H4 B2 Problemen in de kerk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

H4 Nieuw geloof, nieuw land

Tijd ontdekkers en hervormers (1500-1600)

Vroeg Moderne Tijd (1500-1800)

B2 Problemen in de kerk

• Je kunt uitleggen hoe de kerk de ketters bestreed.
  
• Je kunt met drie voorbeelden uitleggen welke kritiek Luther rond 1500 op de kerk had.
  
• Je kunt uitleggen welke twee stromingen in de christelijke kerk ontstonden .

Paus met twee gezichten

1. Wat bedoelen we wanneer iemand "twee gezichten" heeft?
2. Zou de schilder het eens zijn met de deze paus? Leg je antwoord uit.

Christendom in de middeleeuwen

Middeleeuwen > christendom verspreid door West-Europa

• paus is de baas van alle christenen
• Geleefd als goed christen > hemel
• Geen goed leven > vergeving vragen bij geestelijke
• Gelovigen gaven regelmatig geld aan de kerk, ook om vergeving te kopen. 

Ketters

• Mensen die kritiek hadden op de rijkdom en het luxe leven van de christenen. 
• Mensen die andere ideeën hadden over het geloof van de christenen. 

• Speciale rechtbank, opgericht door de kerk.
• 1200
• taak: opsporing en berechting van ketters. 
• straf: mening over geloof veranderen, anders brandstapel

Inquisitie 

Op dit schilderij staat Franciscus van Assasi. Hij heeft zijn mooie, dure kleren uitgedaan en draagt alleen nog een doek om zijn middel. In 1205 besloot de jonge Franciscus van Assasi armen en zieken te helpen. Hij ging, net als Jezus, zelf ook in armoede leven. 

Wat past rond 1500 bij een goed christelijk leven?

1. De armen helpen
2. Genieten van het leven op aarde
3. In grote rijkdom leven
4. Ketterse ideeën hebben

Wat is de inquisitie?

Om welke twee redenen richtte de kerk de inquisitie op?  Sleep die antwoorden naar het hokje. 

De kerk wilde voorkomen dat de ketters een plekje in de hemel zouden krijgen. 

De kerk zou uit elkaar vallen, als iedereen op zijn eigen manier zou geloven. 

Ketters moesten worden vervolgd, omdat ze niet meer in god geloofden. 

Ketters overtraden de wet en moesten daarom voor een rechtbank komen.

Volgens de kerk was er maar één juiste manier om te geloven. .

Kritiek op de kerk

• Tot 1500 > één kerk (christelijk)
• ketters werden met succes bestreden
• 1517 > Maarten Luther had openlijk kritiek op de kerk

Wie is Maarten Luther?

• Duitse monnik
• Wil de kerk veranderen
• 95 stellingen

Kritiekpunten

1. Mensen konden een plekje in de hemel kopen. 

2. Mensen moesten zelf de Bijbel kunnen lezen.

3. Wat niet in de Bijbel stond moest worden afgeschaft. 

De kerk was vooral bezig met geld verdienen. 

Niet de paus, maar God besliste of iemand naar de hemel ging. 

De Bijbel moest vertaald worden in het Duits, zo kon iedereen de Bijbel lezen. 

Verering van Heilige mocht niet (geen beelden in de kerk). 

Waarvan is aan aflaat (briefje om in de heel te komen) volgens Luther een bewijs?

1. Dat iemand de kerk begonnen was met een hervorming.
2. Dat de kerk vooral geld wilde verdienen.
3. Dat iemand de regels van de kerk had overtreden.
4. Dat iemand met deze brief een plekje in de hemel kreeg.

Waarom denk je dat Luther tegen dit soort brieven was?

Hervormingen in de kerk

christendom

Katholieken                                        protestanten

• Paus = baas
• priesters tussenpersoon god en gelovigen
• Priesters helpen mensen
• Kerken versierd

• Luther
• In de Bijbel staat hoe je moet leven. 
• Kerken zijn sober (leeg)

Katholiek

Protestant

Welke regels horen bij de katholieken en welke bij de protestanten?

Katholieken

Protestanten

Gelovigen moeten zelf de bijbel lezen. 

Alleen priesters kunnen gelovigen vergeven voor hun fouten. 

Alleen door echt te geloven en te bidden kun je een plekje in de hemel krijgen. 

Het vereren van heiligen is onzin. 

Een plekje in de hemel kun je krijgen door een brief te kopen. 

Contact met god kan alleen via een priester.

afbeelding wegen goud en bijbel

katholieken

protestanten

Goud

Bijbel

Wat is er volgens dit schilderij zwaarder?

1. Goud
2. Bijbel

Wat wil de schilder duidelijk maken met dit schilderij?

1. Dat katholieken een betere bijbel moeten kopen.
2. Dat god in alles evenwicht houdt.
3. Dat goud belangrijker is dan boeken.
4. Dat je moet leven volgens de bijbel.

Wat is denk je volgens de schilder van dit schilderij het juiste geloof?

1. Katholieke geloof
2. Protestantste geloof

Wat voor soort verandering is de hervorming?

1. cultureel
2. economisch
3. politiek-bestuurlijk
4. sociaal

Is de kritiek van Luther een oorzaak of gevolg van de hervorming?

1. Oorzaak
2. Gevolg

Is de oorlog tussen de katholieken en protestanten een oorzaak of gevolg van de hervorming?

1. oorzaak
2. gevolg

Vind je de stof lastig?

Kijk dan het filmpje wat er op de volgende sheet staat eens!

Noem twee dingen die je deze les hebt geleerd.

Wat is nog niet helemaal duidelijk uitgelegd voor je?

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk 

Maak in je werkboek H4

• B1 opdracht 11 ABC
• B6 opdracht 1 t/m 3