IPC de wijde wereld Geschiedenis

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 7,8

Wat valt je op aan deze steden?

Deventer

Wat valt je op aan deze 4 steden?

Elburg

Zwolle

Doesburg

Lesdoel:

Ik weet wat de Hanze is en kan hierover vragen beantwoorden

Wat is de Hanze?

Een samenwerkingsverband van kooplieden en vanaf 1356 ook een handelsnetwerk van steden.

In welke Duitse stad wordt in 1356 officiel het handelsverbond opgericht?

1. Munchen
2. Kiel
3. Hamburg
4. Lubeck

        De oprichting van de Hanze

In 1356 wordt de eerste vergadering van de Hanze gehouden in Lübeck. Op dat moment is er ook echt sprake van een verbond. Het Hanzeverbond wordt een machtig netwerk in het gebied dat grenst aan de Noordzee en de Oostzee.

Wat was de naam van het schip dat gebruikt werd in de Hanze-tijd?

1. Zeilboten
2. De Kogge
3. Vinkingsschepen
4. Krabschuiten

Het Koggeschip

Het koggeschip wordt ontwikkeld met het vikingschip als inspiratiebron. Ze worden gebouwd om veel goederen te kunnen vervoeren over de rivier. 

Alle Nederlandse Hanzesteden liggen langs een rivier, wat van belang is voor de schepen die af en aan varen met handelswaar. Aan welke rivier liggen de steden?

1. De Ijsel
2. De Maas
3. De Rijn
4. De Waal

Het samenwerkingsverband De Hanze zorgt ervoor dat de aangesloten steden samen sterker zijn tegen piraten. Ook kunnen ze elkaar helpen bij stormen en schipbreuk. Wat is nog meer een voordeel van deze samenwerking?

1. Ze hoeven geen tol te betalen als ze in elkaars steden komen
2. Ze vervoeren allemaal dezelfde handelswaar
3. Ze maken samen prijsafspraken en gaan zo prijsconcurrentie tegen
4. Ze hebben het alleenrecht op een aantal handelswaren

De voordelen

Doordat de steden prijsafspraken met elkaar maken, versterken ze elkaars positie en gaan ze hun concurrenten te lijf. 

In welk product wordt niet gehandeld door de Hanze?

1. Dierenhuiden
2. Kaneel
3. Wol
4. Gedroogde vis

Producten

De Hanze handelt voornamelijk in zout, granen, vis, hout, bier, dierenhuiden en laken. Kaneel is op dat moment nog niet in Europa en wordt pas ontdekt wanneer de VOC naar de ‘Oost’ gaat varen. 

Met welke voormalige Nederlandse zee staat de IJssel ten tijde van de Hanze in verbinding?

1. De Westzee
2. De Noordzee
3. De Oostzee
4. De Zuiderzee

                                  De Zuiderzee

De Zuiderzee heet tegenwoordig het IJsselmeer. In 1917 is er begonnen met de inpoldering van de Zuiderzee. Hierbij wordt van water land gemaakt en er ontstaat een nieuwe provincie: Flevoland. 

In de stad Deventer staat uit de tijd van de Hanze nog een ‘Waag’. Wat gebeurt hier ten tijde van de Hanze?

1. Er wordt geld gewogen
2. Er worden schepen geveild
3. Het dient als rechtbank
4. Er worden producten uitgestald

               Het wegen van geld

In de Waag wordt geld gewogen. Wie het waagt om de boel op te lichten, wordt zwaar bestraft. Valsemunters worden levend in een ketel met olie gekookt. Deze ketel hangt nu aan de buitenkant van het gebouw. 

Welke twee Nederlandse steden vormen vandaag de dag het centrum van de Nederlandse handel?

1. Rotterdam en Den Helder
2. Rotterdam en Eindhoven
3. Amsterdam en Den Helder
4. Rotterdam en Amsterdam

                            Haven Rotterdam

De Haven van Rotterdam is tegenwoordig zelfs de grootste haven van Europa en één van de grootste havens ter wereld. 

Waarom stopte de Hanze in de loop van de 16e eeuw?

1. Ze werden overvallen door piraten
2. Het water werd steeds ondieper door het verzanden van de Ijsel
3. Ze hadden een andere manier gevonden om te handelen
4. Ze kregen ruzie met elkaar

Einde van de Hanze

De macht van de Hanze neemt af. Amsterdam, in het westen van het land, wordt steeds belangrijker. 

Omdat de Ijsel verzand, dat betekent dat he water ondieper wordt, kunnen er geen schepen meer varen. Zonder schepen, geen handel en zonder handel, geen geld. 

Dit betekent het einde van de Hanze. Het verbond verbreekt langzaam.