Kunst en het gevoel

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Kunst en het gevoel

Expressionisme

El Greco - View of Toledo 

Is dit landschap en de lucht realistisch weergegeven? 

Of geïdealiseerd, zoals in de stijl de romantiek? 

Expressionisme

Edvard Munch schilderde al heel vroeg in de expressionistische stijl. Hij schilderde beelden die emoties weergaven. Hij wilde dus een dieper gevoel uitdrukken. Daarom koos hij ervoor om niet precies te schilderen wat je kunt zien, maar om het beeld te vervormen of door andere kleuren te gebruiken. Dit is een manier voor hem geweest om de gevoelens uit te drukken. 

De schreeuw

Op een avond wandelde Munch met vrienden terug naar de stad Oslo. Ze bleven staan op een brug. Terwijl zijn vrienden doorliepen bleef Munch staan, aangegrepen door het landschap en de lucht met de ondergaande zon. Hij hoorde en voelde het landschap rondom hem schreeuwen. Hij kreeg een onmachtig en depressief gevoel. Deze gebeurtenis maakte zo veel indruk op hem dat hij deze gebeurtenis later meerdere malen vastlegde op doek.

Die Brücke

In Dresden in 1905 vormden een aantal kunstenaars een groep en zij noemden zichzelf 'Die Brücke' 

Zij stelden zichzelf als doel om kunst te maken die loskwam van de academische regels en ze hadden de natuur als inspiratiebron. Primitieve kunst was ook een inspiratiebron. 
Een deel van de kunstenaars waren ook autodidact, ze hadden niet aan de kunstacademie gestudeerd. 

Waaraan herken je de moderne kunst?  Het is grof geschilderd, met minder aandacht voor detail. Vormen mochten gedeformeerd zijn.  De kunstenaars probeerden heel  puur, direct hun gevoel en idee vorm te geven. 

Omdat ze puur wilden werken en niet wilden werken volgens de regels van de kunstacademie, keken ze naar voorbeelden van primitieve kunst. De volkeren die dichtbij de natuur leefden en niet belemmerd werden door 'hoe het hoort volgens de elite en de hoogopgeleide kunstenaar'. 

Kenmerken expressionisme

Voorstelling: Thema's die met het gevoel te maken hebben. Innerlijke beleving van de werkelijkheid. (Titels zoals: Melancholie. Of De Schreeuw) 

Vormgeving: Vervorming van de werkelijkheid (abstrahering genoemd) Kleurengebruik niet realistisch maar als uitdrukking van het gevoel. Ruimte: Dieptewerking hoeft ook niet waarheidsgetrouw te zijn. Dus het lijnperspectief wordt weer weggelaten. Achtergronden kunnen een plat vlak zijn of een motief hebben of vervormd zijn. Techniek: Soms wordt er met grove penseelstreken gewerkt om de emotie letterlijk in de verf te laten bewegen. 

Expressionistische dans 

Expressionisme in de dans

Isodora Duncan

Een van de grondleggers van moderne dans, met uitdrukking van expressie en gevoel. Al sinds ze een klein meisje was, wees ze het klassieke ballet af. Ze was een vrijgevochten persoon zowel in haar kunst als privé. Ze was bijvoorbeeld ook openlijk biseksueel. En had twee kinderen buiten haar huwelijken om. Ook was ze politiek gezien links: ze was voorstander van het socialisme. 

Vernieuwende dans

Duncan liet de academische regels los. Ze raakte o.a. geïnspireerd door Griekse volksdans. 

Ze gebruikte simpele en natuurlijke bewegingselementen, zoals lopen en opspringende bewegingen. Ook het armgebruik was vloeiend en natuurlijk. De torso kon tijdens het dansen vol overgave achterover hellen of juist voorover gebogen zijn bij opspringende passen. Heel kenmerkend was ook het dansen op blote voeten, hetgeen in die tijd een ongewoon verschijnsel was. Ze droeg ook geen korset!

Zo zag het romantische ballet in de 19e eeuw eruit. 

Het waren verhalende balletten. Sprookjes, mythen. Ondersteund door een live groot symfonieorkest die het verhaal ondersteunde. 

Kenmerken van romantisch ballet in de 19e eeuw

Verhalend ballet. Dans met vaste voetposities en bewegingen. De dansers droegen herkenbare kostuums. De dansers moesten licht lijken, als een veertje. Welke kleding hielp bij dit effect? 

Voorstellingen gingen over sprookjes, historische verhalen, mythen, sagen etc. 

Vormgeving: Herkenbare kostuums, levensgrote decors die de achtergronden realistisch weergeven. Met dieptewerking. 

HW:

Maak van Kunst en het gevoel

Blok 4: picasso.