Les 2: Blues Introductieles

• Muziek
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Dit kwartaal

• Musicboxen: voortekens, akkoorden, muzikale lagen
• Voor formatieve toets

• Kennis van de oorsprong en kenmerken vd blues
• PO voor cijfer: blues schrijven en spelen

Les vandaag

• Introductie Blues in LessonUp
• Herhalen voortekens

• Introductie bluesschema (spelen)

• Start PO: Eigen blues maken

Blues

Blues

• Eind 19de eeuw in de zuidelijke VS
• Afro-Amerikaanse gemeenschap
• Einde van de slavernij,
  maar blijvende ongelijkheid

• Muziek verlichtte het zware bestaan
• Spirituals, gospel en worksongs

Blues

Treurig ('to feel blue')

Traag, slepend tempo

Thema = Ellende arme zwarte bevolking

Uitzichtloos bestaan, verloren liefde,
onbereikbare zaken in het leven... 

Slavernij Amerika 1619 - 1865

Worksong

Spiritual

Kenmerken liedstijlen

De slaafgemaakten hadden 3 verschillende liedstijlen.

Blues

• Klaagzang
• Langzaam
• Uiten van gevoelens
• meestal solo

Worksong

• Ter ondersteuning 
  van het werk
• Teksten over het werk
• Erg ritmisch

Spiritual

• Godsdienstig
• Koor/voorzanger
• Matig tempo
• Call & Response

Railroad worksong

Sweet Home Chicago

01:06

Welke liedstijl hoor je hier?

1. Blues
2. Worksong
3. Spiritual

Kenmerken bluesmuziek

• Melodie en tekst in coupletten met de vorm AAB.
• Bluesschema: akkoordenschema van 12 maten.
• Kenmerkend voor de blues is het soleren. Zang wordt afgewisseld met instrumentale improvisatie.
• Tempo is langzaam/slepend
• Ritme is vaak in swing (zie uitleg bord)
• Herkenbaar door riffs (korte melodietjes die vaak worden herhaald, bijvoorbeeld op de gitaar)
• Gebruik van blue notes (lager geïntoneerd, glijden naar de juiste toon)  deze noten vaak bereikt met instrumenten die tonen kunnen 'buigen', zoals gitaar, bluesharp en saxofoon. 

Muziekinstrumenten

In het begin vooral (Delta Blues): 

Zang, gitaar (ook slideguitar), mondharmonica

Uitbreiding naar de stad (Cityblues): 

Zang, gitaar, mondharmonica, piano, basgitaar/contrabas, drums, blaasinstrumenten zoals trompet, saxofoon, trombone.

Wanneer is de Blues ontstaan?

1. Begin 19e eeuw
2. Eind 19e eeuw
3. Begin 20e eeuw
4. Eind 20e eeuw

Vanuit welke liederen is de Blues ontstaan?

1. Religieuze liederen
2. Country songs
3. Rocksongs
4. Worksongs

Hoe is de bluesmuziek 'gereisd'?

1. Van Amerika naar Afrika
2. Van Afrika naar Europa
3. Van Afrika naar Azië
4. Van Afrika naar Amerika

Uit hoeveel maten bestaat het bluesschema?
(alleen cijfer antwoorden)

Wat is 'swing'?

Noem (minimaal) 3 instrumenten die vaak worden gebruikt in de blues.

Voortekens

Bij toevallige voortekens (staan voor de noot) geldt de mol of het kruis tot aan de maatstreep

Waarvoor heb je de voortekens nodig?

1. Om een pauze in te lassen
2. Om de noot langer te laten duren
3. De noot wordt halve toon hoger of lager
4. De noot is niet te spelen

Wat is het verschil tussen vaste voortekens en toevallige voortekens?
Er zijn 2 antwoorden goed

1. Vaste voortekens staan alleen vooraan in de notenbalk, toevallige voortekens staan alleen voor de noten
2. Vaste voortekens staan alleen voor de noten, toevallige voortekens staan alleen vooraan in de notenbalk
3. Vaste voortekens gelden voor het hele muziekstuk, toevallige voortekens alleen voor één maat
4. Vaste voortekens gelden voor één maat, toevallige voortekens voor het hele muziekstuk

Welke vaste voortekens
staan hier?

1. bes -as
2. bes-es
3. fis-cis
4. bes-fis

Geef de notennamen van maat 1 (met spaties)

Het bluesschema in C

C:

F:

G:

Met 2 handen spelen

2 handen:

- Links: Grondtoon 

- Rechts: Hele akkoord

C

Bluesschema spelen

Checklist opruimen

• Instrumenten/versterkers uit?
• 
  
• Instrumenten/versterkers terug op juiste plek?
• 
  
• Kabels netjes opgerold en terug in de bak?
• 
  
• Oefenruimte netjes achtergelaten? 

PO 'Eigen blues'

• Groepje van 4 a 5 lln
• 
  
• 2 a 3 coupletten eigen tekst, passend op bluesschema
• 
  
• Zang, akkoorden, bas, ritme 
• 
  
• Presenteren voor de klas

Groepjes maken

• Groepje van 4 a 5 lln
• 
  
• Zang, akkoorden, bas, ritme 
• 
  
• Denk alvast na over voorkeur instrument/partij
• 
  
• Wees sociaal, anders groepjes via magister

Onderwerp kiezen en tekst schrijven

• Ga met de groepje bij elkaar zitten met je laptop
• Open de SpecialBox 'Blues'
• Onderwerp passend bij blues (klaaglijk/ellende bezingen)
•  Tekst schrijven (probeer meteen hoe het klinkt bij de track)
• Let op ritme, met de klemtonen op logische plekken
• Er staan voorbeelden van bluesteksten in de studiewijzer op magister