ARCHITECTUUR

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Architectuur

- Welkom 

- Boek op tafel 

- Schrift of blaadje zodat je met de opdrachten mee kan doen

Wat gaan we doen? 

• Uitleg architectuur
• Oefenen met vragen over architctuur

Doel: Gerichter leren kijken naar architectuur zodat je deze kennis in de praktische opdracht kan verwerken. 

Inleiding 

Vraag 1: Wat voor soort gebouwen spreken jou aan? Pak je boek en blader vanaf blz. 102 erdoorheen. Houd je meer van oude historische gebouwen of hou je juist meer van nieuwbouw? 

Bespreek dit kort met je buurman/buurvrouw. 

Architectuur

"Architectuur is de kunst van het ontwerpen van de gebouwde omgeving: gebouwen, interieurs, landschappen en steden."

Vitruvius: Architectuur kent drie principes: schoonheid, stevigheid en bruikbaarheid. 

Architectuur

Is architectuur kunst?

Architectuur

Belangrijke stromingen laatste 100 jaar:

- Modernisme

- Structuralisme

- Postmodernisme

- Neotraditionalisme

- Supermodernisme

Modernisme

- Vanaf 1920 > industrialisatie

- Functioneel

- Form follows function

- Geen decoraties

- Moderne materialen

- Villa Savoye / Le Corbusier

Structuralisme

- Reactie op modernisme

- Kleinschalig

- Menselijke maat

- Kleine eenheden

- Geometrische vormen

- De Kasbah / Piet Blom

- Kubuswoningen Rotterdam 

Postmodernisme

- Reactie op modernisme

- Uitbundige kleuren

- Vrije vormen / speels

- Vormen uit verleden

- Piazza d'Italia / Charles Moore

- Groninger museum 

Neotraditionalisme

- Eind 20e eeuw

- Reactie op modernisme

- Retro-architectuur 

- Kleinschalig (dorps)

- "Traditioneel Hollands"

- De Compagnie / Rotterdam

Supermodernisme

- Vanaf 2000
- Strak en industrieel

- Digitaal ontworpen:
   opvallende vormen

- Statement

- CCTV / Rem Koolhaas

Hoe kijk je naar gebouwen?

- Functie: waarvoor wordt het gebouw gebruikt? Zie je dat terug in ontwerp?

- Vorm: omschrijf wat je ziet.

- Omgeving: past het wel of niet in de omgeving? Wat zegt dat?

- Materiaal: eerst stenen/hout (massief), toen  marmer (luxe), toen beton,
   staal en glas (nieuwe mogelijkheden en licht/modern).

- Constructie: wat zit erachter / er in?

- Visie: waarom heeft de architect het zo gemaakt? Wat is het idee?

Functie 

• Van oudsher zegt de vorm van een gebouw iets over de functie. 
• In de tegenwoordige architectuur worden er nog maar weinig traditionele herkenbare gebouwen ontworpen. 
• Toch hebben minder traditionele gebouwen vaak een bepaalde uitstraling die past bij hun functie. 

Vorm 

• Klassieke gebouwen hebben vaak een symmetrische vorm, statige gevel, centrale entree en versieringen. 
• Modernisme > functie bepaalt de vorm > strakke vierkante 'dozen'. 
• Nieuwe technologie maakt het mogelijk om complexe organische vormen te ontwerpen. > blob architectuur  

Klassieke architectuur 

Blob - architectuur 

Omgeving 

• Soms sluit nieuwe architectuur goed aan op de omgeving. Een nieuw gebouw gaat op in het ritme van de gevels van de omringende gebouwen. 
• Soms kiest een architect bewust voor een contrast. 

Postmodern gebouw, verwijzend naar klassieke architectuur met moderne materialen.

Materiaal 

• Gebruikte materialen dragen bij aan de uitstraling van een gebouw. 
• Eeuwenlang wordt uiterlijk van gebouwen bepaald door stenen en metselwerk. 
• 19e eeuw nieuwe mogelijkheden door gewapend beton, staal en glas. > lichtere constructies 

Welke materialen vallen op? Welke vorm valt op? Dit is een warenhuis, in hoeverre is het materiaal functioneel? 

Constructie 

• Constructie > het samenvoegen van verschillende delen. 
• Draagconstructie > gebouw blijft overeind staan > muren, vloeren en fundering dragen samen het gewicht. 
• Moderne architectuur > skeletbouw > 'skelet' van het gebouw zichtbaar of onzichtbaar.  

Skeletbouw 

Stationshal Anrhem > draagconstructie dak 

Visie 

• Architecten bouwen vanuit een visie, of een opdracht vanuit een bepaalde visie. Hoe moeten gebouwen eruit zien en functioneren om er prettig in te wonen/werken/leven?
•  Architecten hebben grote invloed op dagelijks leven. 
• Modernisme > less is more
• Postmodernisme > less is bore 

Less is more

Less is bore 

Filmpjes en opdrachten

We kijken een aantal filmpjes over architectuur en jullie maken daarover vragen uit het boek.

We bespreken de antwoorden samen.

Denken in 3 stappen:
Zelf schrijven, samen overleggen, met de klas bespreken.

Groninger Museum

Opdracht 3 - blz. 108

Woonwijk Brandevoort

Opdracht 4 - blz. 108

Woon-werktoren Montevideo

Opdracht 5 - blz. 108