2.1 Jouw inkomsten en uitgaven

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Vandaag

1.  Start Hoofdstuk 2

2. Uitleg  

3. Maken opdrachten

4. Les afsluiting 

Lesdoelen

Na deze les kan je:

uitleggen welke soorten inkomen je kunt hebben

welke groepen van uitgaven er zijn

uitleggen hoe je bedragen omrekent van week naar maand en omgekeerd

uitleggen hoe je een begroting van inkomsten en uitgaven maakt

Soorten inkomens

Er zijn verschillende inkomensvormen:

• inkomen uit arbeid: 

           - loon (salaris), vakantiegeld

           - winst uit eigen zaak

• inkomen uit bezit:

           - rente van een spaarrekening

           - huur (als je een woning verhuurt)

• overdrachtsinkomen (inkomen uit overdracht):

           - zakgeld en kleedgeld

           - zorgtoeslag en huurtoeslag

           - uitkering

Soorten inkomsten

Soorten inkomsten:  

Loon of salaris

Winst

Uitkering

Zakgeld

Soorten uitgaven

• Vaste lasten
• huishoudelijke uitgaven
• incidentele uitgaven 

Budget

Het bedrag dat je kunt uitgeven

Om te weten wat je kunt uitgeven en waaraan je het gaat uitgeven, is het handig om een overzicht te maken

Zo'n overzicht maak je meestal per maand.

BEGROTING

Wat is een begroting? 

Waarom een begroting maken?

• Overzicht inkomsten/uitgaven

• Voorkomen van geldproblemen

Begroting 

Inkomsten	Uitgaven
Inkomen uit arbeid (bijv. salaris) Inkomen uit winst Overdrachtsinkomen (bijv. zakgeld of een uitkering)	Huishoudelijke uitgaven (bijv. eten, kapper) Vaste lasten (bijv. huur, abonnementen) Incidentele uitgaven (bijv. vakantie, meubels)

Begroting

Inkomsten	Uitgaven
Loon €500	Boodschappen €450
Winst €300	Netflix €8
Uitkering € 250	Huur €600
Totaal: €1.050	Totaal €1.058

Week naar maand naar jaar

Van week naar maand

Van maand naar jaar

en andersom!

Begroting

• Begroting = overzicht van uitgaven die je nog moet doen en inkomsten die je nog moet krijgen
  

• Budgetteren = het maken van een begroting

Week naar maand

Week naar maand

Week naar maand

Maand naar week

Maand naar week

Maand naar week

Maand naar week

Welke productiefactor?
Besluiten om een
2e restaurant te openen

1. Kapitaal
2. Arbeid
3. Natuur
4. Ondernemerschap

Welke productiefactor?
25 mensen in de bediening

1. Kapitaal
2. Arbeid
3. Natuur
4. Ondernemerschap

Leerdoelen

• Je kunt het onderscheid tussen individuele goederen, collectieve goederen en quasi-collectieve goederen uitleggen.

• Je kunt uitleggen waarom de overheid sommige individuele goederen produceert en levert.

Inkomsten

Btw 

Accijns

Inkomstenbelasting

Erfbelasting

Schenkbelasting

Dividendbelasting

Invoerrechten

Uitgaven

Aanleg snelweg

AOW premie

Ambtenarensalaris

Nieuwe hogeschool

Verhoging zeedijk

Medische zorg

Nieuw politiebureau

Bijstandsuitkering

Aanschaf tanks

3 soorten goederen

Individuele goederen

Dit zijn goederen die je alleen voor jezelf kunt gebruiken en waarvoor je meestal moet betalen. Als jij iets koopt, kan iemand anders het niet meer gebruiken. Voorbeeld: een brood of een telefoon. Je betaalt ervoor, en daarna is het van jou alleen.

Quasi-collectieve goederen

Dit zijn goederen die de overheid levert en waarvoor vaak iedereen betaalt via belasting, maar die eigenlijk ook individueel gebruikt kunnen worden. Ze lijken op collectieve goederen, maar je zou ze ook zelf kunnen kopen. Voorbeeld: onderwijs of een bibliotheek. Iedereen kan ervan gebruikmaken, maar het zou ook individueel kunnen worden aangeboden.

Collectieve goederen

Dit zijn goederen waar iedereen gebruik van kan maken, zonder dat iemand wordt buitengesloten. Je hoeft er meestal niet apart voor te betalen. Voorbeeld: de straatverlichting of het leger. Iedereen profiteert ervan, en het maakt niet uit hoeveel mensen het gebruiken, want het blijft beschikbaar voor iedereen.