie voor alle eigenschappen van het organisme. 

Kan niet worden veranderd. Dit erf je over van je ouders! 

het uiterlijk van een organisme. 

Fenotype = genotype + invloeden vanuit het mileu: 

• in de zon zitten
• haar verven
• tattoo
• littekens

Genotype

Fenotype

Van klein naar groot:

1. DNA-Chromosomen-Celkern-Cel
2. Celkern-DNA-Chromosomen-Cel
3. Chromosomen-Celkern-Cel-DNA
4. Cel-Chromosomen-Celkern-DNA

Hoeveel chromosomen heeft de mens?

1. 46 paren dus 92 in totaal
2. 23 chromosomen, 46 paren
3. 23 paren dus 46 in totaal
4. 44 paren, 22 chromosomen

Genotype

1. Is hoe je eruit ziet
2. Zijn de erfelijke eigenschappen
3. Zit in je hersenen
4. Wordt bepaald door wat je eet

genotype kan veranderen

1. waar
2. niet waar

Fenotype

Genotype

Hoe ontstaat het fenotype?

1. Door je DNA
2. Door wat je eet
3. Door invloeden uit de omgeving
4. Door het DNA en de invloeden uit de omgeving

Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. genotype wel fenotype niet
2. genotype niet fenotype wel
3. genotype niet fenotype niet
4. genotype wel fenotype wel

Is het fenotype gelijk gebleven?
Is het genotype gelijk gebleven?

1. 1. Nee 2. Ja
2. 1. Ja 2. Nee
3. 1. Nee 2. Nee
4. 1. Ja 2. Ja

Fenotype/genotype

Chromosomen en DNA

In elke celkern van je lichaam zitten 46 chromosomen
Daarin zit de informatie van al je erfelijke eigenschappen 

DNA: zit in de chromosomen

Mens: 23 chromosoomparen = 46 chromosomen

Geslachtscel en Lichaamscel

• Je kan het verschil noemen tussen een lichaamscel en een geslachtscel 

Opdrachten

Maken 5.1 opdracht 1 t/m 9

Aan de slag! 

Wat ga je doen:

Lezen: basisstof 1 Genotype en fenotype (blz 8t/m 15)

Maken: opdracht 1 t/m 10

Aangeboren blindheid

1. genotype
2. fenotype

Verandert je genotype als je ouder wordt? En je fenotype?

1. Genotype wel / fenotype wel
2. Genotype wel / fenotype niet
3. Genotype niet / fenotype wel
4. Genotype niet / fenotype niet

Rood geverfd haar

1. genotype
2. fenotype

Hij heeft kort haar

1. genotype
2. fenotype

Wat verandert hier bij deze persoon?

1. Fenotype
2. Genotype
3. Fenotype en Genotype
4. Fenotype en Genotype blijven gelijk

Wat kan er wel en wat niet veranderen?

1. wel: genotype niet: fenotype
2. wel: fenotype wel: genotype
3. wel: fenotype niet: genotype
4. niet: fenotype niet: genotype

Mathilde laat een permanent (krulhaar) zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. Genotype verandert wel fenotype verandert niet
2. genotype niet fenotype wel.
3. genotype en fenotype veranderen niet
4. genotype en fenotype veranderen wel

Het genotype kun je aanpassen

1. Waar
2. Niet waar