H6.1 + 6.2 Alkanen en alkenen + karakteristieke groepen

H6.1
1 / 28
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 28 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

H6.1

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Leerdoelen deze les
Je kunt nu:
  • Uitleggen wat koolwaterstoffen zijn.
  • Duidelijk maken wat isomeren zijn.
  • Uit de structuurformule de systematische naam van een onvertakt alkaan en een onvertakt alkeen met maximaal 6 C-atomen afleiden.
  • Uit de systematische naam de structuurformule van een onvertakt alkaan en een onvertakt alkeen met maximaal 6 C-atomen afleiden.

Slide 3 - Slide

Stil lezen

10 Min Stil lezen H6.1 en/of opdrachten maken

Maken 
Les 1 §6.1: 3, 4, 8 of 9, 11, 12, 16
Les 2 §6.2: 19, 20 of 21, 23, 26 of 27, 28, 31 of 32
Les 3: Beg.les opdracht 5 + 6 + 7 + 8


timer
10:00

Slide 4 - Slide

Instructie

We gaan samen kijken naar:
  • Koolwaterstoffen
  • vertakte - onvertakte en verzadigde - onverzadigde koolwaterstoffen.
  • naamgeving alkanen - alkenen
Zelf:

Zelf doen:
  • VEEL oefenen!

Slide 5 - Slide

Alkanen

CnH2n+2
C4H10 

Teken alle isomeren die voldoen aan C4H10

Isomeren
Isomeren zijn moleculen met dezelfde molecuulformule, maar een andere structuurformule. 

Slide 6 - Slide

Systematisch naamgeving alkanen
Kijk eens naar onderstaand plaatje en neem dit plaatje over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:

Slide 7 - Slide

  1. Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
  2. Stamnaam = naam onvertakte alkaan =>
    Zie BINAS Tabel 66D
  3. Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten. 
  4. Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom waaraan deze vastzit
  5. Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie BINAS Tabel 66C
1.
3.
Zijgroepen
4.
5.
Hier komt methyl maar één keer voor, het voorvoegsel mag je hier dan ook weglaten.

Slide 8 - Slide

6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl- 
7. Getallen worden gescheiden door een ,
Een getal en een letter worden gescheiden door een - 
7.
De naam van het molecuul is dus:
2-methylbutaan

Slide 9 - Slide

Alkenen

CnH2n 
C4H8

Teken alle isomeren die voldoen aan C4H8

Slide 10 - Slide

Systematisch naamgeving alkenen
Kijk eens naar onderstaande molecuulformule en neem deze over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:

Slide 11 - Slide

  1. Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
  2. Stamnaam = naam onvertakte alkaan =>
    Zie BINAS Tabel 66D LET OP! De uitgang van de naam is nu niet -aan, maar -een
  3. Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten. 
  4. Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom
    waaraan deze vastzit
  5. Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie BINAS Tabel 66C 
1.
3.
Zijgroepen
4.
5.
Hier komt methyl twee keer voor namelijk op het tweede en derde C-atoom => 2,3-dimethyl 
2.
4 C-atomen, dus but... (zie BINAS Tabel 66D), maar er zit ook een dubbele binding op het eerste C-atoom => but-1-een

Slide 12 - Slide

6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl- 
7. Getallen worden gescheiden door een ,
Een getal en een letter worden gescheiden door een - 
7.
De naam van het molecuul is dus:
2,3-dimethylbut-1-een
6.
Hier zijn er behalve methyl geen andere functionele groepen aanwezig.

Slide 13 - Slide

HUISWERK
Leren begrippen H6.1


Maken 
Les 1 §6.1: 3, 4, 8 of 9, 11, 12, 16
Les 2 §6.2: 19, 20 of 21, 23, 26 of 27, 28, 31 of 32
Les 3: Beg.les opdracht 5 + 6 + 7 + 8


Slide 14 - Slide

H6.2 Karakteristieke groepen
Halogeenalkanen
Alkanolen
Alkaanzuren
Alkaanaminen

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Leerdoelen deze les: Je kunt nu
Je kunt nu:
  • Uitleggen wat karakteristieke groepen zijn en er een aantal noemen.
  • Duidelijk maken wat halogeenalkanen, alkaanzuren, alkanolen en alkaanaminen zijn.
  • Uitgaande van de structuurformule de systematische naam afleiden van een onvertakt halogeenalkaan, alkaanzuur, alkanol en alkaanamine.
  • Uitgaande van de naam de structuurformule afleiden van een onvertakt halogeenalkaan, alkaanzuur, alkanol en alkaanamine.

Slide 17 - Slide

Stil lezen

10 Min Stil lezen H6.2 en/of opdrachten maken

Maken 
Les 1 §6.1: 3, 4, 8 of 9, 11, 12, 16
Les 2 §6.2: 19, 20 of 21, 23, 26 of 27, 28, 31 of 32
Les 3: Beg.les opdracht 5 + 6 + 7 + 8


timer
10:00

Slide 18 - Slide

Instructie

We gaan samen kijken naar:
  • De karakteristieke groepen 
  • Naamgeving van alkanen en alkenen met karakteristieke groepen.
Zelf:

Zelf doen:
  • VEEL oefenen!

Slide 19 - Slide

Halogeenalkanen
Bij een HALOGEENALKAAN is een waterstofatoom vervangen door een halogeen atoom (fluor, chloor, broom, jood). 

Hiernaast zie je: 1-chloorbutaan en 2-chloorbutaan (dit zijn isomeren met molecuulformule C4H9Cl)

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Een Alcohol is een molecuul met een -O-H groep
Een -OH groep heet een hydroxyl groep

Een alkanol is een alkaan waarbij één H atoom vervangen is door een -OH groep

Slide 22 - Slide

NAAMGEVING:
De naam van een alkanol krijg je door achter de stamnaam het achtervoegsel -ol te zetten

methanol
 


ethanol

Slide 23 - Slide

Bij propaan kan de hydroxylgroep aan het eerste of het tweede C-atoom zitten. Dit geef je aan met een nummer:


propaan-1-ol
 


propaan-2-ol

Slide 24 - Slide

Alkaanzuren
  1. Langste keten?
  2. achtervoegsel: zuur
ethaanzuur

Slide 25 - Slide

Alkaanaminen
  1. Langste keten
  2. Karakteristieke groep 
  3. Op welke plek zit de karakteristieke groep?
butaan-2-amine

Slide 26 - Slide

Systematische Naamgeving
Wanneer je op het plaatje hiernaast klikt wordt deze vergroot.

Slide 27 - Slide

HUISWERK
Leren begrippen H6.2


Maken 
Les 1 §6.1: 3, 4, 8 of 9, 11, 12, 16
Les 2 §6.2: 19, 20 of 21, 23, 26 of 27, 28, 31 of 32
Les 3: Beg.les opdracht 5 + 6 + 7 + 8


Slide 28 - Slide