Congruentie - bijvoeglijk naamwoorden

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Congruentie - bijvoeglijk naamwoorden

Zelfstandig naamwoorden

Groep 1, 2 en 3

Hoe zit het ook alweer?

Groep 1 - vrouwelijk - a

femina

feminae

feminae

feminae

feminam

femina

feminarum

feminis

feminas

feminis

Groep 2a en 2b - man. en onz.

Schrijf het rijtje op van servus.
Noteer steeds het hele woord.
(servus servi ....)

Schrijf nu het rijtje op van donum.
Noteer de hele woorden.

Groep 3 - man./vrouw./onz.

Welke vorm is 'regem'?

1. nom mv m
2. acc ev m
3. gen ev m
4. dat mv m

In welke naamval staat 'nomini'?

1. nom
2. gen
3. dat
4. abl

Noteer de goede vorm:
dativus meervoud van 'rex'

Noteer de goede vorm:
genitivus meervoud van 'nomen'

Noteer de goede vorm:
accusativus enkelvoud van 'nomen'

Noteer de goede vorm:
ablativus enkelvoud van 'rex'

Nog één keer de rijtjes

1-v

2a-m

2b-o

3-m/v

3-o

Wat gaan we hier nu mee doen?

Congrueren!

Wat is congruentie?

Wanneer twee woorden met elkaar congrueren, betekent het dat ze bij elkaar horen (bijvoorbeeld een bijvoeglijk nw. met een zelfstandig nw.). 

Ze moeten daarvoor drie dingen gemeen hebben:

naamval, getal en geslacht

Bijvoeglijk naamwoorden

Bijvoeglijk naamwoorden vertellen iets over een zelfstandig naamwoord. Ze horen bij elkaar.

VB: de hoge toren, het blauwe boek, de grote tafel

Bijv.nw. groep 1 en 2 in het Latijn

Puella  carmen canit. - Het meisje zingt een lied.

Ik wil iets meer vertellen over het meisje. Ze is lang. 

Latijn: lang = longus, longa, longum

Ik wil duidelijk maken dat het woordje 'lang' bij dat meisje hoort. Ik laat ze congrueren.

Puella longa carmen canit. - Het lange meisje zingt een lied. 

Puella carmen canit. - Het meisje zingt een lied.

Ik wil iets meer vertellen over het meisje. Ze is lang.

Latijn: lang = longus, longa, longum

Ik wil duidelijk maken dat het woordje 'lang' bij dat meisje hoort. 

Ik laat ze congrueren.

Puella longa carmen canit. - Het lange meisje zingt een lied.

puella = nom v ev

longa = nom v ev

Als een lange slaaf een lied zingt, verandert de vorm natuurlijk.

Puella longa carmen canit.

puella = nom v ev

longa = nom v ev

Servus longus carmen canit.

servus = nom m ev

longus = nom m ev

Ik kan ook zeggen dat het meisje een lang lied zingt.
Lied = carmen = onzijdig ev acc.
Welke vorm van longus hoort bij carmen?

Puella longa carmen canit. - Een lang meisje zingt een lied.

Servus longus carmen canit. - Een lange slaaf zingt een lied.

Puella carmen longum canit. - Een meisje zingt een lang lied.

Als woorden bij elkaar horen congrueren ze met elkaar.

Ze hebben dezelfde naamval, getal en geslacht.

Je ziet dat ze niet altijd met elkaar rijmen! 

Let op!

Woordvolgorde in het Latijn maakt niet uit. 

Deze zinnen betekenen allemaal hetzelfde:

Puella carmen longa canit.

Longa puella carmen canit.

Canit longa carmen puella.

Longa carmen canit puella.

etcetera...