2.4 De economische wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.4 De economische wereldcrisis

In 1929 stortte de Amerikaanse economie plotseling volledig in. Bedrijven konden hun spullen niet meer kwijt en miljoenen mensen werden werkloos. Velen moesten hun huis verlaten en konden alleen nog maar terecht in een simpele hut aan de rand van de stad. De ellende was onvoorstelbaar. Het zou meer dan tien jaar duren voordat de Amerikaanse economie helemaal was opgekrabbeld en deze Hoovervilles langzaam verdwenen.

Hoe kon de Amerikaanse economie zo snel instorten? En welke gevolgen had deze gebeurtenis voor de Verenigde Staten en de rest van de wereld?

Kapitalistische economie VS

•  Mensen kunnen een aandeel in een bedrijf kopen. 
• Voor een deel eigenaar -> meedelen in de winst 
• Als een bedrijf het goed doet, stijgt de waarde van een aandeel.
• Op de aandelenbeurs kan iemand zijn aandeel dan met winst verkopen.

Wat ging er aan vooraf?

- VS verdient veel geld in WO I door vrijemarkteconomie

- Consumptiemaatschappij, 'American dream' 

- VS leent geld aan Europa (Duitsland)

1920-> vertrouwen in de economie 

En dan wordt het 'zwarte donderdag...' -> weg vertrouwen -> 2 oorzaken:

Amerikaanse boeren leende veel geld -> Uitbreiding -> Te veel voedsel -> Prijsdaling 

• Niet alleen boeren raakten in de problemen, maar ook de banken die het geld hadden uitgeleend.

Veel Amerikanen hadden dure goederen gekocht-> Lening Consumenten -> Meer schuld

De grens leek nu bereikt: mensen werden voorzichtiger met geld uitgeven en de verkopen zakten in.

Paniek

Beurskrach
1929

24 oktober 1929:
Black Thursday 

De beurs stort in. 

Grote plotselinge daling van de aandelenkoersen.

Wereldcrisis

Waar haalt de VS als eerste zijn geld weer terug?

Europa en vooral Duitsland!

De rest van Europa ook in crisis

Hoe ontstond de crisis?

1.  Aandelenmarkt stort in 

2. Mensen kunnen schulden niet meer betalen

3. Banken gaan failliet

4. Mensen kunnen geen spullen meer kopen

5. Bedrijven blijven zitten met spullen en gaan failliet

6. Mensen raken werkeloos

Beurskrach-> Economische crisis;

• Een periode waarin het slecht gaat met de economie en waarin sprake is van grote werkloosheid.

• Duizenden bedrijven gingen failliet en miljoenen Amerikanen raakten werkloos. 

Aan de slag

• §2.4 A: Opdracht 2 t/m 4 -> laptop of boek
• Klaar? 
• Beantwoord leerdoel A (= Samenvatten)

Log in bij Lessonup -> Eigen naam (smiley/teken mag)

Beurskrach ??

Beurskrach -> 'stockmarket'

• Zwarte Donderdag 24 oktober 1929: beurskrach
• Verkoop aandelen → Koersen dalen (Paniek) → Meer verkoop 
• Bedrijven en banken gaan failliet: grote werkloosheid
• Schulden aandelen kunnen niet worden afbetaald
• Banken failliet
• Daling van de handel zorgt voor een economische wereldcrisis.

Armoede en ellende -> Hoovervilles

Wereldwijde crisis 

Wereldhandel verbonden -> Europese bedrijven lijden

VS verhoogt importbelasting (protectionisme) doel -> Producten uit eigen land halen -> Inzakkende handel minder 

Andere landen reageren met dezelfde maatregelen -> Wereldhandel stort in.

Economische politiek die de nationale economie wil beschermen tegen concurrentie vanuit andere landen, bijvoorbeeld door middel van hoge importbelastingen.

Wereldwijde crisis

Duitsland 

• Inflatie 1923 
• Geleende geld moest terug 
• 1/3 was werkloos 
• 1932 -> 1/3 werkeloos 

Nederland 

• Bezuinigingen 
• Uitkeringen werklozen -> tegenprestatie (kanalen/bossen)

'New Deal' -> geeft hoop? 

• Eerst: vrijemarkteconomie dus niet ingrijpen
• Problemen lossen NIET vanzelf op
• 25 % werkeloos 
• In 1933-1945: Franklin Delano Roosevelt gekozen als president van de Verenigde Staten.
• Hij komt met het programma New Deal. 

'New Deal' -> geeft hoop? 

• Subsidies banken -> Niet failliet (strenge regels)
• Subsidie landbouw om minder te produceren -> voedsel prijzen stijgen en boeren normaal loon.
• Beter betalen arbeiders
• Werkgelegenheidsprojecten -> Bruggen, vliegvelden, scholen en ziekenhuizen, kunstenaars projecten. 
• Enigszins herstel, werkloosheid bleef hoog tot na 1940.

Republikeinen

• Conservatief
• Weinig ingrijpen in de overheid
• Weinig belasting
• Traditionele normen en waarden

Democraten

• Progressief
• Overheid moet enigszins   ingrijpen 
• Belasting naar ratio van   inkomen

Franklink Delano Roosevelt ?

1. Republikein
2. Democraat

Herbert Hoover?

1. Republikein
2. Democraat

Donald Trump

1. Republikein
2. Democraat

Reeks van maatregelen waarmee de Amerikaanse president Franklin Roosevelt de economische crisis in zijn land wilde oplossen.

1. New York
2. New Deal
3. Beurskrach
4. Hoovervilles

Economische politiek die de nationale economie wil beschermen tegen concurrentie vanuit andere landen, bijvoorbeeld door middel van hoge importbelastingen.

1. New Deal
2. Beurskrach
3. Protectionisme
4. Economische crisis

Een grote en plotselinge daling van de aandelenkoersen.

1. Protectionisme
2. New Deal
3. Beurskrach
4. Economische crises

Wanneer was de Beurskrach?

1. 1923
2. 1933
3. 1929
4. 1932

Aan de slag

• §2.4 A: Opdracht 5 t/m 12 -> laptop of boek

Klaar? 

• Beantwoord leerdoelen (= Samenvatten)